Wrocławski maraton

Festiwal zacznie się pojutrze we Wrocławiu. Roman Gutek, jego inicjator i dyrektor, stawia sobie szczytne zadanie – w konkursie głównym pokazuje filmy oryginalne, których autorzy szukają nowego języka i świeżego spojrzenia na świat.

Dlatego często trafiają tu obrazy debiutanckie i niszowe. Ale jednocześnie można w czasie wrocławskiej imprezy obejrzeć kino mistrzów. A na inaugurację Gutek zwykle szykuje wydarzenie – głośny film, którego jeszcze polscy widzowie nie mieli okazji zobaczyć. W tym roku będzie to „Biała wstążka” nagrodzona Złotą Palmą festiwalu canneńskiego.

Film Michaela Hanekego wygrał w bardzo silnej konkurencji. Pokonał obrazy Pedro Almodovara, Quentina Tarantino,

Jane Campion, Larsa von Triera. I nikt nie miał wątpliwości, że była to słuszna decyzja jury.

[srodtytul]Narodziny przemocy[/srodtytul]

Austriak zawsze wyczulony był na gwałt we współczesnym świecie. W „Funny Games”,„Kod nieznany”, „Czas wilka”, „Ukrytych” proponował widzom okrutne i niepokojące studia przemocy. Tym razem przeniósł ich na spokojną, niemiecką wieś tuż przed wybuchem I wojny światowej.

Jednak monotonia życia i pozorna sielskość otoczenia nie powinny nikogo zmylić. „Biała wstążka” jest czymś w rodzaju „Twin Peaks” sprzed wieku, wieś kryje bowiem wiele tajemnic. Zdarzają się w niej dziwne pożary i wypadki, ktoś zostaje okaleczony, ktoś inny znika. Gdzieś czai się zło, do którego nikt głośno nie chce się przyznać. Po wiejskiej drodze kroczą całą grupą miejscowe dzieci. Grzeczne i potulne, a jednak z każdą chwilą wydają się groźniejsze.

– Pracowałem nad tym projektem ponad dziesięć lat – mówi Michael Haneke. – Chciałem pokazać, jak na osobowość dziecięcą wpływa atmosfera ideologicznego terroru.

Haneke przypomina, że nazizm nie narodził się w 1933 roku, że musiał trafić na podatny grunt. System wychowania, emocjonalny chłód, dystans, bezwarunkowe wpajanie zasad – wszystko kształtuje charakter człowieka i narodu. Bardzo łatwo sobie wyobrazić, że za ileś lat dzieci z „Białej wstążki” podniosą w górę ręce w geście „Heil, Hitler”.

„Jest oczywiste – pisał recenzent „The Hollywood Reporter” – że ten portret chorego społeczeństwa wyjaśnia częściowo genezę wojny, która miała wkrótce nastąpić, i narodziny faszyzmu”. Ale tak naprawdę film Hanekego jest bardziej uniwersalny – mówi o społecznych podstawach każdego terroryzmu i o wynaturzeniu idei.

[srodtytul]Surowy film o surowym wychowaniu[/srodtytul]