OFE: mniej demagogii, więcej prawdy

Mamy w Polsce gorący spór o system emerytalny. Zaczął się od ataku na OFE, które – zdaniem krytyków – marnotrawią oszczędności Polaków, nie przynosząc obiecywanych dochodów, a jednocześnie doprowadzają do ruiny budżet.

Publikacja: 21.01.2011 03:00

OFE: mniej demagogii, więcej prawdy

Foto: Fotorzepa, Radek Pasterski RP Radek Pasterski

Odpowiedzią stała się równie gwałtowna krytyka proponowanego przez rząd zmniejszenia części składki przekazywanej do OFE. Jak twierdzą krytycy, w ten sposób rząd po prostu kradnie pieniądze emerytów, by wydać je na bieżące potrzeby.

Przykro mi to pisać, ale uważam całą tę dyskusję za wypełnioną bezwstydną demagogią i operującą półprawdami. Każda uczciwa dyskusja musiałaby zacząć się od stwierdzenia faktów, które są przez jej uczestników starannie pomijane.

Po pierwsze: reforma emerytalna wcale nie miała na celu zapewnienia Polakom wysokich emerytur. Doskonale wiadomo, że relacja emerytur do pensji będzie w nadchodzących dekadach systematycznie spadać – zapewne z obecnych 60 do 30 proc. Argument, że przy rosnących pensjach emerytury będą i tak wyższe niż dziś, jest nonsensowny – ludzie przechodzący na emeryturę nie będą jej porównywać z emeryturą rodziców, ale z własną pensją! Spadek relacji emerytur do pensji będzie niezależnie od tego, czy będziemy mieli ZUS czy OFE, bo wynika z demografii. A powstrzymać go może tylko przesunięcie w górę wieku emerytalnego.

Po drugie: nie do końca prawdziwe są „oszczędności” w OFE. Aby były prawdziwe, wydatki muszą być mniejsze od dochodów. Tymczasem – m.in. wskutek błędów z pierwszych lat reformy – składki emerytalne były i są niższe od wydatków. „Oszczędności” powstają więc nieco fikcyjnie, skutkiem zadłużania się budżetu. Z jednej strony każdy z nas ma więc na koncie w OFE zainwestowane środki, z drugiej zaś – jako podatnik – jest obciążony identycznej wysokości długiem.

Po trzecie: propozycja premiera to bardzo trudny kompromis między potrzebami dnia dzisiejszego (nie dopuścić do nadmiernego wzrostu długu) a koniecznością zachowania tego, co dobre w reformie emerytalnej. Większa składka w ZUS nie jest żadną gwarancją wyższych emerytur. Nie oznacza też, że dług nie powstaje – powstaje, tyle że w sposób ukryty dla statystyki.

Polakom trzeba powiedzieć wprost: reforma emerytalna nie została dokończona. Ani pozostawiając całość składki w OFE, ani kierując ją do ZUS, nie rozwiążemy problemu niskich emerytur, które grożą nam za 30 lat. Trzeba powrócić do poważnej dyskusji na temat finansowej przyszłości kraju i jego ludności.

[i]Autor jest profesorem, głównym ekonomistą PricewaterhouseCoopers[/i]

Ekonomia
Gaz może efektywnie wspierać zmianę miksu energetycznego
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Ekonomia
Fundusze Europejskie kluczowe dla innowacyjnych firm
Ekonomia
Energetyka przyszłości wymaga długoterminowych planów
Ekonomia
Technologia zmieni oblicze banków, ale będą one potrzebne klientom
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Ekonomia
Czy Polska ma szansę postawić na nogi obronę Europy