Zakładanie i utrzymywanie żłobków należy do zadań gminy. Prowadząc te placówki, samorząd działa jako organ władzy publicznej, a nie przedsiębiorca. Dlatego nie musi rozliczać z tego tytułu VAT. Tak wynika z niedawnego orzeczenia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach.
Sąd uchylił interpretację Izby Skarbowej w Katowicach. Urzędnicy stwierdzili, że skoro pobyt dziecka w żłobku jest odpłatny i istnieje bezpośredni związek pomiędzy płatnością a świadczoną przez żłobek usługą, to miasto działa jako przedsiębiorca i od tych usług trzeba rozliczyć VAT.
Miasto, w związku z koniecznością centralizacji rozliczeń i włączenia w nie obrotów przedszkoli i żłobków, zadało izbie pytanie, czy opłaty za wyżywienie i pobyt w żłobkach dzieci są opodatkowane VAT. Gmina uważała, że nie. Opłaty są bowiem pobierane na pokrycie kosztów, ich wysokość wynika z uchwały gminy. Zapewnienie dostępu do żłobka jest zaś prawnym obowiązkiem samorządu.
Samorząd powoływał się na art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, zgodnie z którym nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej w zakresie zadań nałożonych przepisami, z wyjątkiem czynności wykonywanych na podstawie umów cywilnoprawnych.
Skarbówka była jednak innego zdania i uznała, że pobierając opłaty, gmina działa jako podatnik, tj. prowadzi działalność gospodarczą w rozumieniu ustawy o VAT. Działalność gospodarcza, jak opisała izba, jest prowadzona również, gdy nie przyniosła żadnych widocznych efektów. Świadczy o tym zawarte w ustawie sformułowanie „bez względu na cel lub rezultat takiej działalności". Izba podkreśliła, że nie przesądza sposobu opodatkowania spornych opłat.