Przed węglowym Bełchatowem rysuje się zielona przyszłość

Region bełchatowski przez dziesięciolecia napędzany był przez przemysł wydobywczy. Teraz w obliczu transformacji krajowej energetyki jego nowym kołem zamachowym mają być zielone inwestycje.

Publikacja: 02.06.2021 09:00

Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów zasila w surowiec elektrownię, która zaspokaja 20 proc. krajoweg

Kopalnia Węgla Brunatnego Bełchatów zasila w surowiec elektrownię, która zaspokaja 20 proc. krajowego zapotrzebowania na energię

Foto: Bloomberg News

W najbliższych dekadach Bełchatów czekają potężne zmiany. Stopniowe wycofywanie się Polski ze spalania węgla w elektrowniach spowoduje, że transformacja dotrze także tutaj, gdzie działa największy kompleks węgla brunatnego w Europie. To będzie złożony, kosztowny i długotrwały proces. Dlatego już dziś lokalne władze i właściciel kopalni kreślą plany przeobrażenia tego regionu w potężny plac budowy nowoczesnej energetyki. Pomocne przy realizacji tych planów będą środki z unijnych funduszy.

Zależni od węgla

Polska Grupa Energetyczna, która jest właścicielem Kopalni Węgla Brunatnego i Elektrowni Bełchatów, to największy pracodawca w regionie i źródło znaczących przychodów do budżetów okolicznych gmin. Jak wynika z nowej strategii województwa łódzkiego, tylko w tym kompleksie wydobywczo-energetycznym pracuje ok. 8 tys. osób. Dodatkowe zatrudnienie na poziomie ok. 7 tys. osób gwarantują spółki zależne.

Ale to nie wszystko, bo na rzecz kompleksu pracuje również rzesza firm lokalnych i spoza regionu. W zakresie dostaw i usług w 2020 r. elektrownia i kopalnia współpracowały z ok. 800 firmami. Szacuje się, że łącznie w kompleksie Bełchatów i sektorach powiązanych zatrudnionych może być ponad 20 tys. osób.

Jednak na przestrzeni najbliższych kilkunastu lat skończy się eksploatacja tutejszych złóż. Konieczne będą nowe inwestycje i nowe perspektywy dla lokalnej społeczności. Strategia województwa wśród głównych wyzwań dla tego obszaru wymienia m.in. rozwój innowacyjnej i zdywersyfikowanej gospodarki, przyciągnięcie nowych inwestorów i stworzenie atrakcyjnych miejsc pracy. Celem jest rozwój odnawialnych źródeł energii, w tym także energetyki rozproszonej i prosumenckiej. Zgodnie z polityką energetyczną państwa do 2040 r. możliwa jest też budowa w rejonie Bełchatowa elektrowni jądrowej. Za tą lokalizacją przemawia rozbudowana infrastruktura sieciowa oraz doświadczona kadra energetyczna.

Wsparciem dla regionu w procesie przechodzenia do zielonej gospodarki mają być środki z Funduszu Sprawiedliwej Transformacji (FST). Polska może zostać największym beneficjentem tego unijnego funduszu, bo z ogólnej puli 17,5 mld euro na lata 2021–2027 może jej przypaść 3,8 mld euro, z czego woj. łódzkie może liczyć na 344 mln euro. Polski rząd chciałby, by część tych pieniędzy popłynęła właśnie do bełchatowskiego regionu i ma o to walczyć w Brukseli.

Zielona przyszłość

Konkretne inwestycje w regionie Bełchatowa zapowiedziała też PGE. Tyko w najbliższych latach planuje wydać na ten cel blisko 5 mld zł. Na czoło wysuwają się projekty dotyczące odnawialnych źródeł energii. Do końca 2030 r. na terenach pokopalnianych ma powstać kilka dużych farm fotowoltaicznych o łącznej mocy do 600 MW. PGE rozważa na tych terenach również budowę nowych farm wiatrowych. Realizacja tych zamierzeń jest jednak uzależniona od nowelizacji tzw. ustawy odległościowej, która odblokuje inwestycje w lądowe wiatraki. Jeśli zmiana prawa nastąpi jeszcze w tym roku, jest szansa na uruchomienie farm o łącznej mocy do 100 MW w ciągu najbliższych pięciu–siedmiu lat. Inwestycje OZE zostaną uzupełnione o magazyny energii o mocy do 300 MW.

Oprócz wiatraków i paneli słonecznych powstanie też instalacja termicznego przetwarzania odpadów z odzyskiem energii. Zakład zostanie wybudowany w sąsiedztwie bełchatowskiej elektrowni i będzie produkować energię elektryczną i ciepło dla mieszkańców. Wydajność instalacji sięgnie 180 tys. ton odpadów rocznie. Koszt inwestycji szacowany jest na ok. 700 mln zł.

W dalszej przyszłości obecnie eksploatowane wyrobiska kopalni zostaną zalane wodą. W efekcie powstaną najgłębsze w Polsce jeziora o łącznej powierzchni 3890 ha, wokół których powstanie infrastruktura turystyczna, dająca miejsca pracy mieszkańcom regionu.

Koncepcja rozwoju Bełchatowa wpisuje się w szerszą strategię PGE osiągnięcia neutralności klimatycznej do 2050 r. W sumie tylko w ciągu najbliższej dekady koncern zbuduje instalacje słoneczne o mocy 3 GW i uruchomi 1 GW nowych mocy wiatrowych na lądzie. W planach ma też budowę pierwszych w Polsce morskich farm wiatrowych. Do 2030 r. połowa produkowanej przez PGE energii elektrycznej będzie pochodzić ze źródeł zeroemisyjnych, a do 2050 r. już 100 proc. Spółka szacuje, że całkowite nakłady inwestycyjne na transformację w ciągu najbliższej dekady wyniosą 75 mld zł.

