w Orlen najlepszy w regionie

Podczas uroczystej gali na Forum Ekonomicznym w Krynicy została zaprezentowana kolejna edycja Europy 500, czyli zestawienie największych firm regionu przygotowane przez „Rz" oraz firmę Deloitte. Przyznano także doroczną nagrodę Index of Succes, której laureatem został KGHM Polska Miedź, nagrodzony za stały wzrost przychodów i rozwój.

Zobacz pełną Listę Europa 500 (link)

– Kapituła miała trudne zadanie, bowiem sztuką jest nagradzanie nie tylko firm największych, ale po prostu najlepszych – mówił, wręczając nagrodę Janusz Piechociński, wicepremier i minister gospodarki.

Słabo, ale w górę

Ogółem firmy ujęte w zestawieniu  zanotowały w 2012 r. wzrost przychodów średnio o 3,3 proc. w porównaniu z 9,8 proc. w poprzedniej edycji Europy 500. Jednak spadek przychodów widać w przypadku niemal co drugiej firmy ujętej w rankingu. Niekorzystne trendy nadal są mocno widoczne, ponieważ w części firm, które podają także wyniki w ujęciu kwartalnym, po pierwszych trzech miesiącach widać gorsze rezultaty niż w tym okresie w 2012 r. Przychody spadły o 0,5 proc. w euro oraz 0,9 proc. w walutach narodowych.

– Rankingi to jedna z naszych specjalności, ale również jest to forma wsparcia przedsiębiorczości w Polsce – mówił Bogusław Chrabota, redaktor naczelny „Rz".

– To już siódma edycja zestawienia, pomysł jest – wydawałoby się – prosty, ponieważ opieramy się na wysokości przychodów generowanych przez firmy – mówił Alastair Teare, dyrektor generalny Deloitte w Europie Centralnej.

W 2012 r. w porównaniu z rokiem wcześniejszym przychody 500 największych przedsiębiorstw w naszym regionie wzrosły do 724 mld euro z 698 mld euro. Największy wzrost odnotowały spółki z Ukrainy (16,2 proc. przychodów w euro) oraz z nielicznie reprezentowanej na liście Łotwy (18,9 proc. w euro). Trzeba jednak zauważyć, iż wzrost przychodów na Ukrainie w istotnej części spowodowany był zmianami kursu walutowego – w walucie lokalnej dynamika spada do 7,5 proc.

W poprzedniej edycji zestawienia spadek przychodów odnotowało 115 spółek, a w obecnej jest ich prawie dwukrotnie więcej – dokładnie 202. W tej grupie średni spadek przychodów wyniósł 5,8 proc. wobec 5,5 proc. rok temu, a średni wzrost dla spółek, które odnotowały pozytywną dynamikę, wynosi 10,9 proc. wobec 14,9 proc. w ubiegłorocznej edycji.

Co będzie dalej?

Polska ma w zestawieniu najwięcej przedstawicieli – jest ich 166, o jednego więcej niż rok temu. 58 proc. odnotowało w 2012 r.  wzrost przychodów, 42 proc. ich spadek. Polskie firmy wygenerowały też 34 proc. z 724 mld euro przychodów firm ujętych w zestawieniu.

Podczas prezentacji rankingu Europa 500 odbył się także panel dyskusyjny pod hasłem „W poszukiwaniu nowego ładu w gospodarce europejskiej". – Zjednoczona Europa to dzisiaj 28 państw. Powinna się jednak zdecydować, czy być związkiem państw czy jednym organizmem, a wtedy faktycznie byłaby jednym z przewodnich graczy na rynku globalnym – mówił Heinz Haller, prezes Dow Chemicals na region EMEA. Z kolei inni uczestnicy zwracali uwagę choćby na problem z regulacjami. – W naszej branży jest ich bardzo dużo, a ich niepewność jest dla nas sporą bolączką – mówił Krzysztof Kilian, prezes PGE.

– Cały sektor surowcowy ma z kolei opinię nieco przestarzałego, kojarzonego wręcz z XIX wiekiem. Nie są zauważane wdrażane innowacje, a dodatkowo tańsza energia mogłaby stać się po prostu impulsem do rozwoju dla całej gospodarki  europejskiej – mówiła Joanna Strzelec-Łobodzińska, prezes Kompanii Węglowej.

Opinie były zgodne, że w nadchodzących latach przed Europą stoi wiele wyzwań.

Liderzy bez zmian

Podobnie jak w ubiegłym roku, pierwsza trójka największych spółek regionu nie uległa zmianie. Liderem jest  PKN Orlen, który w 2012 r. odnotował wzrost przychodów o 10,5 proc. Wynik jest znacznie lepszy niż pozostałych spółek ze ścisłej czołówki zestawienia. Wicelider, węgierski MOL, poprawił bowiem przychody tylko 0,6 proc., a zajmująca trzecią pozycję Skoda Auto z Czech zwiększyła przychody o 1,8 proc. To kolejne zestawienie potwierdzające, że w naszym regionie zdecydowanie największymi przedsiębiorstwami są reprezentanci branży paliwowej, zazwyczaj kontrolowani przez Skarb Państwa. Do szóstej pozycji firmy zajmują te same miejsca co rok temu, a autorem największego awansu w rankingu wśród spółek z pierwszej dziesiątki zestawienia – z pozycji 32 na siódmą – jest ukraińska DTEK zajmująca się wydobyciem węgla i sprzedażą energii. W 2012 r. jej przychody wzrosły ponad dwukrotnie głównie dzięki przejęciu szeregu spółek, jak Dniproenergo, Zakhidenergo, Donetskoblenergo. Kolejną ukraińską firmą, która awansowała w tegorocznym rankingu, jest Energorynok, która z 7,7 mld euro przychodów zajmuje już ósmą pozycję w rankingu.

Znacząco – o 92 miejsca, na 112. pozycję – awansowała słoweńska Grupa GEN-I, a czeski Energeticky a prumyslovy holding poprawił notowania o 71 miejsc, zajmując 126. pozycję.

Największy awans wśród polskich firm należał do Grupy Azoty, która przesunęła się z pozycji 144. na 98.

Banki z Polski

Niejednoznaczna jest ocena branży finansowej. Z jednej strony widać stagnację w sektorze ubezpieczeniowym, gdzie spółki odnotowały średni spadek składki przypisanej brutto na poziomie 0,2 proc. Dobre są natomiast wyniki sektora bankowego, którego instytucje odnotowały w 2012 r. średni wzrost sumy aktywów o 6,6 proc. i zwrot na kapitale własnym w wysokości 9,5 proc.

PKO Bank Polski ponownie utrzymał pozycję regionalnego lidera pod względem sumy bilansowej, wyprzedzając czeski CSOB. Odnotował 10-proc. wzrost aktywów liczony w euro w 2012 roku, przy jednoczesnym spadku zysku netto o 3 proc. Spośród banków z pierwszej dziesiątki rankingu największym wzrostem aktywów (o 21 proc.) mógł się pochwalić ING Bank Śląski, co pozwoliło mu na awans z 11. na 8. pozycję. 37 spośród 50 analizowanych instytucji finansowych odnotowało w 2012 roku wzrost aktywów. Najliczniejszą reprezentację w zestawieniu 50 największych banków nadal ma Polska z 15 przedstawicielami. Na kolejnych miejscach znajdują się Czechy i Węgry.