Zanim klikniesz: „Licytuj”

Na zakończonej w ubiegłym tygodniu charytatywnej licytacji narty Justyny Kowalczyk osiągnęły cenę 51 tys. 100 zł. Pieniądze miało dostać hospicjum dziecięce w Szczecinie. Szybko się jednak okazało, że zwycięzca nie zamierza zapłacić, bo nie ma pieniędzy. Licytował – jak twierdził – tylko po to, aby podbić cenę.

Ten popis głupoty pewnie skończy się dla fałszywego licytanta szczęśliwe, gdyż decyzję o zakupie nart natychmiast podjęła Fundacja Radia Zet. Nie było jednak żadnych przeszkód, aby taką osobę pociągnąć do odpowiedzialności i domagać się pieniędzy za wylicytowane przedmioty.

[srodtytul]Stały problem[/srodtytul]

Nieprzemyślane licytacje to nie tylko problem aukcji charytatywnych, ale także tych zwykłych, komercyjnych, których dziesiątki tysięcy dziennie odbywa się np. na eBay czy Allegro.

– Każda wygrana licytacja w internetowym serwisie aukcyjnym (np. w [link=http://www.allegro.pl" "target=_blank]www.allegro.pl[/link]) oznacza zawarcie umowy sprzedaży z wszystkimi tego konsekwencjami. [link= http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=86F27ADE2102E1D67842E76D535F1BD1?id=70928]Kodeks cywilny[/link] zezwala na składanie tzw. oświadczeń woli w formie elektronicznej i tym samym uczestnictwa w aukcjach – mówi Daniel Hasik, radca prawny, CMS Cameron McKenna.

Jednocześnie złożona oferta przestaje być wiążąca dopiero wtedy, gdy inny licytujący ją przebije. Aukcja kończy się przybiciem, czyli jasnym komunikatem o jej zakończeniu.

– Dlatego należałoby uznać, że jeśli nie zostały określone inne warunki organizowanej aukcji, licytujący jest zobowiązany do wywiązania się z zawartej umowy – dodaje Daniel Hasik.

A jeżeli tego nie zrobi? – [b]Brak środków na zapłatę nie unieważnia umowy[/b] – mówi Małgorzata Darowska, radca prawny w kancelarii Salans.

Co więcej, oferujący może dochodzić zapłaty wylicytowanej kwoty przed sądem, a w konsekwencji wydanego wyroku egzekwować zapłatę ceny. Zdaniem Bartosza Tomaszewskiego, prawnika w kancelarii Baker & McKenzie, uchylenie się od skutków prawnych skutecznie zawartej umowy podlega odpowiedzialności cywilnej. W szczególności sprzedający może się domagać od licytanta zapłaty ustalonej w umowie ceny za wylicytowaną rzecz, a licytant może się skutecznie domagać wydania mu zakupionego przedmiotu.

– W świetle prawa zwycięzca aukcji staje się właścicielem wylicytowanego produktu i tym samym oferujący jest zobowiązany do wydania mu przedmiotu aukcji w zamian za wylicytowaną cenę – tłumaczy Daniel Hasik.

Tak się zdarzyło trzy lata temu przed Sądem Rejonowym dla Warszawy-Praga Północ w precedensowym procesie dotyczącym internetowej aukcji samochodu terenowego. Po zakończeniu aukcji to oferujący chciał się wycofać, twierdząc, iż zapomniał uwzględnić cenę minimalną auta zgodnie z zasadami aukcji, a po rozpoczęciu aukcji nie mógł skorygować jej zasad, ponieważ miał zepsuty modem. Mimo to sąd uznał, że strony aukcji internetowej zawarły ważną umowę sprzedaży i że oferujący wystawił samochód na aukcję, a wygrał ją powód, bo zaoferował najwyższą cenę. Oferujący samochód na Allegro został zobowiązany przez sąd do wydania pojazdu.

[srodtytul]Ważny regulamin[/srodtytul]

Przed rozpoczęciem licytowania warto się zapoznać z regulaminem aukcji. Te bywają różne i mogą zawierać wyłączenia.

– Operator serwisu transakcji online nie jest stroną umów zawieranych między jego użytkownikami. Serwis udostępnia jedynie środki techniczne i umożliwia zawieranie i realizację umów. Regulamin serwisu określa zasady zawierania umów pomiędzy użytkownikami i wraz z odpowiednimi przepisami prawa cywilnego stanowi podstawę do kwalifikowania i interpretacji oświadczeń składanych przez użytkowników serwisu – dodaje Małgorzata Darowska

[b]Akceptując regulamin, użytkownik zawiera z operatorem serwisu umowę, której przedmiotem jest udostępnienie użytkownikowi funkcjonalności serwisu[/b] w sposób i na warunkach określonych w regulaminie. Biorąc natomiast udział w aukcji organizowanej przez innego użytkownika (sprzedawcy), użytkownik wchodzi w relacje prawne bezpośrednio ze sprzedawcą. Występują zatem niezależne stosunki prawne pomiędzy operatorem serwisu i poszczególnymi użytkownikami (dotyczące korzystania z serwisu) oraz pomiędzy użytkownikami zawierającymi umowy za pośrednictwem serwisu.

– W rezultacie, jeśli działania licytanta składającego ofertę kupna, chociaż nie ma środków na zapłatę, stanowią naruszenie regulaminu, operator serwisu może wyciągnąć w stosunku do niego konsekwencje wskazane w regulaminie. W serwisie Allegro.pl naruszeniem regulaminu jest np. działanie użytkownika sprzeczne z dobrymi obyczajami (tak można zakwalifikować złożenie oferty w aukcji charytatywnej mimo nieposiadania środków na zapłatę). Serwis może zawiesić konto użytkownika lub, jeśli takie zachowanie licytanta uzna za ważną przyczynę, rozwiązać umowę o korzystanie z serwisu – kończy Małgorzata Darowska.

[ramka][b]Odpowiedzialność dzieci[/b]