Stacy Ligas, prezes KPMG Polska: Różnorodność stwarza warunki dla innowacyjności i rozwoju

KPMG działa w Polsce od kilkudziesięciu lat – jak przez ten czas ewoluował Wasz biznes? Jakie będą Pani priorytety w zarządzaniu firmą?

W przyszłym roku będziemy obchodzić 30-lecie naszej działalności w Polsce, a od powstania pierwszego biura w Londynie mija już 150 lat. W Polsce nasza firma rozwijała się razem z rynkami finansowymi i gospodarką. W czasie transformacji wspieraliśmy rozwój wielu polskich przedsiębiorstw a firmy z tzw. wielkiej czwórki były oknem na świat nie tylko w zakresie międzynarodowych standardów rachunkowości, ale również zasad ładu korporacyjnego czy zarządzania ryzykiem. Natomiast obecnie trendy w naszej branży zdecydowanie wyznacza postęp technologiczny. Jeśli chodzi o moje priorytety w zarządzaniu firmą to zasadniczo są dwa: klienci i pracownicy. Chcemy jeszcze bardziej otwierać się na potrzeby naszych klientów dostarczając im innowacyjne rozwiązania o wysokiej jakości. Pracownicy są filarem naszej działalności i dlatego dbałość o ich rozwój jest dla nas sprawą kluczową.

Jakie są najważniejsze obszary Waszej działalności?

Działalność KPMG opiera się na trzech liniach biznesowych: audycie, doradztwie podatkowym i doradztwie biznesowym. KPMG znana jest z tego, że jesteśmy liderem usług audytorskich w Polsce. Audyt, dla nas, odgrywa pierwszoplanową rolę w budowaniu zaufania i reputacji na rynku. Warto jednak podkreślić, iż przeważająca większość świadczonych usług dla klientów to doradztwo podatkowe i biznesowe i to właśnie w doradztwie widzimy największe pole do rozwoju dla naszej praktyki. Wszystkie te obszary przechodzą transformację związaną z nowymi technologiami.

O jakie konkretnie technologie chodzi?

Globalny Audit Quality Transformation Program, globalne narzędzia i technologie cyfrowe będą odgrywały kluczową rolę w najbliższej przyszłości. Właśnie wdrażamy wysoce zaawansowany technologicznie system KPMG Clara. KPMG Clara znacząco podniesie jakość audytu i pozwoli na analizę zdecydowanie większej liczby danych finansowych niż do tej pory, umożliwiając szybsze wnioskowanie. Zmienia się krajobraz usług podatkowych. Nowe narzędzia technologiczne w podatkach tzw. „TaxTech" pozwalają firmom szybciej i lepiej wywiązywać się ze swoich obowiązków podatkowych. Podczas gdy nie maleje zainteresowanie tradycyjnymi projektami doradczymi, usługi Tax Compliance cieszą się coraz większym zainteresowaniem naszych klientów. Oczekiwany obecnie przez rynek tzw. trend „tax morality" w rozliczeniach podatkowych sprawia, iż dostosowujemy nasze zasoby, aby szybciej i aktywniej wykorzystywać narzędzia technologiczne, które ułatwiają naszym klientom monitorowanie i przestrzeganie przepisów podatkowych.

Również w doradztwie biznesowym obserwujemy totalną rewolucję. Widać wyraźnie, że mocno pożądana jest interdyscyplinarność a to zaleta dużych, międzynarodowych firm doradczych z doświadczeniem w wykorzystywaniu nowoczesnych technologii. Powiązanie wiedzy merytorycznej z wiedzą technologiczną pozwala nam tworzyć dedykowane narzędzia wspomagające digitalizację procesów biznesowych. Nasze unikalne kompetencje w powyższym zakresie sprawiają, że w czasach cyfrowej rewolucji jesteśmy dla naszych klientów idealnym partnerem. To w rozwoju doradztwa biznesowego w KPMG widzimy największy potencjał dynamicznego wzrostu. Dynamika rynku i związane z tym oczekiwania Klientów wymagają od nas bardzo szybkiego tworzenia i dostarczania produktów „End to End" oferowanych w modelu „building-blocks by KPMG".

