Egzamin wstępny na aplikacje: pytania z postępowania administracyjnego

Na aplikację adwokacką zgłosiło się w tym roku dużo mniej chętnych niż w 2014 r.

Publikacja: 03.09.2015 08:41

Egzamin wstępny na aplikacje: pytania z postępowania administracyjnego

Foto: Fotorzepa, Krzysztof Skłodowski

Mniejsze zainteresowanie jest zwłaszcza zawodem adwokata. Egzaminy wstępne na wszystkie aplikacje odbędą się 26 września. Wspólnie z wydawnictwem C.H. Beck publikujemy kolejne materiały, które mają pomóc przygotować się do testu. W tym tygodniu krótkie przypomnienie zagadnień z kodeksu postępowania administracyjnego. Od przyszłego tygodnia materiały pomocnicze będą się ukazywać dwa razy w tygodniu.

Jak zacząć sprawę?

Tryb wszczęcia postępowania

Postępowanie administracyjne wszczyna się na żądanie strony lub z urzędu (art. 61 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego; dalej: k.p.a.). Gdy żądanie wszczęcia postępowania zostało wniesione przez osobę niebędącą stroną lub z innych uzasadnionych przyczyn postępowanie nie może być wszczęte, organ administracji publicznej wydaje postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania, na które służy zażalenie (art. 61a k.p.a.).

Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony jest dzień doręczenia żądania organowi administracji publicznej (art. 61 § 3 k.p.a.). Datą wszczęcia postępowania na żądanie strony wniesione drogą elektroniczną jest dzień wprowadzenia żądania do systemu teleinformatycznego organu administracji publicznej. Przepisy k.p.a. nie określają natomiast jednoznacznie zdarzenia, z którym należałoby wiązać datę wszczęcia postępowania z urzędu.

Przepis art. 61 § 2 k.p.a. przyznaje organom administracji prawo wszczęcia postępowania z urzędu w sprawie, w której wymagany jest wniosek strony. Wszczynając postępowanie w ten sposób, organ musi uzyskać na to zgodę strony w toku postępowania, a nie uzyskawszy jej – postępowanie umorzyć.

O wszczęciu postępowania z urzędu lub na żądanie jednej ze stron należy zawiadomić wszystkie osoby będące stronami w sprawie (art. 61 § 4 k.p.a.).

Wniesienie podania do organu niewłaściwego

Stosownie do art. 65 § 1 k.p.a. organ, do którego podanie wniesiono, a który jest niewłaściwy do jego rozpatrzenia, powinien niezwłocznie przekazać je organowi właściwemu, zawiadamiając jednocześnie o tym wnoszącego podanie. Zawiadomienie o przekazaniu powinno zawierać uzasadnienie. Artykuł 65 § 2 k.p.a. tworzy fikcję prawną, polegającą na tym, że podanie wniesione do organu niewłaściwego przed upływem przepisanego terminu uważa się za wniesione z zachowaniem terminu.

Wyznaczenie rozprawy

Organ administracji publicznej przeprowadzi rozprawę, z urzędu lub na wniosek, w toku postępowania w każdym przypadku, gdy:

1) zapewni to przyspieszenie lub uproszczenie postępowania lub

2) wymaga tego przepis prawa.

Organ powinien przeprowadzić rozprawę, gdy:

1) zachodzi potrzeba uzgodnienia interesów stron i

2) jest to potrzebne do wyjaśnienia sprawy przy udziale świadków lub biegłych albo w drodze oględzin.

Przygotowanie

Organ administracji publicznej podejmuje przed rozprawą czynności niezbędne do jej przeprowadzenia. W szczególności organ wzywa:

1) strony do złożenia przed rozprawą wyjaśnień, dokumentów i innych dowodów i do stawienia się na rozprawę osobiście lub przez przedstawicieli albo pełnomocników,

2) świadków i biegłych do stawienia się na rozprawę.

Ponadto organ zawiadamia o rozprawie:

1) państwowe i samorządowe jednostki organizacyjne,

2) organizacje społeczne,

3) inne osoby,

jeżeli ich udział w rozprawie jest uzasadniony ze względu na jej przedmiot.

Treść wezwania

W wezwaniu na rozprawę określa się termin, miejsce i przedmiot rozprawy.

Stronom, świadkom, biegłym oraz państwowym i samorządowym jednostkom organizacyjnym, organizacjom i innym osobom, wezwanym do udziału w rozprawie, doręcza się wezwanie na piśmie.

