Olaf Scholz wyznaczył w środę nową czerwoną linię. Na tej samej konferencji, na której ogłosił decyzję Berlina o przekazaniu Ukraińcom leopardów, oświadczył, że nie ma i nie będzie niemieckiej zgody na to, aby ich śladem poszły myśliwce.
O ile jednak w przypadku czołgów to Niemcy musieli rozstrzygnąć o stanowisku Zachodu, bo z ich zakładów wyszedł najlepszy i najbardziej powszechny czołg Europy, to w przypadku F-16 jest inaczej: Republika Federalna ani ich nie wytwarza, ani ich nie posiada. O tym, czy NATO odpowie na najnowszy apel Wołodymyra Zełenskiego o przekazanie myśliwców, zadecyduje Ameryka.
Poza zasięgiem Rosjan
Już w marcu Polska chciała przekazać Ukraińcom swoje MiGi-29 w zamian za amerykańskie F-16. Pentagon uznał wówczas, że umowa „nie dopina się” i „wywołuje wiele napięć w NATO”. W Sojuszu obawiano się przede wszystkim, że Ukraińcy wykorzystają zachodnie myśliwce, aby uderzyć w cele wojskowe w samej Rosji i doprowadzą do wybuchu konfliktu globalnego. Wówczas przebieg frontu zmieniał się bardzo gwałtownie i łatwo można było sobie wyobrazić, że wojna wymknie się spod kontroli.
X
Czytaj więcej
Białoruski dyktator twierdzi, że Ukraina proponuje mu zawarcie paktu o nieagresji. Kijów tego nie potwierdza, ale też nie zaognia relacji z reżimem w Mińsku.
Od tego czasu sytuacja się jednak zasadniczo zmieniła. Nie tylko Ukraina zadziwiła świat sukcesami w walce z Rosją, ale okazało się, że Władimir Putin nie reaguje użyciem broni jądrowej na dostawy przez Zachód coraz potężniejszego uzbrojenia dla Ukrainy.
Jak więc ujawnił portal Politico, od paru dni debata nad przekazaniem myśliwców władzom w Kijowie nabiera wśród Amerykanów rumieńców. Przewodzący delegacji Kongresu w ukraińskiej stolicy senator Richard Blumenthal otwarcie o to zaapelował do prezydenta Joe Bidena.
– Słyszymy, że coraz więcej krajów natowskich chce przekazać Ukraińcom te myśliwce lub dostarczyć myśliwce radzieckie w zamian za F-16. Dlatego przyspieszymy produkcję na całego – mówi „Financial Times” Frank St. John, prezes producenta słynnych maszyn, Lockheed Martin.
X
Czytaj więcej
Rosyjska armia kontynuuje terrorystyczne ataki na infrastrukturę cywilną, jednocześnie atakując w kilku miejscach frontu w poszukiwaniu słabych miejsc obrony.
Pierwszy z taką ofertą wyszedł szef holenderskiej dyplomacji Wopke Hoekstra. W czasie przesłuchania w parlamencie w Hadze na początku tego tygodnia pytany o dostawy F-16 dla Ukrainy oświadczył, że jego rząd jest w tej sprawie „otwarty” i nie ma dla niego „żadnych tematów tabu”. Królestwo jest w trakcie wymiany 40 F-16 na nowsze myśliwce. Potencjalnie to byłaby bardzo duża siła dla Kijowa.
– Mówimy o myśliwcach, które są tak sprawne, że pozostają poza zasięgiem lotnictwa rosyjskiego. Dlatego Moskwa tak bardzo się ich obawia – tłumaczy w Sky News czołowy brytyjski ekspert wojskowy Philip Ingram.
Gdyby Holendrzy faktycznie zdecydowali się na oddanie swoich F-16 Ukraińcom i uzyskali na to zgodę Stanów Zjednoczonych, mogliby dać przykład siedmiu innym krajom europejskim, które mają takie myśliwce, w tym Polsce, Rumunii czy Norwegii. Ale nie jest też wykluczony powrót do transakcji, której nie udało się sfinalizować blisko rok temu. Szef słowackiej dyplomacji Rastislav Káčer oświadczył, że jego kraj byłby gotów przekazać Ukrainie odziedziczone po czasach Układu Warszawskiego MiG-29 za F-16. Nie ma wątpliwości, że i Polska poszłaby tym tropem.
Jak Wietnam
W samych Stanach Zjednoczonych już w lipcu Kongres uruchomił program 100 mln dol. na szkolenie ukraińskiej pilotów z obsługi amerykańskich maszyn. Zdaniem ekspertów potencjalnie mogłoby też chodzić o starsze F-15, które znajdują się na stanie przeszło 50 krajów świata. W mediach pojawiła się również idea przekazania przez Szwedów swoich gripenów. Na razie ze Sztokholmu oficjalnego potwierdzenia jednak na to brak.
Gotowość do zrobienia kolejnego kroku na drodze do przekazania coraz potężniejszego uzbrojenia Ukrainie jest pochodną zmiany oceny wojny w Ukrainie. Nawet w Paryżu, gdzie wiele miesięcy sądzono, że wstrzymanie konfliktu na drodze dyplomatycznej jest możliwe, panuje w tej sprawie pesymizm. Francuzi mówią o „egzystencjalnym” starciu, które będzie trwało latami: jak wojna w Wietnamie. W jego wyniku może nastąpić nie tyle modyfikacja przebiegu granic, ile powstać całkowicie nowa architektura bezpieczeństwa. Albo zwycięży w niej rosyjski autokratyzm, ale układ oparty na prawie międzynarodowym. Stąd gotowość właściwie już całego Zachodu do coraz dalej idącego zaangażowania w pomoc dla Ukrainy.
Czytaj więcej
Były prezydent USA Donald Trump atakuje zapowiedziane przez administrację Joe Bidena wsparcie wojskowe dla Ukrainy. Jego zdaniem doprowadzenie do końca wojny jest "łatwe", ale nie przedstawia żadnych konkretów.
Dla szerokiej publiczność odzwierciedleniem tego była debata w sprawie leopardów, a teraz F-16.
Jednak eksperci wskazują, że nie mniej istotne dla zwiększenia potencjału ukraińskich sił zbrojnych byłaby zgoda USA na dostarczenie wyrzutni rakietowych dalekiego zasięgu (do 300 km) ATACMS. O nie także upomniał się Zełenski. Taka broń pozwoliłaby dosięgnąć ukraińskiej armii Krym, czego na razie są w stanie zrobić potężne, ale jednak mające mniejszy zasięg (80 km) HIMARsy.
