Płaca minimalna w UE

W styczniu ustawowe minimalne wynagrodzenie w Polce wynosiło 376,58 euro brutto na miesiąc (1600 zł). To najwięcej z krajów Europy Wschodniej i wciąż znacznie mniej niż na Zachodzie. Najniższa płaca minimalna jest w Rumunii (157 euro), a najwyższa w Luksemburgu – 1 874 euro na miesiąc.

Eurostat zalicza nas do grupy krajów o najniższej płacy minimalnej. Zupełnie inaczej sytuacja wygląda jednak, jeśli uwzględnimy parytet siły nabywczej tych płac.

W takim zestawieniu należymy do krajów o średnich zarobkach. Co więcej, w 2013 r. po raz pierwszy wyprzedzaliśmy pod tym względem kraj „starej" UE – Portugalię.

W styczniu 2013 r. ustawowo gwarantowane zarobki wynosiły tam 650 PPS (to wirtualna waluta uwzględniająca m.in. różnice w cenach), a w Polsce – 654 PPS. W styczniu 2012 r. w Portugalii było to 650 euro, a w Polsce – 613,6 euro, w styczniu 2009 r. – odpowiednio 589 i 507 euro.

– To efekt tego, że w Portugalii minimalne wynagrodzenia, ze względu na trudną sytuację gospodarczą, jest zamrożone na poziomie z 2011 r. U nas z roku na rok rośnie – mówi Marcin Luziński, ekonomista BZ WBK.

Za to Grecja w połowie 2012 r. obniżyła minimalne wynagrodzenie tak, że dziś jest o 22 proc. niższe niż rok wcześniej. – Ma to ożywić sytuację na rynku pracy w grupie osób o niższych kwalifikacjach. I urealnić poziom płac w stosunku do kondycji firm i całej gospodarki – komentuje Luziński. W sumie o ile jeszcze rok temu nasza płaca minimalna (w PPS) wynosiła jedynie 67 proc. greckiej, to obecnie już 92 proc.

– Fakt, że Polak za minimalne zarobki może kupić więcej towarów i usług niż Portugalczyk, jest dobrą informacją dla społeczeństwa – komentuje Piotr Rogowiecki, ekspert organizacji Pracodawcy RP. – I może pomoże  przy kolejnych negocjacjach przekonać związki zawodowe, że nie trzeba podnosić minimum zarobków w zbyt szybkim tempie. Bądź co bądź Portugalia to kraj od nas nieco zamożniejszy – dodaje.

– Takie dane trudno interpretować. W ciągu roku mogą się zmienić i na pewno nie wpłyną na nasze stanowisko, że w Polsce płaca minimalna rośnie zbyt wolno – odpowiada Henryk Nakonieczny z NSZZ „Solidarność". – Związki zawodowe i pracodawcy podpisali porozumienie dotyczące wypracowania mechanizmu pozwalającego na podniesienie minimum do 50 proc. przeciętnego wynagrodzenia. Chcemy, by to porozumienie było respektowane – podkreśla. Połowa średniego wynagrodzenia w gospodarce za 2012 r. to ok. 1760 zł, a w sektorze przedsiębiorstw – 1860 zł, natomiast płaca minimalna wynosiła 1500 zł.

Według Eurostatu, w 2011 r. minimum płacowe w odniesieniu do średniego wynosiło w Polsce 38,7 proc., czyli tyle, ile w Wielkiej Brytanii. W Portugalii ten wskaźnik wynosił 42,6 proc., w Luksemburgu 46,7 proc., a w  Grecji 50,2 proc.

Jak wynika z badań resortu pracy, płaca minimalna kształtująca się do 40 proc. średnich zarobków nie wpływa negatywnie na rynek pracy. Po przekroczeniu tego poziomu zaczyna hamować wzrost zatrudnienia lub wpływa na jego redukcję.

– To są stronnicze badania – argumentuje Nakonieczny. – Komisarz UE ds. zatrudnienia Laszlo Andor zwraca uwagę, że więcej miejsc pracy i o wyższej rentowności powstaje tam, gdzie płaca minimalna jest wyższa – podkreśla.