Podatek giełdowy, IKE i lokaty antypodatkowe

Na kalendarz powinni uważnie spoglądać inwestorzy giełdowi, którzy są zobowiązani do zapłacenia 19 proc. podatku od zysków. Kończący się rok nie jest dla nich zbyt korzystny głównie z powodu wakacyjnych spadków. Jednak znajdą się i tacy, którym – wbrew ogólnemu trendowi – udało się zarobić.

Wysokość podatku od zysków kapitałowych wylicza się, biorąc pod uwagę wszystkie inwestycje na parkiecie, a zyski osiągane na jednych transakcjach można pomniejszyć o straty poniesione na innych. Podstawą opodatkowania jest więc realny dochód, od którego dodatkowo odejmuje się koszt jego uzyskania (np. opłatę za prowadzenie rachunku inwestycyjnego, prowizje za wykonane transakcje).

19 proc.

taką część zysku odda fiskusowi inwestor giełdowy, jeśli nie poniósł straty na innych papierach

Aby strata przydała się do zmniejszenia podatku, nie może być papierowa. Trzeba ją zrealizować, a więc przed końcem roku kalendarzowego, którego dotyczy zeznanie, sprzedać akcje, których obecna cena jest niższa od ceny zakupu. Oczywiście papiery te można zaraz ponownie kupić i czekać, aż ich cena wzrośnie. Z punktu widzenia organów podatkowych będzie to już zupełnie inna inwestycja.

Jeśli zatem w kończącym się roku inwestorowi udało się sprzedać akcje z zyskiem, a jednocześnie ma w portfelu inne, warte mniej niż w momencie zakupu, może wykorzystać tę stratę do wyzerowania należnego podatku od dochodów kapitałowych. Należy przy tym pamiętać, że Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych rozlicza transakcje giełdowe z opóźnieniem. Aby akcje sprzedane ze stratą zmniejszyły podatek za 2011 rok, trzeba się ich pozbyć najpóźniej podczas sesji we wtorek, 27 grudnia.

Pewną niedogodnością jest to, że zabieg optymalizacji podatkowej trzeba przeprowadzić jeszcze w grudniu, a więc zanim biuro maklerskie dostarczy inwestorom informacje o poniesionych kosztach i osiągniętych zyskach. Ich wysokość trzeba zatem oszacować samodzielnie, np. na podstawie dostępnej w Internecie historii operacji przeprowadzonych na rachunku maklerskim.

10 077 zł

wynosi tegoroczny limit wpłat na IKE uprawniający do zwolnienia podatkowego

W kalkulacji można też uwzględnić stratę poniesioną w poprzednich latach, wykazaną we wcześniejszych zeznaniach podatkowych, której dotąd nie udało się zrównoważyć zyskami. Ustawodawca zezwala, by taką stratę rozliczyć w ciągu pięciu kolejnych lat podatkowych, przy czym w jednym roku można uwzględnić nie więcej niż połowę tej kwoty. Jeśli inwestor ma w zapasie stratę z poprzednich lat, nie musi teraz wykonywać dodatkowych transakcji sprzedaży i kupna akcji.

Doping do oszczędzania

Wszyscy, nie tylko inwestorzy giełdowi, powinni przed końcem roku pomyśleć o swojej przyszłej emeryturze. W 2012 r. pojawią się nowe indywidualne konta zabezpieczenia emerytalnego

(IKZE). Ci, którzy je założą, szybko odczują korzyść podatkową; przy rocznym rozliczeniu podatkowym wpłaty (w sumie maksimum ok. 4 tys. zł rocznie; dokładna wartość zależy od zarobków danej osoby) będzie można odjąć od podstawy opodatkowania.

Ale do końca tego roku warto się zakrzątnąć wokół już istniejącej formy dodatkowego oszczędzania na emeryturę, również dającej korzyści podatkowe. Chodzi o indywidualne konto emerytalne (IKE). Wszyscy, którzy już je mają, a nie wykorzystali jeszcze tegorocznego limitu wpłat (wynosi 10 077 zł), powinni w grudniu przekazać na rachunek tyle, ile uda im się uzbierać na ten cel. Pamiętajmy, że niewykorzystana kwota limitu nie przechodzi na kolejne lata. Zyski z IKE są zwolnione z 19-proc. podatku Belki przy podejmowaniu oszczędności, pod warunkiem że przetrzyma się je do czasu uzyskania prawa do emerytury.

8 proc.

przekraczają odsetki od najlepszych lokat z codzienną kapitalizacją

Ci, którzy dotąd nie otworzyli IKE, mogą to zrobić jeszcze w grudniu. Jeśli od razu wpłacą na rachunek pieniądze, też choćby częściowo wykorzystają tegoroczny limit. Oczywiście oszczędzamy po to, by mieć pieniądze na emeryturze, a nie żeby się cieszyć ze zwolnienia podatkowego, ale każdy doping jest istotny. Przypomnijmy, że umowę o prowadzenie IKE można podpisać z towarzystwem funduszy inwestycyjnych (TFI), towarzystwem ubezpieczeniowym, domem maklerskim, bankiem.

Lokaty bez podatku

Warto też możliwie szybko zainteresować się lokatami antypodatkowymi. Przepisy, które dziś pozwalają uniknąć płacenia podatku od naliczanych codziennie drobnych odsetek, prawdopodobnie zmienią się w pierwszych miesiącach przyszłego roku. Wtedy lokaty i konta oszczędnościowe z codzienną kapitalizacją stracą swoje właściwości antybelkowe.