Osiągnięcie neutralności klimatycznej do 2050 roku, a wcześniej zredukowanie emisji CO2 o 55 proc. do 2030 roku wymaga od Unii Europejskiej gigantycznych inwestycji. Szacuje się, że około jednej piątej wyłożą rządy, w tym korzystając z finansowania zapewnionego przez unijny fundusz odbudowy gospodarki po pandemii i wieloletni budżet UE, a resztę sektor prywatny. Ale żeby był on zainteresowany takimi projektami, potrzebne będzie w wielu sytuacjach wsparcie państwa. Komisja Europejska zapowiedziała w czwartek przegląd reguł pomocy publicznej na wspólnym rynku, tak żeby ułatwić finansowanie Europejskiego Zielonego Ładu.
– Obecnie dokonujemy przeglądu ponad 20 zestawów reguł i wytycznych dotyczących konkurencji – powiedziała Margrethe Vestager, wiceprzewodnicząca Komisji Europejskiej.
Czytaj więcej
Eksperci podkreślają, że ostatecznie ustalenia ze szczytu w Glasgow w pewnym stopniu pokrywają się z wnioskami płynącymi z raportów klimatycznych.
Zmiana reguł
Bruksela przygotowuje nowe wytyczne dotyczące pomocy państwa w zakresie klimatu, ochrony środowiska i energii, które będą wspierać dekarbonizację procesów produkcyjnych przemysłu, czystą mobilność i efektywność energetyczną budynków oraz gospodarkę o obiegu zamkniętym. Z drugiej strony zamierza też zakazać wspierania projektów z wykorzystaniem paliw kopalnych, takich jak węgiel kamienny, węgiel brunatny czy ropa naftowa (o gazie na razie nie ma mowy). I choć w praktyce Polska nie może finansować wydobycia węgla (wyjątkiem było wsparcie na zamykanie kopalń), to nieoficjalnie urzędnicy Komisji Europejskiej przyznają, że nie jest to wprost zabronione obecnymi przepisami. A w przyszłości projekty z udziałem węgla czy innych rodzajów brudnego paliwa będą od razu wykluczone, bo będzie stosowany warunek braku negatywnego wpływy na środowisko.
Taka zmiana reguł pomocy publicznej to warunek konieczny, ale niewystarczający do sfinansowania potrzebnych ogromnych inwestycji. Osiągnięcie celu zerowej emisji gazów cieplarnianych netto w UE do 2050 roku wymaga natychmiastowego zwiększenia rocznych inwestycji w czystą i wydajną energię i transport o około 2 procent produktu krajowego brutto.