Jeżeli zachodzi prawdopodobieństwo, że oprócz wezwanych stron, uczestniczących w postępowaniu, mogą być jeszcze w sprawie inne strony, nieznane organowi administracji publicznej, należy ponadto o terminie, miejscu i przedmiocie rozprawy ogłosić w drodze obwieszczeń albo w sposób zwyczajowo przyjęty w danej miejscowości.

Zawiadomienie o rozprawie

Termin rozprawy powinien być tak wyznaczony, aby doręczenie wezwań oraz ogłoszenie o rozprawie nastąpiły przynajmniej na siedem dni przed rozprawą.

Nieobecność stron

Nieobecność na rozprawie stron należycie wezwanych nie stanowi przeszkody do jej przeprowadzenia. Kierujący rozprawą odroczy ją, jeżeli:

1) stwierdzi poważne nieprawidłowości w wezwaniu stron na rozprawę,

2) niestawienie się strony zostało spowodowane przeszkodą trudną do przezwyciężenia,

3) z innej ważnej przyczyny.

Zgłaszanie wniosków i dowodów

Na rozprawie strony mogą składać wyjaśnienia, zgłaszać żądania, propozycje i zarzuty oraz przedstawiać dowody na ich poparcie. Ponadto strony mogą wypowiadać się co do wyników postępowania dowodowego.

Decyzja administracyjna

Decyzja administracyjna jest aktem administracyjnym zewnętrznym, rozstrzygającym konkretną sprawę indywidualnie określonej osoby w postępowaniu unormowanym przez przepisy zawarte w k.p.a.

Decyzja administracyjna jest konstrukcją procesową. Jest to taki akt administracyjny, który rozstrzyga sprawę co do jej istoty w całości lub w części albo w inny sposób kończy postępowanie w danej instancji.

Uzasadnienie faktyczne i prawne

Dla strony doniosłe znaczenie ma uzasadnienie faktyczne i prawne ukazujące przesłanki podjętego rozstrzygnięcia. Dają one podstawę do obrony słusznych interesów i do argumentacji w ewentualnym postępowaniu odwoławczym. Istotą rzetelnie sporządzonego uzasadnienia jest umotywowana ocena stanu faktycznego w świetle obowiązującego prawa. Treść rozstrzygnięcia powinna być logiczną konsekwencją tej oceny.

W przypadkach wskazanych w k.p.a. uzasadnienie można pominąć:

1) gdy decyzja wydana w I instancji uwzględnia w całości żądanie strony (a nie rozstrzyga zarazem sprzecznych interesów stron),

2) z uwagi na bezpieczeństwo państwa lub porządek publiczny w przypadkach określonych w ustawach.

Doręczenie decyzji

Decyzję doręcza się stronom na piśmie lub za pomocą środków komunikacji elektronicznej.

Związanie organu decyzją

Decyzja administracyjna od chwili doręczenia lub ogłoszenia wiąże strony oraz organ, który ją wydał, chyba że k.p.a. stanowi inaczej.

Natychmiastowa wykonalność decyzji

W szczególnych przypadkach decyzji, od której służy odwołanie, może być nadany rygor natychmiastowej wykonalności. Jest to dopuszczalne wówczas, gdy jest to niezbędne ze względu na:

1) ochronę zdrowia lub życia ludzkiego,

2) uchronienie gospodarki narodowej przed ciężkimi stratami,

3) inny interes społeczny,

4) wyjątkowo ważny interes strony.

Jest to wyjątek od zasady wykonalności decyzji ostatecznych.

Odwołanie

Odwołanie od decyzji administracyjnej jest konstrukcją prawną, która umożliwia uprawnionym podmiotom zaskarżanie decyzji administracyjnej. Właściwe organy II instancji mają obowiązek ponownego rozpatrzenia i merytorycznego rozstrzygnięcia sprawy.

Odwołanie i wniosek o ponowne rozpatrzenie sprawy

Od decyzji wydanej w I instancji służy odwołanie tylko do jednej instancji. Organem właściwym do rozpatrzenia jest organ wyższego stopnia, np. samorządowe kolegium odwoławcze do odwołań od decyzji wydanych przez organy samorządu terytorialnego, jeśli zaś decyzje w I instancji wydał wojewoda, to organem odwoławczym będzie właściwy minister. Odwołania od decyzji innych organów administracji publicznej rozpatrują odpowiednie organy nadrzędne lub właściwi ministrowie, w razie ich braku – organy państwowe sprawujące nadzór nad ich działalnością.

