Unijne sankcje wobec Rosję - od kawioru po ropę i gaz

Cytowany w piątek przez agencję dwustronicowy dokument omawia trzy scenariusze: sankcje o niskim natężeniu, średnim i wysokim. Dokument, który w ubiegłym miesiącu został przekazany krajom członkowskim UE, będzie stanowił podstawę do dyskusji w czasie nieformalnego spotkania przywódców państw unijnych w najbliższy wtorek, 27 maja.

Zgodnie z pierwszym scenariuszem, przewidującym względnie najłagodniejsze sankcje, UE nałoży restrykcje na import rosyjskich dóbr luksusowych jak diamenty, metale szlachetne, futra, wódka czy kawior. W kwestii eksportu UE może ograniczyć sprzedaż Rosji nawozów sztucznych, chemikaliów, opon czy statków, choć wyłączone z tych ograniczeń mają być komponenty dla przemysłu stalowego i nuklearnego. Przewidywane są również ograniczenia w imporcie i eksporcie broni.

Opisany w dokumencie scenariusz średni zakłada ograniczenia handlowe i inwestycyjne powiązane z usługami finansowymi, a także w odniesieniu do swobodnego przepływu kapitału; jest także mowa o zakazie importu węgla, ograniczeniach transportu morskiego i drogowego, a także o wstrzymaniu inwestycji w rosyjskim sektorze energetycznym.

Rozważany przez UE scenariusz najbardziej intensywnych sankcji przewiduje m.in. restrykcje wobec rynków kapitałowych, potencjalny zakaz nowych inwestycji w Rosji, a w ostateczności - całkowity zakaz importu z Rosji ropy i gazu.

Agencja Reutera komentuje, że ten ostatni krok miałby znaczny wpływ na gospodarkę UE, która importem z Rosji pokrywa ok. 30 proc. swoich potrzeb energetycznych; w 2013 roku import ten miał wartość ok. 130 mld euro - wynika z danych Komisji Europejskiej.

Tego samego dnia doradca rosyjskiego prezydenta ds. gospodarczych Andriej Biełousow powiedział w telewizji Rossija-24, że Moskwa dysponuje tajnym dokumentem, określającym sposób postępowania w razie kolejnych sankcji Zachodu.

"Niezależnie od tego, czy chodzi o sankcje wobec konkretnych osób lub przedsiębiorstw, czy o sankcje sektorowe, kompleksowe i systemowe, niezależnie od tego, czy dotyczyć będą systemu bankowego, czy nie - opracowano odpowiednie działania dla każdego z tych poziomów" - powiedział przy okazji 18. Międzynarodowego Forum Ekonomicznego w Petersburgu.

Biełousow powtórzył ostrzeżenia Władimira Putina, który w czasie forum oświadczył, że sankcje gospodarcze stosowane jako narzędzie nacisku politycznego mają efekt bumerangu i odbijają się na gospodarkach krajów, które je inicjują.

Doradca Putina wyraził przekonanie, że sankcje są większym zmartwieniem dla "zachodnich partnerów - naszych kolegów pracujących w Rosji" niż dla Moskwy. "Dotyczy to firm niemieckich, francuskich, włoskich - czyli firm z krajów, które są tutaj dość silnie reprezentowane" - wskazał.

Podczas wtorkowego spotkania przywódcy państw UE omówią listę sankcji wobec Rosji, łączącą elementy wszystkich trzech kategorii - powiedział jeden z dyplomatów cytowanych przez Reutera. "Koszyk konkretnych środków jest przygotowany (...), uwzględnia on restrykcje zawarte we wszystkich trzech scenariuszach, w tym sankcje w sektorach finansowym, energetycznym i zbrojeniowym" - dodał anonimowo ten informator.

Rozważane w dokumencie sankcje są określane jako sankcje trzeciej fazy (czyli gospodarcze); są one kolejnym etapem po nałożeniu zakazów wizowych i zamrożeniu aktywów konkretnych osób i firm w związku z kryzysem ukraińskim.