Widmo upadłości nad branża drogową

– Planujemy ogłosić przetarg na budowę 12,1 km obwodnicy Bargłowa Kościelnego i obwodnicy Leżajska o długości 3,6 km – mówi Urszula Nelken, rzecznik Generalnej Dyrekcji Dróg Krajowych i Autostrad. Oba postępowania są na etapie kompletowania dokumentacji.

W tym roku GDDKiA zaczęła szukać firm, które wybudują trasę wylotową z Warszawy w kierunku Raszyna. Zamierza jeszcze wyłonić wykonawców tzw. dużych prac remontowych o wartości powyżej 1,5 mln zł za km. To sześć przetargów na realizację prac na odcinkach o długości od 0,25 km do ok. 2 km.

Kolejne duże przetargi na budowę dróg czy autostrad mogą pojawić się dopiero za dwa lata. Wiele firm, jak alarmują przedstawiciele branży drogowej, może do tego czasu jednak nie przetrwać.

W ciągu najbliższych pięciu tygodni oferty w 35 przetargach wartych łącznie ok. 2 mld zł będą zbierały samorządy. – To nie rozwiąże naszych problemów. Wartość tych kontraktów jest stosunkowo mała, a firmy dalej oferują ceny znacznie poniżej ich wartości – wyjaśnia Dariusz Blocher, prezes Budimeksu.

– Sytuacja branży jest zła i będzie się pogarszać – uważa Wojciech Malusi, prezes Ogólnopolskiej Izby Gospodarczej Drogownictwa zrzeszającej ok. 220 firm budowlanych.

Dopłacają do kontraktów

– Branża już straciła płynność finansową – mówi Dariusz Blocher. – Czeka nas rok cudów i dotyczy to wszystkich firm. Walczymy o to, by przetrwać – podsumowuje Blocher.

Jego zdaniem przynajmniej w 50 proc. firmy zajmujące się budową dróg w Polsce same przyczyniły się do swojej fatalnej sytuacji, oferując ceny w przetargach znacznie poniżej ich wartości kosztorysowej. Część spółek przyjęła politykę kończenia zdobytych kontraktów jak najszybciej, licząc na to, że jeżeli wywiążą się ze zobowiązań, GDDKiA będzie bardziej skłonna pozytywnie rozpatrywać roszczenia o podniesienie ceny kontraktu. Inne przerywają prace do czasu zapadnięcia decyzji. – Zobaczymy, kto lepiej na tym wyjdzie – podsumowuje szef Budimeksu.

– Nowych kontraktów nie ma, a do tych, które trwają, wykonawcy muszą dopłacać. Zgodnie z polskim prawem nie ma szansy zmiany warunków kontraktu w trakcie jego trwania. Konieczne są zmiany, tak by na przykład można było rekompensować wzrost cen materiałów – mówi Wojciech Malusi. Ceny asfaltu w ciągu ostatniego roku wzrosły np. o ok. 44 proc., a cementu czy kruszyw – między 30 a 50 proc.

Czekając na bankructwa

To, że czekają nas kolejne upadłości, niektóre równie spektakularne jak zakończenie działalności przez budujące trasę A2 DSS, jest zdaniem przedstawicieli branży pewne. Jak prognozują, pracę może stracić od kilkudziesięciu do 100 tys. osób z 500 tys. zatrudnionych w sektorze. – Nie nastąpi to w ciągu dwóch czy trzech miesięcy. Będzie rozłożone na dłuższy okres, bo część inwestycji się przeciąga, część jest opóźniona, ale zwolnienia są nieuniknione. Restrukturyzacja jest konieczna – mówi Marek Michałowski, prezes Ogólnopolskiego Związku Pracodawców Budownictwa.

Zdaniem Wojciecha Malusiego zagrożone są przede wszystkim firmy zajmujące się podwykonawstwem na kontraktach. I to wśród nich można się spodziewać największej liczby upadłości.

Według Dariusza Blochera w najlepszej sytuacji będą firmy mające inwestora strategicznego, który zapewni środki na przeżycie.