Polska w zielonej ofensywie: czy ma szanse wejścia na rynek wietnamski?

Jest ona kluczowa dla utrzymania tempa rozwoju, ponieważ kraj ten, z ponad 3 260 km wybrzeża, należy do najbardziej narażonych na zmiany klimatu.

Polska, która sama przeszła proces modernizacji i posiada doświadczenie w technologiach zrównoważonego rozwoju, może odegrać istotną rolę jako partner doradczy i inwestycyjny, umacniając więzi polsko-wietnamskie i otwierając nowe perspektywy współpracy.

Wietnam w drodze do zeroemisyjnej przyszłości

W odpowiedzi na wyzwania klimatyczne rząd Wietnamu przygotował szereg dokumentów strategicznych, m.in. „National Adaptation Plan (2021–2030)”, „National Green Growth Strategy (2021–2030)”, „National Climate Change Strategy to 2050”. Ten ostatni łączy adaptację z redukcją emisji, przewidując szczyt emisji do 2035 r. i osiągnięcie net-zero w 2050 r.

Transformacja jednakże obejmuje również sektor prywatny: od 2025 r. wiele dużych firm musi prowadzić obowiązkowe inwentaryzacje emisji, a dane te stają się cennym narzędziem, ponieważ nie tylko pozwalają optymalizować zużycie energii, ale także zdobywać zaufanie partnerów zagranicznych. Ciekawą inicjatywą jest pilotażowy rynek kredytów węglowych, planowany od 2027 r. Pozwoli on firmom przeliczać każdą tonę CO₂, której uda się nie wyemitować lub usunąć z atmosfery, na potencjalny dochód. 

Dodatkowo platformy takie jak EcoHub pomagają firmom zazieleniać łańcuchy dostaw, łącząc politykę państwa z praktycznymi działaniami rynkowymi. Okazuje się zatem, że transformacja nie jest wyłącznie odpowiedzią na globalne zobowiązania klimatyczne. To również szansa na unowocześnienie gospodarki, stworzenie nowych miejsc pracy, poprawę jakości życia obywateli, zwiększenie bezpieczeństwa energetycznego i uniezależnienie się od niestabilnych cen paliw kopalnych. Równocześnie kluczowe znaczenie ma dostęp do międzynarodowego finansowania i nowoczesnych technologii, możliwy m.in. dzięki partnerstwom takim jak „Just Energy Transition Partnership” (JETP). JETP to międzynarodowe partnerstwa, w ramach których kraje rozwinięte wspierają finansowo i technologicznie państwa rozwijające się, aby przyspieszyć ich przejście na czystą energię. JETP jest istotne, ponieważ może przyspieszyć globalną dekarbonizację, a jednocześnie zapewnić krajom rozwijającym się sprawiedliwe warunki transformacji.

Gdzie Wietnam potrzebuje wsparcia?

Choć Wietnam z determinacją inwestuje w zieloną transformację, w wielu obszarach nadal potrzebuje wsparcia technologicznego i finansowego. Kraj często opiera się na rozwiązaniach zagranicznych, szczególnie tam, gdzie światowi liderzy mają wyraźną przewagę. Dotychczas największe doświadczenie w zrównoważonym rozwoju Wietnam zdobywał dzięki współpracy z Chinami, Japonią, Koreą Południową, Danią i Niemcami. Te państwa dostarczają nowoczesne rozwiązania w fotowoltaice, energetyce wiatrowej i elektromobilności oraz wspierają projekty finansowane międzynarodowo.

Polska nie konkuruje w najbardziej kapitałochłonnych sektorach, ale posiada know-how w niszowych dziedzinach, które są dla Wietnamu kluczowe. To gospodarka odpadami i recykling, oczyszczanie wody czy poprawa efektywności energetycznej (modernizacja budynków, koncepcja smart city). W tych obszarach polskie przedsiębiorstwa mogą pełnić rolę partnera technologicznego i doradczego, oferując praktyczne rozwiązania zrównoważonego rozwoju i budując nowe relacje gospodarcze, przy czym konkurencyjna cena usług może stanowić dodatkowy atut wobec tradycyjnych liderów sektora. Do firm o takim profilu należą m.in.: Ecopolplast, Trashstock, Green Wedge, MakeGrowLab, Rebread, Plan Be Eco, Upthermo czy WindTAK – innowacyjne spółki rozwijające technologie recyklingu, gospodarki obiegu zamkniętego oraz efektywności energetycznej.

Czytaj więcej

Eksport

Azjatycki boom turystyczny szansą dla polskich firm

Tajlandia i Wietnam walczą o turystów zagranicznych. Dla polskich firm, od producentów porcelany,...

Co ważne, współpraca w zakresie zielonej transformacji ma już podstawy instytucjonalne. Wśród inicjatyw szczególnie dedykowanych środowisku warto wymienić Forum Ochrony Środowiska Polska–Wietnam (które w 2021 r. odbyło się już po raz trzeci) czy wydarzenia naukowe jak np. „New Opening – Polish-Vietnamese Scientific Conference” zorganizowaną w listopadzie 2023 roku w Hanoi, poświęconą m.in. inżynierii środowiska i energii odnawialnej. Ważnym potwierdzeniem wzajemnych ambicji są także oficjalne wizyty, podczas których tematyka ochrony środowiska i zmian klimatu regularnie pojawia się w agendzie rozmów. Przykładem jest styczniowa wizyta premiera Wietnamu Pham Minh Chinha w Polsce (2025), zakończona podpisaniem wspólnego oświadczenia, w którym zielona transformacja została wskazana jako jeden z priorytetowych obszarów współpracy dwustronnej.