Od decyzji wydanej w I instancji przez ministra, a także przez samorządowe kolegium odwoławcze (w sprawach należących do zadań własnych jednostek samorządu terytorialnego) odwołanie nie służy. Strona niezadowolona z decyzji może się zwrócić do tego organu z wnioskiem o ponowne rozpatrzenie sprawy (art. 127 § 3 k.p.a.).

Wniesienie odwołania

Odwołanie wnosi się do organu odwoławczego za pośrednictwem organu, który wydał decyzję, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia, a gdy decyzja została ogłoszona ustnie – od dnia jej ogłoszenia stronie (art. 129 § 1 i 2 k.p.a.).

Wymogi odwołania

Odwołanie nie wymaga szczegółowego uzasadnienia. Wystarczy, jeżeli z jego treści wynika, że strona nie jest zadowolona z wydanej decyzji (art. 128 zd. 1 i 2 k.p.a.).

Wstrzymanie wykonania decyzji

Decyzja nie ulega wykonaniu przed upływem terminu do wniesienia odwołania. Wniesienie odwołania w terminie wstrzymuje wykonanie decyzji (art. 130 § 2 k.p.a.), chyba że:

1) został jej nadany rygor natychmiastowej wykonalności lub

2) podlega ona natychmiastowemu wykonaniu z mocy ustawy.

Decyzja organu odwoławczego

Organ odwoławczy po rozpatrzeniu sprawy i ewentualnym uzupełnieniu dowodów podejmuje decyzję, w której może:

1) utrzymać w mocy zaskarżoną decyzję,

2) uchylić ją w całości lub w części i wydać w tym zakresie nową decyzję rozstrzygającą sprawę albo też – po uchyleniu zaskarżonej decyzji – umorzyć postępowanie I instancji w całości albo w części,

3) umorzyć postępowanie odwoławcze,

4) uchylić zaskarżoną decyzję i przekazać sprawę do ponownego rozpatrzenia. Organ odwoławczy powinien wskazać okoliczności, które należy uwzględnić przy ponownym rozpatrzeniu sprawy.

Jeżeli przepisy przewidują wydanie decyzji na blankiecie urzędowym, w tym za pomocą środków komunikacji elektronicznej, a istnieją podstawy do zmiany zaskarżonej decyzji, organ odwoławczy uchyla decyzję i zobowiązuje organ I instancji do wydania decyzji o określonej treści.

Zakaz wydania decyzji na niekorzyść odwołującej się strony

Organ odwoławczy nie może wydać decyzji na niekorzyść odwołującej się strony, chyba że zaskarżona decyzja rażąco narusza prawo lub interes społeczny. W nauce reguła ta jest określana jako zakaz reformationis in peius.

O co pytają

Postępowanie administracyjne wszczyna się:

A. tylko z urzędu, a nie może być ono wszczęte na żądanie strony,

B. tylko na żądanie strony, a nie może być ono wszczęte z urzędu,

C. na żądanie strony lub z urzędu.

Odp. C (art. 61 § 1 k.p.a.)

Jeżeli w podaniu nie wskazano adresu wnoszącego i nie ma możliwości ustalenia tego adresu na podstawie posiadanych danych:

A. podanie pozostawia się bez rozpoznania,

B. postępowanie w sprawie podlega zawieszeniu,

C. postępowanie w sprawie podlega umorzeniu.

Odp. A (art. 64 § 1 k.p.a.)

Zgodnie z k.p.a. odmowa umożliwienia stronie przeglądania akt sprawy, sporządzania z nich notatek i odpisów następuje w drodze:

A. zarządzenia, na które służy zażalenie,

B. postanowienia, na które służy zażalenie,

C. postanowienia, na które nie służy zażalenie.

Odp. B (art. 74 § 2 k.p.a.)

Organ administracji publicznej przeprowadzi w toku postępowania rozprawę w każdym przypadku, gdy zapewni to:

A. przyspieszenie lub uproszczenie postępowania lub gdy wymaga tego przepis prawa,

B. lepsze i szybsze osiągnięcie celów postępowania,

C. prawidłową realizację celów postępowania.

Odp. A (art. 89 § 1 k.p.a.)