W celu realizacji swoich planów PGE utworzy centrum technologiczne OZE na bazie spółek, które dziś stanowią wsparcie dla pracy bełchatowskiego kompleksu. Dzięki temu firmy te będą mogły przebranżowić się w kierunku realizacji projektów związanych z OZE. Pracownicy elektrowni i kopalni będą mogli natomiast skorzystać z usług Centrum Rozwoju Kompetencji, które zostanie otwarte we wrześniu tego roku w Bełchatowie. PGE podpisała już w tej sprawie list intencyjny z Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego. Głównym zadaniem tego ośrodka będzie szkolenie pracowników zgodnie z zapotrzebowaniem przedsiębiorców i zmieniającego się rynku pracy w woj. łódzkim, w tym przede wszystkim w sektorze energetyki odnawialnej. Ale wykształcą się tutaj także specjaliści w zakresie automatyki, analityki, informatyki, elektrotechnologii czy biotechnologii. Prowadzone będą także zajęcia z technicznego języka angielskiego, jak również z budowy tzw. miękkich kompetencji społecznych i menedżerskich, w tym z budowania zaangażowania i motywacji zespołu.

Wojciech Dąbrowski prezes Polskiej Grupy Energetycznej

Transformacja energetyczna nierozerwalnie łączy się z transformacją regionów, w których energetyka konwencjonalna i wydobycie to najważniejsze elementy działalności gospodarczej i najważniejsi pracodawcy. Mamy szereg pomysłów na rozwój zielonych inwestycji na terenach pokopalnianych Bełchatowa. To tereny przemysłowe, które posiadają odpowiednią infrastrukturę, mają łatwy dostęp do sieci i wykwalifikowaną kadrę. Planujemy dać im nowe życie. Już teraz mamy konkretny plan na inwestycje w regionie Bełchatowa, które zrealizujemy do 2030 r., tak aby stworzyć nowe miejsca pracy jeszcze przed rozpoczęciem wyłączania poszczególnych bloków elektrowni. W grupie PGE powołaliśmy zespół do spraw sprawiedliwej transformacji i w ramach tego zespołu stworzyliśmy „Koncepcję transformacji regionu Bełchatów". W pierwszym etapie zrealizujemy projekty warte ponad 5 mld zł. Wśród nich będą trzy projekty farm wiatrowych o łącznej mocy blisko 100 MW, farmy fotowoltaiczne o mocy około 600 MW, jak również instalacja termicznego przekształcania z odzyskiem energii (ITPOE) o wydajności 180 tys. ton odpadów rocznie oraz magazyny energii o mocy do 300 MW. Planujemy również utworzenie centrum technologicznego OZE na bazie dzisiejszych spółek wsparcia, które będą się transformować w kierunku realizacji projektów odnawialnych. Jednym z projektów rządowych, które są planowane w regionie, jest budowa elektrowni jądrowej o mocy do 3 GW. Jako grupa PGE bardzo mocno popieramy tę inwestycję. Wszystkie te projekty mogą zagwarantować 15 tys. miejsc pracy, co znacząco przekracza zapotrzebowanie, gdyż zgodnie z prognozami demograficznymi do czasu wygaszenia bloków w Elektrowni Bełchatów część pracowników osiągnie wiek emerytalny. Ważnym elementem transformacji będzie także szeroki program przekwalifikowania naszych pracowników, którzy nie nabędą jeszcze praw emerytalnych. W tym celu wspólnie z Urzędem Marszałkowskim Województwa Łódzkiego stworzyliśmy Centrum Rozwoju Kompetencji, które ruszy od września 2021 r. Przede wszystkim będziemy oferować kursy na kierunkach związanych z rozwojem nisko- i zeroemisyjnych źródeł energii. Nasi pracownicy już dzisiaj są ekspertami w swoich zawodach. Transformacja będzie jednak wymagać nabycia nowych kompetencji, co chcemy im umożliwić. Mieszkańcy regionu bełchatowskiego z dużą nadzieją patrzą w przyszłość. Wspierając proces zmian, tak potrzebnych dla polskiej energetyki oraz lokalnej społeczności, sprawimy, że Bełchatów pozostanie w sercu energetycznej mapy Polski.

W najbliższych dekadach Bełchatów czekają potężne zmiany. Stopniowe wycofywanie się Polski ze spalania węgla w elektrowniach spowoduje, że transformacja dotrze także tutaj, gdzie działa największy kompleks węgla brunatnego w Europie. To będzie złożony, kosztowny i długotrwały proces. Dlatego już dziś lokalne władze i właściciel kopalni kreślą plany przeobrażenia tego regionu w potężny plac budowy nowoczesnej energetyki. Pomocne przy realizacji tych planów będą środki z unijnych funduszy.

Pozostało 93% artykułu
Biznes
„Rzeczpospolita” o perspektywach dla Polski i świata w 2025 roku
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Biznes
Podcast „Twój Biznes”: Czy Polacy przestają przejmować się klimatem?
Biznes
Zygmunt Solorz wydał oświadczenie. Zgaduje, dlaczego jego dzieci mogą być nerwowe
Biznes
Znamy najlepszych marketerów 2024! Lista laureatów konkursu Dyrektor Marketingu Roku 2024!
Materiał Promocyjny
Do 300 zł na święta dla rodziców i dzieci od Banku Pekao
Biznes
Złote Spinacze 2024 rozdane! Kto dostał nagrody?