Na Ukrainie zmieniają się nastroje. Sondaż: Co trzeci Ukrainiec gotów na kompromis z Rosją

W marcu 2022 roku Ukraińcy w Stambule po raz ostatni podjęli próbę bezpośrednich rozmów z Rosjanami. Wówczas (jak wynika z niedawnych doniesień „New York Timesa”) Moskwa domagała się m.in. gwarancji dotyczących nieprzystąpienia Ukrainy do NATO oraz ograniczenia liczebności ukraińskich sił zbrojnych (do 85 tys.). Zakładano też, że kwestie Donbasu i Krymu będą omawiać przywódcy państw podczas osobistej rozmowy. Rokowania wówczas zakończyły się fiaskiem. A już kilka miesięcy później (w maju 2022 roku) aż 80 proc. Ukraińców opowiadało się za tym, by władze w Kijowie nie godziły się na żadne kompromisy i kontynuowały walkę, dopóty to będzie potrzebne.

Po dwóch latach wojny liczba tych „bezkompromisowych” Ukraińców znacząco zmalała.

Ilu Ukraińców chce się dogadać z Władimirem Putinem?

Dzisiaj jeszcze 58 proc. Ukraińców nie chce żadnych kompromisów z Rosją, ale przeciwnego zdania jest 30 proc. ankietowanych. Z kolei 11 proc. Ukraińców nie umiało odpowiedzieć na to pytanie.

Wynika to z najnowszych badań przeprowadzonych w maju przez Kijowski Międzynarodowy Instytut Socjologii (KMIS) we współpracy z badaczką polityki ukraińskiej prof. Olgą Onuch (Uniwersytet Manchesterski). Co zmieniło nastroje nad Dnieprem?

– Nie spełniły się zawyżone oczekiwania od ukraińskiej kontrofensywy, która miała miejsce pod koniec zeszłego roku. Później okazało się, że przez ponad pół roku nie mieliśmy pomocy (z USA – red.). Ludzie zaczęli nieco ostrożniej do tego podchodzić i uświadamiać sobie, że nie znamy naszej przyszłości. Było już jasne, że ta wojna nie zakończy się szybko, potrwa długo. Znaczenie ma też to, że opozycja ukraińska, która wstrzymywała się przez dłuższy czas, zaczęła nieco aktywniej krytykować rządzących – mówi „Rzeczpospolitej” Wołodymyr Paniotto, znany ukraiński socjolog, dyrektor KMIS. 

Wskazuje, że „efekt zjednoczenia wokół flagi”, który windował poparcie dla wszystkich ośrodków władzy państwowej nad Dnieprem po wybuchu wojny, dzisiaj „znacząco osłabł”.

Czytaj więcej

Polityka

Demokracja kuleje, obietnic nie spełniono. Jak Ukraińcy oceniają Zełenskiego?

Prawie połowa mieszkańców nad Dnieprem uważa, że prawa i wolności obywateli mocno się skurczyły. Nie tylko z powodu wojny. Wielu Ukraińców uważa, że w otoczeniu prezydenta są „nieuczciwi i skorumpowani” ludzie.

Na jaki kompromis z Putinem zgodziłaby się ta część ukraińskiego społeczeństwa, która dopuszcza porozumienie z rosyjskim dyktatorem? – Zleceniodawcy tego typu sondaży proponują różnego rodzaju opcje. Opierając się na różnych naszych danych, mogę powiedzieć, że ta grupa ludzi byłaby gotowa powrócić do stanu sprzed 24 lutego 2022 roku – mówi Paniotto. Twierdzi, że zwolenników poszukiwania kompromisu byłoby jeszcze więcej, gdyby Zachód przyjął Ukrainę do NATO albo udzielił gwarancji bezpieczeństwa, które uniemożliwiałyby kolejną agresję Rosji. 

Wojna z Rosją trwa, poparcie dla Wołodymyra Zełenskiego maleje

Maleje też poparcie dla prezydenta Wołodymyra Zełenskiego. Dzisiaj popiera go 56 proc. Ukraińców, jesienią ubiegłego roku miał niemal 80 proc. zwolenników.

Z sondażu wynika, że gdyby wybory prezydenckie odbywały się w najbliższym czasie, mógłby liczyć na tyle samo głosów (27 proc.) co Wałerij Załużny (były dowódca armii, obecnie ambasador Ukrainy w Londynie).

Na 3. miejscu znalazł się były prezydent Poroszenko z 7 proc. poparcia.

W lipcu 2022 roku co trzeci Ukrainiec „zachwycał się” prezydentem.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Wojna, korupcja, odejście fachowców. Czy Ukraina jest gotowa do odbudowy?

Skuteczni urzędnicy zajmujący się odbudową Ukrainy są zwalniani albo odchodzą na własne życzenie. Eksperci nad Dnieprem twierdzą, że to zniechęca Zachód do pomocy i uderza w wizerunek kraju.

Dzisiaj jedynie 8 proc. respondentów w ten sposób określa swój stosunek do przywódcy kraju. 

„Trwa wojna na wykończenie”. Czego brakuje ukraińskiej armii?

Czy ukraińska armia jest w stanie przełamać w najbliższym czasie sytuację na frontach wojny z Rosją na swoją korzyść?

Eksperci nad Dnieprem są ostrożni w prognozach. – Poza ograniczonymi zasobami ludzkimi oraz kwestią ilości i regularności dostaw zachodniej broni jest też inny kluczowy problem. Chodzi o to, że Zachód, a przede wszystkim USA, nie ma strategii wobec tej wojny. Republikanie, godząc się na pomoc dla Ukrainy, domagali się od administracji Bidena wypracowania strategii. Na razie takowej nie widziałem. Jakie cele chcą osiągnąć, wspierając Ukrainę, i jak widzą zakończenie tej wojny? – mówi „Rzeczpospolitej” Ołeksij Melnyk, ekspert ds. bezpieczeństwa międzynarodowego z kijowskiego Centrum Razumkowa, oficer ukraińskiego lotnictwa wojskowego w stanie spoczynku.

Czytaj więcej

Konflikty zbrojne

Oficer ukraińskich sił specjalnych: Rosjanie będą próbowali otoczyć Charków

To wojna, która wyznaczy kształt przyszłych konfliktów zbrojnych na dziesięciolecia. Wszystkie armie świata patrzą obecnie na nas – mówi „Rzeczpospolitej” Taras Berezowiec, major z pierwszej brygady sił specjalnych armii ukraińskiej.