Termin rozprawy powinien być tak wyznaczony, aby doręczenie wezwań oraz ogłoszenie o rozprawie nastąpiły przynajmniej na:

A. siedem dni przed rozprawą,

B. miesiąc przed rozprawą,

C. 14 dni przed rozprawą.

Odp. A (art. 92 k.p.a.)

Nieobecność na rozprawie stron należycie wezwanych na rozprawę:

A. stanowi przeszkodę do jej przeprowadzenia,

B. nie stanowi przeszkody do jej przeprowadzenia,

C. nie stanowi przeszkody do jej przeprowadzenia, chyba że co innego wynika z przepisów szczególnych.

Odp. C (art. 94 § 1 k.p.a.)

W razie śmierci strony lub jednej ze stron, jeżeli wezwanie spadkobierców zmarłej strony do udziału w postępowaniu nie jest możliwe i nie został wyznaczony przez sąd na wniosek organu administracji publicznej kurator, organ administracji publicznej:

A. umarza postępowanie,

B. obligatoryjnie zawiesza postępowanie,

C. zawiesza postępowanie, o ile nie podlega ono umorzeniu jako bezprzedmiotowe.

Odp. C (art. 97 § 1 k.p.a.)

Organ administracji publicznej załatwia sprawę przez wydanie:

A. decyzji, chyba że przepisy k.p.a. stanowią inaczej,

B. decyzji – zawsze,

C. postanowienia.

Odp. A (art. 104 § 1 k.p.a.)

Organ administracji publicznej, który wydał decyzję, jest nią związany od chwili jej:

A. wydania,

B. wydania, o ile k.p.a. nie stanowi inaczej,

C. doręczenia lub ogłoszenia, o ile k.p.a. nie stanowi inaczej.

Odp. C (art. 110 k.p.a.)

Ugoda w postępowaniu administracyjnym zawarta przed organem I instancji staje się wykonalna z dniem:

A. podpisania jej przez strony i pracownika organu administracji publicznej upoważnionego do sporządzenia ugody,

B. wydania postanowienia o jej zatwierdzeniu przez organ administracji publicznej, przed którym została zawarta,

C. w którym postanowienie o jej zatwierdzeniu stało się ostateczne.

Odp. C (art. 120 § 1 k.p.a.)

W przyszłym tygodniu przedstawimy kolejny pakiet materiałów dotyczących prawa konstytucyjnego.

Testy, tabele, ustawy w pigułce - z czego sie uczyć

- M. Stepaniuk, „Aplikacja adwokacka. Pytania, odpowiedzi, tabele", wyd. C.H. Beck,

- A. Heliosz, „Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce", wyd. C.H. Beck,

- K. Czajkowska-Matosiuk, „Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach. Tom 1–2, wyd." C.H. Beck,

- J. Ablewicz, A. Gacka-Asiewicz, „Terminy ustawowe cywilne i karne", wyd. C.H. Beck,

- „Teksty ustaw. Egzaminy. Aplikacje radcowska i adwokacka. Tom 1–3", wyd. C.H. Beck,

- A. Heliosz, „Ustawy dodatkowe – aplikacja komornicza i notarialna", wyd. C.H. Beck.

Zobacz także cykl artykułów Jak się dostać na aplikację

Mniejsze zainteresowanie jest zwłaszcza zawodem adwokata. Egzaminy wstępne na wszystkie aplikacje odbędą się 26 września. Wspólnie z wydawnictwem C.H. Beck publikujemy kolejne materiały, które mają pomóc przygotować się do testu. W tym tygodniu krótkie przypomnienie zagadnień z kodeksu postępowania administracyjnego. Od przyszłego tygodnia materiały pomocnicze będą się ukazywać dwa razy w tygodniu.

Jak zacząć sprawę?

Pozostało 97% artykułu
Konsumenci
Pozew grupowy oszukanych na pompy ciepła. Sąd wydał zabezpieczenie
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Sądy i trybunały
Dr Tomasz Zalasiński: W Trybunale Konstytucyjnym gorzej już nie będzie
Konsumenci
TSUE wydał ważny wyrok dla frankowiczów. To pokłosie sprawy Getin Banku
Nieruchomości
Właściciele starych budynków mogą mieć problem. Wygasają ważne przepisy
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Prawo rodzinne
Przy rozwodzie z żoną trzeba się też rozstać z częścią krów