Struktury w pierwszym półroczu 2012 dały słabe wyniki

Spośród 312 produktów strukturyzowanych zakończonych w okresie styczeń-czerwiec 2012, zysk przyniosło 125 struktur (40,06 proc.), stratę 33 (10,58 proc.), a 154 produkty (49,36 proc.) dały inwestorom jedynie zwrot zainwestowanego kapitału – wynika z danych zebranych przez Open Finance. Niestety, bardzo słabo wygląda stopa zwrotu z produktów zakończonych zyskiem – wynosi ona zaledwie 1,62 proc. rocznie. Rok wcześniej było to trzy razy więcej - 4,88 proc. W porównaniu do analogicznego okresu ubiegłego roku, odsetek zyskownych inwestycji spadł z 66 do 40 proc.

Zarobkiem 5 proc. lub więcej w skali roku zakończyło się 49 struktur (15,7 proc., podczas gdy przed rokiem odsetek ten wynosił 39,9 proc.). 10 lub więcej proc. rocznie przyniosły zaledwie 24 produkty (7,69 proc., rok temu taki zysk przyniosła co czwarta zakończona struktura).

Surowce i strategie surowcowe to dwa różne aktywa

W pierwszym półroczu zdecydowanie najlepiej wypadły struktury oparte na notowaniach surowców - średnia stopa zwrotu z 25 tego rodzaju produktów wyniosła 4,48 proc. rocznie. Na drugim miejscu znalazły się kursy walut (średni zysk wyniósł 2,5 proc.). Na kolejnych pozycjach uplasowały się rynki equity (akcje, indeksy giełdowe), które zarobiły średnio 1,08 proc.; produkty oparte na wielosektorowych strategiach inwestycyjnych przyniosły 0,49 proc. rocznie, a inwestycje, w których zysk zależał od notowań surowcowych strategii straciły średnio 0,49 proc.

Z czego wynika tak duża rozbieżność w wynikach struktur opartych na samych surowcach i tych, których zysk zależy od strategii surowcowych? – Strategie surowcowe, takie jak Risk Stabilised CYD Market Neutral Plus Strategy czy BNP Paribas Commodity Active Long Short, to rozwiązania mające inwestować w różne surowce, zmieniać alokację, itd. Mają one bardzo dobre wyniki historyczne, ale w rynkowej rzeczywistości najczęściej sobie nie radzą. Na dodatek, często dystrybutorzy przygotowują takie produkty z niepełną ochroną kapitału, a słabe wyniki indeksów nie pozwalają odrobić straty z np. 90- czy 95-proc. ochrony i klienci wychodzą na minus – tłumaczy Marcin Krasoń, analityk Open Finance.

Na tle rynku świetne wyniki inwestycyjne przyniosły struktury, których aktywem bazowym było złoto. Zyskiem zakończyły się wszystkie produkty oparte na cenie złotego kruszcu, a średnia stopa zwrotu w skali roku wyniosła prawie 10 proc. – Należy jednak pamiętać, że to wyniki przeszłe i prawdopodobnie kolejne półrocza będą dla złotowych struktur już gorsze, bo kończyć będą się produkty sprzedawane na górce – mówi Marcin Krasoń. – Notowania tego kruszcu od jesieni ubiegłego roku częściej spadają niż rosną, aczkolwiek inwestorów długoterminowych wciąż ratują wcześniejsze wzrosty i jeśli ktoś rozpoczął inwestycję przed połową 2011 r., nadal ma szansę na zyski – dodaje analityk Open Finance.

Indeksy, ropa i złoto

Spośród struktur zakończonych w pierwszym półroczu 2012 najlepszy wynik przyniósł Certyfikat Express db EuroStoxx50 Express II (Deutsche Bank PBC), powiązany z indeksem DJ Euro Stoxx 50 (obejmuje 50 największych spółek z krajów strefy euro). Produkt miał wbudowaną opcję autocall. Umożliwiał on wypłatę odsetek po pierwszym z czterech kwartalnych odczytów pod warunkiem, że wartość indeksu będzie wtedy na poziomie co najmniej równym początkowemu. Stało się tak już po pierwszych trzech miesiącach. Klienci otrzymali kupon w wysokości 4,4 proc., co oznacza, że zysk w skali roku wyniósł 17,6 proc. (14,26 proc. po odprowadzeniu 19-proc. podatku Belki).

Pozostałe miejsca na podium również przypadły w udziale Deutsche Bankowi PBC i jego dwóm trzyletnim produktom – db Gwarancja – Zyskowna Energia I i II . Zysk z nich zależał od wzrostu ceny ropy naftowej na światowych rynkach (indeks S&P GSCI Crude Oil Excess Return). Na produktach tych inwestorzy zarobili odpowiednio 14,03 proc. w skali roku (Zyskowna Energia II) oraz 13,27 proc. (Zyskowna Energia I).

Czwarte miejsce przypadło Salsie I z oferty Expandera. Jej wynik uzależniony był od dziesięciu indeksów strefy euro pogrupowanych w pięć koszyków sektorowych. Inwestycja trwała cztery lata i przyniosła zysk 52,57 proc., czyli 13,14 proc. w skali roku. Piątym najlepszym produktem okazała się Złota Struktura II (NWAI), powiązana z ceną złotego kruszcu, która pozwoliła zarobić inwestorom 49,31 proc. w ciągu 4 lat (12,33 proc. w skali roku).

