Turcja: Koniec 40-letniej wojny. Kurdowie składają broń

Partia Pracujących Kurdystanu (PKK), uważana przez Turcję, USA i UE za organizację terrorystyczną, postanowiła rozwiązać się i zakończyć walkę zbrojną - podała zbliżona do PKK agencja prasowa Firat.

Publikacja: 12.05.2025 08:56

Abdullah Öcalan, odsiadujący wyrok dożywotniego więzienia twórca Partii Pracujących Kurdystanu (PKK)

Abdullah Öcalan, odsiadujący wyrok dożywotniego więzienia twórca Partii Pracujących Kurdystanu (PKK), wzywał członków tej grupy do złożenia broni i rozwiązania organizacji

Foto: REUTERS/Tolga Uluturk

zew

Historyczna decyzja kurdyjskich bojowników o rozwiązaniu i rozbrojeniu w ramach nowej inicjatywy pokojowej z Turcją zapadła po czterech dekadach konfliktu zbrojnego.

Decyzja PKK może mieć istotne konsekwencje polityczne oraz jeśli chodzi o sytuację bezpieczeństwa w regionie, w tym w Syrii, gdzie siły kurdyjskie sprzymierzone są ze Stanami Zjednoczonymi (wspólnie z nimi walczyły z dżihadystami z Państwa Islamskiego).

Czytaj więcej

Lider Partii Pracujących Kurdystanu wzywa Kurdów do złożenia broni

Partia Pracujących Kurdystanu (PKK) rozwiązuje się i składa broń

Agencja prasowa Firat opublikowała deklarację końcową zjazdu Partii Pracujących Kurdystanu, który w ubiegłym tygodniu został zorganizowany na terenie północnego Iraku w odpowiedzi na wezwanie uwięzionego przywódcy kurdyjskich bojowników Abdullaha Öcalana.

W lutym tego roku Öcalan, który od 1999 r. przebywa w więzieniu w rejonie Stambułu, wezwał PKK do zwołania zjazdu i podjęcia formalnej decyzji o rozwiązaniu, wykonując krok na drodze do zakończenia konfliktu, w którym od lat 80. zginęły dziesiątki tysięcy osób. „Zwołajcie zjazd i podejmijcie decyzję: wszystkie grupy muszą złożyć broń a Partia Pracujących Kurdystanu musi się rozwiązać” - wzywał Öcalan w liście, którego treść przedstawiła turecka, prokurdyjska Ludowa Partia Równości i Demokracji (DEM).

1 marca PKK ogłosiła jednostronne zawieszenie broni, stawiając przy tym warunki, w tym stworzenie ram prawnych dla negocjacji pokojowych.

Uczestnik wiecu w Diyarbakir trzyma zdjęcie uwięzionego przywódcy kurdyjskich bojowników Abdullaha Ö

Uczestnik wiecu w Diyarbakir trzyma zdjęcie uwięzionego przywódcy kurdyjskich bojowników Abdullaha Öcalana. Fotografia z 27 lutego 2025 r.

Foto: REUTERS/Sertac Kayar

Sprawa kurdyjska w Turcji. O co walczyła PKK?

Partia Pracujących Kurdystanu (PKK) jest uważana przez Turcję, ale także przez Stany Zjednoczone i Unię Europejską, za organizację terrorystyczną. Ugrupowanie zostało założone przez Abdullaha Öcalana w 1978 r. Grupa odwoływała się do marksizmu-leninizmu. W 1984 r. PKK rozpoczęła powstanie przeciw Turcji - chciała utworzenia niepodległego Kurdystanu.

W wyniku wywołanego przez PKK konfliktu zginęło ponad 40 tys. osób. Walki między kurdyjskimi milicjami a turecką armią toczyły się głównie w zamieszkiwanej przez Kurdów prowincji w południowo-wschodniej części Turcji, Partia Pracujących Kurdystanu organizowała jednak także zamachy w większych miastach, w tym w Ankarze i Stambule.

Abdullah Öcalan został schwytany przez Turków w 1998 r. w Kenii. Wydano na niego wyrok śmierci, który w 2002 r. zamieniony został na karę dożywotniego pozbawienia wolności. Gdy Öcalan znalazł się w więzieniu, konflikt w południowej Turcji osłabł. W 2012 r. Turcja i Kurdowie rozpoczęli rozmowy pokojowe, ale załamały się one w 2015 r., a walki między Kurdami a turecką armią rozgorzały na nowo.

Czytaj więcej

Erdogan stawia na Kurdów. Dojdzie do przełomu w Turcji?

W październiku 2024 roku lider jednej z tureckich partii, Devlet Bahçeli, zasugerował, że Öcalan może odzyskać wolność, jeśli wezwie Kurdów do zakończenia walk. Przywódcy  Ludowej Partii Równości i Demokracji podjęli następnie rozmowy z liderem PKK.

W ostatnim czasie walki Turków z PKK koncentrowały się na terenie północnego Iraku, gdzie organizacja ta ma swoje bazy w górach. Wojska tureckie prowadziły na tym terenie działania wymierzone w Kurdów, m.in. bombardując tamtejsze bazy PKK, co władze Iraku uważały za naruszanie swojej suwerenności.

Na zjeździe PKK zapowiedziano zwrócenie się ku politycznym i demokratycznym metodom walki, i zwrócono się do społeczności międzynarodowej o pomoc.

Historyczna decyzja kurdyjskich bojowników o rozwiązaniu i rozbrojeniu w ramach nowej inicjatywy pokojowej z Turcją zapadła po czterech dekadach konfliktu zbrojnego.

Decyzja PKK może mieć istotne konsekwencje polityczne oraz jeśli chodzi o sytuację bezpieczeństwa w regionie, w tym w Syrii, gdzie siły kurdyjskie sprzymierzone są ze Stanami Zjednoczonymi (wspólnie z nimi walczyły z dżihadystami z Państwa Islamskiego).

Pozostało jeszcze 89% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Konflikty zbrojne
Cała Strefa Gazy zagrożona klęską głodu. 500 tys. Palestyńczyków grozi śmierć głodowa
Konflikty zbrojne
Hamas uwalnia ostatniego amerykańskiego zakładnika
Konflikty zbrojne
Donald Trump znów gra z Europą. Władimir Putin musiał poczuć się zaskoczony
Konflikty zbrojne
Indie–Pakistan. Wielkiej wojny na razie nie będzie
Konflikty zbrojne
Wołodymyr Zełenski odpowiada na propozycję Władimira Putina. Stawia jednak pewien warunek
Materiał Promocyjny
Między elastycznością a bezpieczeństwem