W I kw. 2013 r. PKB wzrosło o 0,4 proc. - GUS

Co dalej? – Gorzej już nie powinno być, polska gospodarka w I kw. „zaliczyła" dołek – mówi Grzegorz Ogonek, ekonomista ING Banku, i podobne zdanie mają wszyscy eksperci, z którymi wczoraj rozmawiała „Rz". Średnia prognoz dziewięciu ekonomistów na II kw. to 0,9–1 proc. wzrostu w skali roku. Gorzej, że będzie to wzrost wynikający głównie ze statystycznego efektu bazy (rok temu PKB wzrósł już tylko 2,3 proc. wobec 3,5 proc. w I kw.). Dopiero w drugiej połowie roku można spodziewać się lekkiej poprawy. Prognozy na III kwartał to ok. 1,5 proc., a na IV – 1,9 proc. (choć zdaniem co bardziej optymistycznych ekonomistów można liczyć nawet na 2,5 proc.). W sumie w całym 2013 r. możemy liczyć na 1–1,5 proc. wzrostu PKB. Co oznacza najniższe tempo rozwoju gospodarczego od początku transformacji.

– 2009 r. rozpoczął się tak jak 2013 r. od minimalnego wzrostu. Ale potem szybko  było widać poprawę, na koniec roku PKB już zwiększył się o 3,2 proc. Tym razem z zapaści będziemy wydobywać się bardzo powoli – mówi  Janusz Dancewicz, główny ekonomista BZ Bank Polska. – Nie ma co liczyć na wzrost zatrudnienia i wyraźnie wyższe płace. Bezrobocie będzie spadać tylko sezonowo – uważa Jakub Borowski, główny ekonomista Credit Agricole Polska. I zaznacza, że i tak nawet niewielki wzrost polskiego PKB uzależniony jest od spodziewanego ożywienia w strefie euro. Ale sygnałów, że ono na pewno nastąpi wciąż jest bardzo mało.

Na skutek złych danych płynących  z polskiej gospodarki, Rada Polityki Pieniężnej może za to jeszcze ściąć stopy procentowe. – Uważam, że do wakacyjnej przerwy RPP dokona jeszcze dwóch cięć – po 25 pkt bazowych, a główna stopa spadnie do 2,5 proc. – analizuje Ogonek.

Informacje o PKB coraz szybciej

Wczoraj po raz pierwszy GUS przedstawił wstępne szacunki PKB już po 45 dniach po zakończeniu kwartału, a nie jak zwykle – po 61 dniach. Swoją publikację GUS sam nazywa eksperymentalną, choć zastrzega, że metodologia jest zatwierdzona i zgodna z wytycznymi Eurostatu, unijnego urzędu statystycznego. Już od kilku lat podobne szybkie szacunki są podawane przez kraje strefy euro. Jeszcze w tym roku takie „eksperymentalne" opracowania pojawią się także w odniesieniu do kolejnych kwartałów, a od 2014 r. wejdą na stałe do kalendarza badań GUS. Jednocześnie GUS podkreśla, że „szybkie" szacunki mają „charakter wstępny i będą przedmiotem rewizji, zgodnie z polityką rewizji stosowaną w kwartalnych rachunkach narodowych, w momencie opracowania i opublikowania wstępnego szacunku PKB (61 dni po zakończeniu kwartału), danych rocznych oraz z tytułu wdrażania zmian metodologicznych" (taki regularny szacunek za I kw. poznamy 29 maja). I właśnie tych rewizji nieco obawiają się ekonomiści. Ich zdaniem za dwa tygodnie może się okazać, że dynamika PKB  w I kw. była jednak nieco wyższa niż 0,4 proc. Trudno jednak przesądzać, skoro taki szybki wskaźnik jest publikowany po raz pierwszy. Od „regularnych" szacunków PKB te szybkie różnią się tym – jak wyjaśnia GUS – że „są one wykonywane z poziomu sektorów instytucjonalnych. Przyjęcie takiego sposobu agregacji jest uwarunkowane ograniczoną dostępnością (w tak krótkim czasie) źródeł danych dla poszczególnych sekcji PKD". Inaczej mówiąc, niektóre dane są szacowane. Od 2016 r. pierwsze szacunki o PKB mają być znane nawet już po 30 dniach.

Ludwik Kotecki, główny ekonomista Ministerstwa Finansów

Mimo wyraźnego spowolnienia tempa wzrostu PKB obserwowanego od ponad roku polska gospodarka – w przeciwieństwie do części krajów UE – uniknęła technicznej recesji (spadek w dwóch kolejnych kwartałach), a nawet spadku PKB w jednym kwartale. Oprócz czynników cyklicznych – spowolnienie w całej UE – duże znaczenie z pewnością miał czynnik sezonowy, czyli długa zima w tym roku i wstrzymany proces inwestycyjny. Pewnej poprawy oczekujemy dopiero w II połowie roku, pod warunkiem jednak, że nastąpi przyspieszenie tempa wzrostu aktywności gospodarczej na polskich rynkach eksportowych, które jest prognozowane przez większość ośrodków analitycznych, w tym MFW, KE, OECD.