Polskie innowacje dla zrównoważonego rozwoju

Chociaż Polska nie jest liderem Unii Europejskiej w dziedzinie zielonych technologii, dynamicznie rozwija wybrane obszary, w których może konkurować na globalnym rynku. W ostatnich latach kraj odnotował szybki rozwój mikroinstalacji fotowoltaicznych, z milionami prosumentów inwestujących we własną produkcję energii. Równolegle rozwija się sektor energetyki wiatrowej, z perspektywą, by stać się liderem offshore wind na Bałtyku (30 proc. potencjału morskich farm wiatrowych Bałtyku jest w zasięgu polskich wód terytorialnych[[). ||).]]

Polska jest także jednym z wiodących producentów wodoru w Europie. Należy jednak pamiętać, że jest to głównie tzw. wodór szary, produkowany z paliw kopalnych. Niemniej, dynamicznie rozwijają się projekty dotyczące zielonego wodoru, produkowanego z wykorzystaniem energii ze źródeł odnawialnych, a doświadczenie w zaopatrywaniu europejskich partnerów w instalacje niezbędne do produkcji i dystrybucji wodoru szarego może stać się cennym atutem przy produkcji, i dystrybucji wodoru zielonego. Ponadto Polska wyróżnia się także w niszowych obszarach recyklingu, takich jak odzysk baterii EV czy przetwarzanie odpadów komunalnych, a innowacyjne metody zarządzania wodą i ściekami, w tym membranowe bioreaktory i minimalizacja osadów, stawiają Polskę w czołówce rozwiązań ekologicznych.

Czytaj więcej

Eksport

Wietnam jako kierunek eksportu? Oto bariery i perspektywy

Decyzje polityczne o odważnym włączeniu się w globalny obieg handlowy sprawiają, że socjalistyczn...

Tradycja polskich uczelni w dziedzinie fizyki również odgrywa kluczową rolę w budowaniu tej przewagi technologicznej. Przykładem zaawansowanych badań w Polsce jest chociażby działalność Instytutu Fizyki Polskiej Akademii Nauk. Ośrodek prowadzi badania nad materiałami i urządzeniami do pozyskiwania i magazynowania energii odnawialnej, w tym nad nowymi rodzajami ogniw fotowoltaicznych oraz materiałami optoelektronicznymi o unikalnych właściwościach. Naukowcy z IF PAN zajmują się m.in. nanomagnetyzmem, nanotechnologią w fotowoltaice czy badaniem materiałów topologicznych. Ciekawą rolę w polskiej nauce odgrywa Instytut Fizyki Politechniki Łódzkiej, który swoją agendą aktywnie wspiera cele zrównoważonego rozwoju w obszarach zdrowia, edukacji, dostępu do energii i innowacji przemysłowych. Wśród realizowanych projektów znajdują się m.in. zajęcia edukacyjne dla szkół podstawowych i średnich, rozwój energooszczędnych laserów VCSEL oraz opracowywanie innowacyjnych kompozytów organicznych modyfikowanych nanododatkami. Instytut współpracuje także z międzynarodowymi ośrodkami naukowymi, biorąc udział w projektach takich jak TREX czy M-Era.Net, co wzmacnia jego pozycję na globalnym rynku naukowym i technologicznym.

Potencjał polskich innowacji

W Polsce już działają firmy, które z powodzeniem eksportują technologie ekologiczne na rynki europejskie (np. ML System czy Solaris Bus & Coach). Jednakże polska technologia powoli wkracza także na rynek azjatycki. Jednym z przykładów jest SEEDiA, założona w 2016 roku. Firma tworzy inteligentną infrastrukturę miejską wspierającą mobilność z wykorzystaniem zielonej energii. W ofercie znajdują się solarne ławki, wiaty przystankowe, infokioski oraz pierwsza na świecie solarna stacja wynajmu rowerów elektrycznych. Rozwiązania SEEDiA wspierają rozwój niskoemisyjnego transportu, redukcję emisji CO₂ i poprawę jakości życia w miastach. Firma działa na 25 rynkach, w tym w Ameryce Północnej, Europie, Bliskim Wschodzie oraz w Japonii, udowadniając, że polskie technologie miejskie znajdują odbiorców na całym świecie.

Kolejnym przykładem jest SKB Group, która współpracuje z tajwańską firmą XING Mobility. Podczas Forum Gospodarczego Tajwan–Polska obie firmy podpisały memorandum, którego celem jest rozwój i wdrożenie w Europie technologii baterii z chłodzeniem immersyjnym. Technologia ta polega na zanurzeniu baterii w płynie, który stabilizuje temperaturę. Dzięki temu baterie są bezpieczniejsze, działają wydajniej i dłużej, co zmniejsza ilość odpadów elektronicznych. Technologia powstała dla elektrycznych superaut, ale teraz jest dostosowywana do samochodów elektrycznych, maszyn ciężkich i magazynów energii, co pomaga zmniejszać emisję CO₂ i ograniczać zależność od paliw kopalnych. Projekty demonstracyjne w Polsce pozwalają sprawdzić i wdrożyć te rozwiązania lokalnie, przygotowując je także do eksportu, w tym na rynki azjatyckie.

Przykłady SEEDiA i SKB Group pokazują, że polskie zielone technologie nie tylko odpowiadają na lokalne i europejskie potrzeby, ale mają realny potencjał, by wspierać globalną transformację energetyczną i zdobywać nowe rynki.

Jak państwo otwiera drzwi polskim technologiom za granicą

Polska ma potencjał, by pełnić rolę partnera technologicznego i doradczego w zielonej transformacji państw pozaeuropejskich. Atutem są konkurencyjne ceny i praktyczne rozwiązania, które mogą uzupełniać ofertę globalnych liderów. Co więcej, formalne ramy współpracy bardzo często już istnieją – teraz kluczowe staje się aktywne wsparcie państwa dla ekspansji polskich firm.