Przełomowa dyrektywa. Koniec z produktami o tej samej nazwie i innym składzie

Dyrektywa Omnibus, poza zmianami w e-handlu, wprowadzi zakaz sprzedawania produktów o identycznej nazwie, ale różnym składzie, co w UE zdarza się dość często.

Publikacja: 12.06.2022 21:00

Przełomowa dyrektywa. Koniec z produktami o tej samej nazwie i innym składzie

Foto: Adobe Stock

Producenci często różnicują składy produktów, co długo było tajemnicą poliszynela, ale w końcu stało się obiektem badań. Te realizowane przez Kantar oraz testy UOKiK w 2017 i 2019 r. dowiodły, że problem podwójnej jakości dotyczy głównie chemii gospodarczej, kosmetyków i żywności. Stąd polski trend kupowania np. proszków do prania z Niemiec, ponieważ wielu użytkowników ma je za lepsze niż produkowane u nas pod tą samą marką.

Przełomowa dyrektywa

Teraz na poziomie całej Unii dyrektywa Omnibus ma kwestię podwójnych standardów uregulować. I wiele innych, jak zakaz organizowania fałszywych promocji ze sztucznie podnoszonymi cenami, by rabat wyglądał imponująco, publikowania fałszywych komentarzy czy blokowania publikowania krytycznych.

Dyrektywa weszła w życie 28 maja, ale nie ma jeszcze polskich przepisów wykonawczych. W projekcie czytamy, iż wprowadzanie na jeden z rynków UE produktu, który jest przedstawiony jako identyczny, a różni się składem lub właściwościami, będzie traktowane jako nieuczciwa praktyka rynkowa wprowadzająca konsumentów w błąd.

Chyba że będą przemawiać za tym uzasadnione i obiektywne czynniki. – I jak zwykle diabeł tkwi w szczegółach, bo takim czynnikiem może być dostępność lub sezonowość surowców produkcyjnych. Przedsiębiorca ma ponadto prawo do oferowania towarów tej samej marki w opakowaniach o różnej wadze lub rozmiarze, uzasadniając to preferencjami lokalnych konsumentów – mówi Jolanta Tkaczyk, ekspertka ds. zachowań konsumenckich z Akademii Leona Koźmińskiego.

Produkty będą więc mogły wyglądać odmiennie i mieć różne opakowania. – I będą też mogły różnić się składem, w zależności od tego, gdzie będą produkowane, a trzeba będzie te różnice uzasadnić – dodaje.

Sposoby na obejście

– Skutkiem dyrektywy nie będzie nałożenie na producentów obowiązku oferowania produktów o identycznych cechach lub właściwościach na terytorium UE. Istotą jest rzetelna informacja konsumenta, która wpłynęła na jego decyzję zakupową – mówi Magdalena Rutyna, aplikant adwokacki KZ Legal. – Za towary identyczne uważa się towary, które z perspektywy przeciętnego klienta posiadają cechy odróżniające w taki sposób, że klient uważa je za jedną i tę samą markę. Przykładowo towary w opakowaniach o takim samym kształcie, z identyczną szatą kolorystyczną, a różniące się jedynie językiem znajdującego się na nich tekstu.

– Nie można także wykluczyć praktyk, które będą miały na celu obejście zapisów dyrektywy, poprzez np. wprowadzanie w większej skali pochodnych strategii marek łączonych, polegających na łączeniu marki głównej z submarką, np. na wybranych rynkach występuje proszek do prania marki X (z lepszym składem), a na innych pod nazwą X Optimum (ze zubożonym składem) – mówi Mariusz Woźniakowski z Wydziału Zarządzania Uniwersytetu Łódzkiego.

– Pozostaje kwestia zachowania klientów i ich zaufania do nowych zasad. Wśród części nadal będzie działała „magia” made in Germany oraz brak informacji na opakowaniu w języku polskim czy innym z państw dawnego bloku wschodniego – dodaje.

– Prezes UOKiK może nakładać kary pieniężne za stosowanie praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów. Dla przedsiębiorcy nie może przekroczyć 10 proc. obrotu, a kara dla osoby zarządzającej nie może przekroczyć 2 mln zł – przypomina Michał Pietrzyk, radca prawny Łaszczuk i Wspólnicy.

Handel
Żabka: patrzymy z optymizmem na 2025 r.
Handel
Patriotyzm konsumencki idzie w odstawkę, o zakupie decyduje cena
Handel
Długa kolejka do sprzedaży Pepco
Handel
Polacy mniej kradną w sklepach. Przynajmniej oficjalnie
Materiał Promocyjny
Kluczowe funkcje Małej Księgowości, dla których warto ją wybrać
Handel
BSH przenosi dawną fabrykę Zelmera. Projekt za 600 mln zł
Materiał Promocyjny
Najlepszy program księgowy dla biura rachunkowego