Komorowski: nie jesteśmy cząstką europejskiego kryzysu

– Nie bójmy się kryzysu. Lęk utrudnia podjęcie działań, a to właśnie bardziej działań, niż rozważań i wizji, potrzebuje dzisiaj Europa – powiedział prezydent Bronisław Komorowski podczas sesji plenarnej otwartego wczoraj w Krynicy XXII Forum Ekonomicznego.

Dwadzieścia lat na zielono

– Od dwudziestu lat utrzymujemy stały wzrost gospodarczy. Z radością jednak mówimy: nie jesteśmy już samotną zieloną wyspą Unii Europejskiej – mówił szef państwa, podkreślając tym samym wpływ kondycji Europy na polską ekonomikę.

Zauważył jednak, że wobec problemów gospodarki europejskiej polskie przedsiębiorstwa – zwłaszcza średnie i małe – powinny szukać szansy w dynamiczniejszych gospodarczo rejonach. W tym kontekście wymienił Chiny.

– Polska zawdzięcza dobrą sytuację ekonomiczną między innymi konstytucyjnemu zapisowi o limicie deficytu finansów. To rozwiązanie chcą dzisiaj stosować także inne kraje – mówił prezydent.

Kotwicę finansową wymienił pośród pryncypiów, jakie winny sprzyjać wzrostowi gospodarczemu w Polsce. Inny, to walka o redukcję zadłużenia publicznego, ale wraz z poprawą kondycji sektora prywatnego.

– Jednym z czynników, który osłabia wpływ kryzysu na Polskę, jest chłonny rynek wewnętrzny. Ponieważ dwie trzecie Polaków zatrudnionych jest w sektorze małych i średnich firm, należy o ten segment dbać w szczególności: przejrzystym systemem podatkowym i prawnym, który pomaga, a nie przeszkadza przedsiębiorcom – powiedział prezydent.

Wspomniał także o konieczności „głębokiej restrukturyzacji" sektora polskiej bankowości tak, aby był stabilny i bezpieczny dla klientów i mógł być nerwem gospodarki (chodzi o uregulowanie zasad restrukturyzacji własnościowej i upadłości banków).

Ostatnim punktem na liście prezydenta była elastyczna polityka pracy, która pozwoli pracodawcom na łatwiejsze dopasowanie zatrudnienia do rynkowej koniunktury, niekoniecznie poprzez sięganie do zwolnień. Jego zdaniem częściej winny być stosowane elastyczniejsze formy zatrudnienia.

Solidarny wzrost

Polityka socjalna była ważnym punktem debaty otwierającej tegoroczne Forum Ekonomiczne, znajdując silną promotorkę w osobie Bernadette Segol, sekretarz Europejskiej Konfederacji Związków Zawodowych.

– W krajach Europy jest obecnie 25 mln bezrobotnych i liczba ta rośnie. Apel o politykę wzrostu gospodarczego został usłyszany w Europie i chcemy go artykułować głośniej. Mamy gotowy projekt paktu socjalnego dla Europy i chcemy o nim dyskutować – mówiła Bernadette Segol.

Do społecznych, a nie tylko czysto ekonomicznych elementów kryzysu odwoływali się i inni paneliści.

– Załamała się w Europie wiara, że kolejne pokolenie może żyć lepiej – mówił Janusz Lewandowski, komisarz Unii Europejskiej ds. budżetu. Jego zdaniem europejski rynek finansowy wymaga głębokich zmian, ponieważ aktualne mechanizmy już nie wystarczają.

– Europejski Bank Centralny działa dzisiaj na granicy swego statutu. Potrzeba nowych sposobów zapewnienia stabilności finansów publicznych państw członkowskich i stabilności sektora finansowego. Trudno oczekiwać, aby udało się to osiągnąć bez transferu części narodowej suwerenności do wspólnych instytucji – powiedział komisarz.

Zapowiedział jednocześnie, że już 12 września Komisja Europejska zaprezentuje projekt mechanizmu europejskiej unii bankowej, która ma zestandaryzować i wzmocnić centralny (unijny) system kontroli nad sektorem finansowym.

