Księgi i rejestry rozstają się z papierem

Wkrótce sięganie po dane z rejestrów spółek czy ksiąg wieczystych ma się odbywać elektronicznie. Przed urzędem czy sądem wystarczy wskazać numer KRS czy księgi, a urzędnik sam zapozna się z treścią rejestru, dokumentu. Skończy się uzyskiwanie papierowych odpisów czy zaświadczeń.

[srodtytul]Elektronika zastąpi klasyczne dokumenty[/srodtytul]

W ciągu pierwszych dwóch tygodni po 16 czerwca, kiedy stało się to możliwe, milion osób przejrzało swoje księgi wieczyste przez Internet na stronie [link=http://ekw.ms.gov.pl]ekw.ms.gov.pl[/link] (dla porównania: papierowe księgi wieczyste przeglądało dziennie 20 tys. osób). Kto chce, może sobie wydrukować treść księgi, a wydruki od sądowych (oficjalnych) odpisów różnią się jedynie tym, że nie mają pieczątki i podpisu. Ale te klasyczne atrybuty dokumentu na Zachodzie praktycznie już nie są stosowane. Czy można się tymi wydrukami posługiwać i jaką mają one moc?

Nie ma wątpliwości, że praktyczna ich rola jest już teraz ogromna.

– Nie muszę iść do sądu, aby sprawdzić treść księgi, chyba że pojawia się wzmianka o wniosku o wpisanie ostrzeżenia i trzeba się zapoznać z jego treścią – wskazuje Janusz Schmidt, doradca na rynku nieruchomości. – Pełne dokumenty do transakcji przygotowuje notariusz. Nie widzę jednak powodu, żeby w dobie internetowych wydruków bankowych czy zusowskich nie honorować wydruków z elektronicznej księgi wieczystej.

Podobnego zdania jest Marek Łochowski, sędzia cywilny z Sądu Okręgowego Warszawa-Praga.

– Już teraz (od początku 2010 r.) adwokat czy radca mogą uwierzytelniać kopie dokumentów przedstawianych przez klientów w prowadzonych przez nich sprawach cywilnych (administracyjnych i podatkowych). [b]Może się też zdarzyć, że sąd przyjmie taki dokument i odnotuje ów fakt w protokole. Nie wykluczam, że może tak samo potraktować internetowy wydruk z księgi wieczystej. Status tych dokumentów nie jest zatem zupełnie prywatny.[/b]

– Od pierwszego dnia korzystam z internetowej przeglądarki ksiąg wieczystych – mówi Robert Dor, notariusz z Warszawy. – Do pełnego wykorzystania internetowych wydruków trzeba jednak zmiany prawa, aby ustanowić ich publicznoprawny charakter. W tej chwili status takich dokumentów nie jest jasny, chociaż wydruk z parafą stron zapewne ma znaczenie.

[srodtytul]Równy status[/srodtytul]

Od 17 czerwca obowiązują znowelizowane przepisy procedury administracyjnej [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=343676](DzU nr 40, poz. 230)[/link] rozszerzające zakaz żądania zaświadczenia, gdy fakty lub stan prawny urząd może ustalić na podstawie własnych zasobów informacyjnych, a informacje z rejestrów publicznych urząd załatwiający sprawę może uzyskać drogą elektroniczną (szerzej: „[link=http://www.rp.pl/artykul/495129.html]Czy administracja pozwoli się zinformatyzować[/link]”). Wciąż jednak internetowy wydruk nie ma mocy takiej jak wypis z sądu (KRS).

[b]Dlatego jeszcze w tym roku kwestia ta ma być definitywnie przesądzona: internetowe dokumenty mają mieć status równy papierowym.[/b]

Jak powiedział „Rz” prof. Jacek Gołaczyński, koordynator informatyzacji i rejestrów sądów Ministerstwa Sprawiedliwości, trwają prace nad projektem ustawy, która nada walor dokumentów zapisom elektronicznych rejestrów, takich jak księga wieczysta czy KRS, ale i innych (szerzej w ramce). Projekt powinien być gotowy na początku września, tak by wszedł w życie z nowym rokiem.

Założenie idzie zresztą dalej: by sądy (ale też urzędy) nie wymagały nawet internetowych wydruków. Ma wystarczyć samo wskazanie numeru akt spółki czy księgi wieczystej, a do sądu (czy urzędu) należeć będzie zapoznanie się z ich treścią bezpośrednio w danym rejestrze. To zastępowałoby dokumenty papierowe.

[ramka][b]Elektroniczne rejestry i ewidencje[/b]

- księgi wieczyste (elektroniczne),

- Krajowy Rejestr Sądowy, w tym:

- rejestr przedsiębiorców (spółki, spółdzielnie),

- stowarzyszeń, fundacji i ZOZ,

- rejestr dłużników niewypłacalnych,

- rejestr zastawów,

- urzędy (akta) stanu cywilnego,

- ewidencja ludności.