Wzrost akcji banków na GPW, ale bankom wciąż grożą horrendalne koszty ustawy frankowej

Po prezentacji przez Kancelarię Prezydenta nowej wersji ustawy restrukturyzującej hipoteki walutowe akcje banków na GPW wystrzeliły w górę. Najmocniej drożały walory Getin Noble (30 proc.), Millennium (16 proc.), a także mBanku (13 proc.). Nawet największy bank w Polsce, PKO BP, rósł w dwucyfrowym tempie – jego akcje drożały o nawet 13 proc., a akcje nr 3 polskiego sektora bankowego BZ WBK o 12 proc.

To nie przypadek, że zyskiwały akurat te banki, bo to one są najbardziej zaangażowane w kredyty frankowe, a nowy projekt ustawy przewiduje, że w pierwszej kolejności klientom zostaną zwrócone różnice w wycenie walut przez banki a ich notowaniami w NBP. Może to kosztować 3,6–4 mld zł. To ledwie ułamek szacowanych kosztów z poprzednich wersji ustawy o restrukturyzacji hipotek walutowych, sięgających nawet 67 mld zł.

– Biorąc pod uwagę udział banków w polskim rynku hipotecznych kredytów walutowych, najwięcej z tytułu zwrotu spreadów zapłaciłyby PKO BP (0,7 mld zł), mBank i Millennium (po 0,4 mld zł), BZ WBK, Getin Noble Bank i Raiffeisen Polbank (po 0,3 mld zł), BGŻ BNP Paribas (0,2 mld zł) i Pekao (0,1 mld zł). Nie byłby to zatem dla banków ogromny koszt, w większości przypadków mieściłby się w ich rocznych zyskach – szacuje Kamil Stolarski, analityk Haitong Banku.

Ale to nie koniec kosztów, które mogą ponieść banki, bo urzędnicy wyraźnie zaznaczyli, że w przyszłości jednak ma dojść do przewalutowania.

– Podejmiemy zdecydowane działania nadzorcze, chodzi o dodatkowe wymogi ostrożnościowe dla banków – stwierdził Adam Glapiński, prezes Narodowego Banku Polskiego. Wyjaśnił, że bankom zostaną zwiększone tzw. wagi ryzyka dla portfela kredytów walutowych, co zmusi je do utrzymywania „istotnie" wyższych niż dotychczas wskaźników kapitałowych.

– Nie znamy szczegółów proponowanego rozwiązania i nie wiemy, jakie warunki banki zaoferują klientom. Wiadomo natomiast, że obciążenia kapitałowe będą większe niż koszt konwersji, mogą być wręcz dowolne, w zależności od warunków. Koszt „dobrowolnego" przewalutowania może być bliski zera albo przekraczać szacowane koszty wcześniejszej wersji ustawy – mówi Andrzej Powierża, analityk DM Citi Handlowego.

Eksperci wyjaśniają, że banki dobrowolnie nie zdecydują się na przewalutowanie, jeśli ich pozycja kapitałowa nie będzie zagrożona. A może taka być, jeśli wagi ryzyka zostaną zwiększone przez nadzorcę z obecnych 100 proc. do 250 albo nawet 400 proc. w zależności od struktury portfela hipotek frankowych danego banku.

– Jeśli wagi ryzyka dla hipotek walutowych zostałyby podniesione aż do 250 proc., Millennium i Getin Noble Bank miałyby braki kapitałowe. To bat na banki, które musiałyby albo wykazać straty i przewalutować kredyty, albo podwyższyć kapitał i wciąż brać ryzyko na siebie – dodaje Stolarski.

Eksperci dodają, że jeśli ma dojść do przewalutowania kredytów na dużą skalę, to warunki dla klientów będą musiały być bardzo korzystne, powodując tym samym istotne straty dla banków. – Jeśli wagi ryzyka zostaną mocno podniesione i banki będą potrzebowały przewalutowania, to klienci będą podchodzili do sprawy z pozycji siły, więc prawdopodobnie przewalutowanie będzie przeprowadzane na dobrych dla nich warunkach, być może nawet po kursie udzielenia. Wtedy koszty całej operacji dla banków będą ogromne – mówi jeden z analityków.

Ekspertów dziwi więc aż tak pozytywny odbiór nowego projektu przez rynek, ich zdaniem ryzyka związane z przymuszaniem banków do kosztownej dla nich konwersji kredytów walutowych istotnie nie zmalały.

– Notowania banków na GPW będą reagowały na kolejne doniesienia w tej sprawie, spodziewam się jednak schłodzenia wtorkowej euforii. Pytanie brzmi, czy nowy projekt to oznaka, że Kancelaria Prezydenta powoli wycofuje się z chęci przewalutowania, czy tylko odsuwa je w czasie – dodaje Stolarski.