Powtarzanie roku na aplikacji adwokackiej to nie sprawa dla sądu

Tak stwierdził Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie (sygn. akt VI SA/Wa 2198/13) w postanowieniu odrzucającym skargę aplikanta adwokackiego na uchwałę, w której Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej odmówiło mu zgody na powtarzanie roku szkoleniowego.

Katastrofalna sytuacja aplikanta

M.N. z wnioskiem o zgodę na powtórkę roku aplikacji zwrócił się najpierw do Okręgowej Rady Adwokackiej, a kiedy ta odmówiła, odwołał się do Prezydium Naczelnej Rady Adwokackiej. Te podtrzymało jednak decyzję.

Sprawa trafiła, więc do sądu administracyjnego. Aplikant wnoszą o uchylenie niekorzystnego dla siebie rozstrzygnięcia zarzucił m.in., że organ samorządu adwokackiego nie rozpatrzył całego materiału dowodowego zebranego w sprawie.

W odpowiedzi Prezydium NRA stwierdziło, że rozpatrując sprawę aplikanta nie ograniczyło się tylko do kwestii negatywnego wyniku rocznego kolokwium, ale analizowało także inne okoliczności. W tym pozytywne opinie o aplikancie wydane w toku szkolenia oraz pozytywną opinię patrona. W uzasadnieniu uchwały wyjaśniono z jakich przyczyn opinie te nie „równoważyły" skutków negatywnego wyniku kolokwium rocznego i nie mogły mieć decydującego wpływu na decyzję o powtarzaniu roku szkoleniowego.

Samorząd adwokacki zwrócił ponadto uwagę, że M.N. nie przedstawił żadnych dowodów, uzasadniających jego negatywny wynik z kolokwium – poza gołosłownym i bardzo ogólnym twierdzeniem o „katastrofalnej sytuacji zdrowotnej, rodzinnej, osobistej i materialnej". Zdaniem NRA aplikant nie wykazał, aby znalazł się w nadzwyczajnej, losowej sytuacji, usprawiedliwiającej negatywny wynik z rocznego kolokwium, i w efekcie zgodę na powtarzanie roku.

Pouczenie to nie przepis prawa

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w ogóle nie badał okoliczności odmowy powtarzania roku, ograniczając się do spraw proceduralnych.

W uzasadnieniu przypomniano, iż uchwały zarówno ORA, jak i Prezydium NRA, zostały wydane w oparciu o przepisy Regulaminu odbywania aplikacji adwokackiej, a więc nie na podstawie przepisów prawa powszechnie obowiązującego, ale na podstawie przepisów wewnętrznych samorządu zawodowego adwokatów. – To, że sam Regulamin został uchwalony na podstawie art. 58 pkt 12 lit b) Prawa o adwokaturze, nie zmienia jego charakteru, jako odnoszącego się wyłącznie do członków tej korporacji zawodowej i nie obowiązującego erga omnes. Z tych względów nie sposób uznać, że zaskarżona uchwała podlega rozpoznaniu przez sąd administracyjny – wskazał WSA.

Dalej sąd zwrócił uwagę, że żaden przepis Prawa o adwokaturze nie daje podstawy do zaskarżenia uchwały Prezydium NRA dotyczącej odmowy wyrażenia zgody na powtarzanie roku szkoleniowego do sądu administracyjnego. W związku z tym z pouczenia zawartego w zaskarżonej uchwale, mówiącego o możliwości zaskarżenia jej do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie nie można rozumieć, jako przepisu prawa. – Innymi słowy, pouczenie to nie kreuje prawa do zaskarżenia przedmiotowej uchwały do sądu administracyjnego – wyjaśniono w uzasadnieniu.

Co mówią przepisy

Kiedy można powtórzyć rok na aplikacji adwokackiej

„Na wniosek aplikanta, który opuścił w ciągu roku szkoleniowego zajęcia w wymiarze większym niż określony w par. 18 ust. 3 (16 jednostek godzinowych w danym roku szkoleniowym – przyp. red.) oraz nie uzyskał zgody okręgowej rady adwokackiej na przystąpienie do sprawdzianu lub kolokwium poprawkowego, uzyskał ocenę niedostateczną chociażby z jednego sprawdzianu lub kolokwium poprawkowego, bez usprawiedliwienia nie przystąpił do sprawdzaniu, kolokwium, jak też sprawdzianu poprawkowego albo kolokwium poprawkowego, okręgowa rada adwokacka może wyrazić jednorazowo zgodę na powtórzenie roku szkoleniowego.

Warunkiem rozpatrzenia wniosku jest uzyskanie pisemnej opinii kierownika szkolenia.