Świadomy obywatel

Bardziej prospołecznie nastawieni paneliści podkreślali jednak, że właściwa polityka socjalna jest sposobem na umocnienie naderwanego zaufania do państwa rozgoryczonych obywateli – szczególnie tych najbardziej dotkniętych kryzysem – państw europejskich. Zaufanie do państwa to umacnianie postaw obywatelskich i wiary w demokrację.

– Tylko świadomych i aktywnych społecznie obywateli można przekonać do konieczności bolesnych reform, dzięki którym Europa może się wydobyć z kryzysu gospodarczego – mówił prezydent Bronisław Komorowski.

– Jestem politykiem, a nie ekonomistą – powiedział podczas swojego wystąpienia inny gość forum, prezydent Chorwacji Ivo Josipovic.

Być może dlatego, w przeciwieństwie do prezydenta Komorowskiego, mniej niż o narzędziach ekonomicznych mówił o Europie solidarnej i sprawiedliwej.

Optymizm lekiem dla Europy

Szef polskiego państwa podkreślał jednak, że właśnie akces Chorwacji do Unii Europejskiej (dokona się w przyszłym roku) świadczy o tym, że model europejski wciąż jest atrakcyjny.

– Dlatego właśnie powinniśmy porzucić lęk przed kryzysem, który dzisiaj paraliżuje Europę. Strach utrudnia działanie, a właśnie konkretnych działań dzisiaj potrzebujemy – powiedział Bronisław Komorowski.

Zgodził się, że postępująca integracja Unii Europejskiej niesie narzędzia pokonania kryzysu. O ile jednak Janusz Lewandowski mówił o narzędziach na poziomie unijnym, o tyle prezydent Komorowski przedstawił wspomnianą wyżej receptę dla Polski.

– Pokonania ogólnoeuropejskiego kryzysu powinniśmy szukać drogą lokalnych strategii, dopasowanych do specyfiki poszczególnych krajów – powiedział.

Trochę na przekór własnym słowom o odpowiedzialnym obywatelstwie wezwał do szybkich działań. Dlaczego szybkich? Bo kalendarze wyborcze w krajach Unii nie sprzyjają zdecydowaniu decydentów i podejmowaniu trudnych działań. Tym samym przyznał, że podatność obywateli na populizm utrudnia reformy.

Wtórował mu Walery Choroszkowski, wicepremier Ukrainy.

– Nie trzeba nam dzisiaj debat nad wizjami, bo wizje są zawsze te same: wzrost gospodarczy, dobrobyt, solidarność społeczna. Dzisiaj trzeba się skupić nad krokami, które do niego prowadzą, mniej na samym celu – powiedział Choroszkowski.

Powiedzieli w Krynicy

Heiner Flassbeck | dyrektor ds. globalizacji i strategii rozwojowych, UNCTAD

80 proc. energii politycznej poświęconych jest na walkę z deficytem rządów europejskich. Ale przecież na tym polega główne źródło problemów strefy euro, walka z problemami nie powinna polegać na walce z tym jednym źródłem. W ten sposób niszczymy jeszcze bardziej gospodarkę, zwalczamy nie tę chorobę nie tym lekarstwem.

Ivan Miklos | Zgromadzenie Narodowe Słowacji

Przez ostatnie dwa lata brałem udział w posiedzeniach eurogrupy i jestem przekonany, że unia fiskalna jest konieczna. Pytanie jaka? Projekt z wielkim rządem europejskim, transferami, redystrybucją itp. na wzór Stanów Zjednoczonych Ameryki, musi zakończyć się niepowodzeniem, ponieważ nie ma czegoś takiego jak naród europejski.

Vujca Lezovic | wicepremier ds. polityki gospodarczej i systemu finansowego Czarnogóry

Po hiperinflacji i kryzysie bankowym podjęliśmy decyzję o przyjęciu euro, co ustabilizowało naszą gospodarkę, oznaczało nowe otwarcie w eksporcie zagranicznym. Będziemy obserwować co dalej z euro, co ze strefą euro, ale oczywiście nie powinna ona zostać rozwiązana. Mimo wielkiego kryzysum jaki przechodzi, aspirujemy do Unii Europejskiej.

Janusz Steinhoff | przewodniczący Rady Programowej Krajowej Izby Gospodarczej