Przepis na sukces nie istnieje

W porównaniu do wyników struktur zakończonych w całym 2011 r., całkowite przetasowanie nastąpiło w rankingu najlepszych instytucji pod względem liczby produktów strukturyzowanych, które w analizowanym okresie zakończyły się zyskiem. W przekroju całego ubiegłego roku najskuteczniejszy był Bank Pekao. Wszystkie struktury oferowane przez ten bank, zakończone w 2011 r. , przyniosły zyski; osiem z dziewięciu produktów co najmniej 5 proc. Średnia stopa zwrotu wyniosła 8,67 proc. W okresie styczeń – czerwiec 2012 zdecydowanie dominowały natomiast dwie instytucje – NWAI i Deutsche Bank PBC. Średnia stopu zwrotu z 5 struktur zaoferowanych przez NWAI, które zakończyły się w tym okresie, wyniosła aż 9,21 proc. Z kolei 9 produktów DB PBC przyniosło średnio 8,73 proc.

Konkurencja pozostaje daleko w tyle. W trzecim w tym zestawieniu PKO BP zakończyło się 18 struktur, a średnia stopa zwrotu wyniosła 3,33 proc. Trzeba jednak zaznaczyć, że bank oferował jednocześnie lokaty zakładające różne scenariusze, co automatycznie skazywało niektóre z nich na niepowodzenie. Czwarte miejsce zajął Getin Bank (11 zakończonych struktur, średni zysk 3,12 proc.), a piąte BZ WBK wspólnie z DM BZ WBK (62 struktury, średnia stopa zwrotu wyniosła 2,64 proc.). W przypadku tej ostatniej instytucji również jednak należy pamiętać, że oferowane produkty zazwyczaj zakładały jednocześnie wykluczające się warianty.

Ubiegłoroczny zwycięzca, Bank Pekao, uplasował się dopiero na dziewiątym miejscu zestawienia. Średnia stopa zwrotu spośród 9 zakończonych produktów wyniosła jedynie 2,27 proc. – To najlepiej świadczy o tym, że nikt nie ma recepty na sukces na tym rynku, a rozwiązania, które w przeszłości przyniosły sukces, wcale nie muszą być idealne w późniejszym czasie – komentuje Marcin Krasoń.

Opinie dla „Rz"

Monika Pawlak, Menedżer, Departament Centrum Inwestycyjne Deutsche Bank PBC

Tradycyjnie już największą grupę produktów strukturyzowanych wprowadzanych do sprzedaży w 2012 r. stanowiły struktury powiązane z kursami walut w szczególności z kursem EUR/PLN. Warto jednak zaznaczyć, że pierwsze półrocze upłynęło pod znakiem zwiększonej awersji do ryzyka, co odzwierciedlało się w zdecydowanej przewadze sprzedaży produktów z pełną ochroną kapitału oraz w relatywnie wysokim zainteresowaniu produktami powiązanymi z ceną surowców, w tym przede wszystkim metali szlachetnych, takich jak złoto, srebro lub platyna.

Pod względem wyników osiąganych z inwestycji najlepsze okazały się struktury, których profil wypłaty pozwalał na osiąganie zysków w warunkach braku określonego trendu, tj. np. produktów z wbudowaną opcją autocall, jak certyfikat Express db Eurostoxx II zajmujący 1-sze miejsce w rankingu zapadłych struktur w 2012 r.

Mateusz Walczak, Prezes Zarządu NWAI Dom Maklerski S.A.

W pierwszym półroczu 2012 r. najwyższą stopę zwrotu dały produkty strukturyzowane Złota Struktura I i II edycja. Zwrot z tych inwestycji był powiązany z wartością autorskiego indeksu cen złota JP Morgan Chase, odzwierciedlającego zmiany cen kontraktów terminowych na złoto. Bardzo wysoka korelacja indeksu z cenami złota pozwoliła na wykorzystanie sytuacji na rynku złota. Warto wspomnieć, że oba produkty rozpoczęły się na początku 2008 roku, co skutkowało pełnym wykorzystaniem wzrostu ceny złota w tym okresie (cena uncji wzrosła z ok. 900 dol. do ok. 1500 dol.). Wyczucie momentu inwestycyjnego leżało więc u podstaw uzyskanych zwrotów (odpowiednio 42,93 proc. i 49,31 proc.). Co istotne, otrzymane premie nie były obciążone podatkiem od zysków kapitałowych, więc ich wartość można przyrównać do zwrotów z tradycyjnych inwestycji w wysokości 53,00 proc. i 60,88 proc.). Warto również wspomnieć, że inwestorzy, przez cały okres inwestycji mieli zagwarantowany zwrot 100 proc. zainwestowanego kapitału.

Kolejną inwestycją zakończoną w minionym okresie był produkt strukturyzowany Farmer. Jego konstrukcja zakładała płatność maksymalnie 3 rocznych premii w wysokości 14 proc. każda. Wypłata premii była zależna od wartości cen kontraktów terminowych na towary rolne – pszenicę, kukurydzę i soję. Premia była wypłacana co roku w przypadku, gdy ceny wszystkich składników koszyka znajdowały się powyżej 123 proc. wartości początkowych ustalonych w dniu 3.06.2009 r. Warunek ten został spełniony w 2 z 3 przypadków, stąd inwestorzy otrzymali łącznie 28 proc. premii (ekwiwalent 34,57 proc. z opodatkowanej inwestycji). Farmer, podobnie jak Złota Struktura, oferował również 100 proc. gwarancję zwrotu inwestowanego kapitału.