Aby być postrzeganym na rynku, jako lider, ważne jest także dla nas, że udało nam się zmienić nastawienie pracowników oraz całej organizacji na cyfrowy mindset. Istotne, dla nas, jako praktyki polskiej, jest wzmocnienie globalnej współpracy w celu lepszego wykorzystania globalnych inwestycji, w tym globalnych platform, a także budowanie relacji bezpośrednich z partnerami zagranicznych firm KPMG, co umożliwi nam otwarcie się na Klientów z Europy Zachodniej.

Czy w związku z tym planujecie jakieś inwestycje?

Tak, cały czas znacząco zwiększamy zatrudnienie w Polsce. Mamy duże ambicje wzrostu, a nie urośniemy bez inwestycji. Nasza globalna sieć postrzega inwestycje, jako absolutną konieczność również na poziomie lokalnym.

W których miastach?

Rozwijamy wszystkie biura. Naszym największym ośrodkiem jest Warszawa, tutaj także znajduje się główna siedziba firmy, ale pozostałe biura odgrywają coraz większą rolę. Historycznie stopniowo „zdobywaliśmy" Polskę otwierając biura w głównych aglomeracjach, kolejno w Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Gdańsku, Katowicach i Łodzi, gdzie biuro powstało w 2013 roku. Dzisiaj zatrudniamy prawie 2 tys. osób i planujemy dalsze wzrosty zarówno, jeżeli chodzi o liczbę biur, jak i liczbę zatrudnionych pracowników.

Jak oceniacie aktualną sytuację na rynku pracy w Polsce, czy łatwo jest znaleźć nowych pracowników?

Rynek pracy mocno się zmienia i jest dziś ewidentnie rynkiem pracownika. Oprócz atrakcyjnego wynagrodzenia przyszli pracownicy mają też inne oczekiwania. Zależy im bardzo m.in. na dobrym środowisku pracy i chcą aby pracodawca pomógł im w realizacji ich celów osobistych, zawodowych i rozwojowych. Przede wszystkich jednak młodzi chcą pracować w sprawnych biznesowo organizacjach, w których mają poczucie, że ich cele będą zrealizowane.

Co konkretnie kryje się pod tym pojęciem?

To dobrze działające procesy i nowoczesne narzędzia oraz dobrze wyważone proporcje pomiędzy pracą a czasem wolnym. Jakiś czas temu konsulting był postrzegany jako branża w której pracuje się bardzo dużo. Teraz to się zmienia. Owszem, pracy nadal jest dużo, ale dobrze wyważone proporcje to podstawa. My, jako KPMG, mamy plany wprowadzenia szeregu inicjatyw, zwłaszcza w obszarze zarządzania projektami audytowymi, aby w znaczący sposób odciążyć pracowników przenosząc lub automatyzując rutynowe zadania, co pozwoli skupić ich uwagę na zadaniach merytorycznych.

Jakich pracowników szukacie? Czy kluczowa jest wiedza, czy doświadczenie? A może odpowiednie cechy charakteru?

W naszej branży nie mamy żadnych wątpliwości, iż wiedza i jakość są fundamentami pracy. Zatrudniamy zarówno doświadczonych menadżerów, jak i ludzi młodych, absolwentów najlepszych uczelni wyższych w Polsce i z zagranicy, którzy wspólnie tworzą wartość dodaną, o którą nam chodzi. W KPMG znaczny odsetek pracowników, to ludzie młodzi i trudno od nich oczekiwać bogatego doświadczenia, bo nabierają go pracując właśnie u nas pod okiem doświadczonych menedżerów. Z kolei co do cech charakteru szukamy osób, które mają w sobie ponadprzeciętną chęć i dążenie do rozwoju zawodowego. Chodzi o łatwość uczenia się i pasję do pracy, tak abyśmy docelowo mogli w pełni wspólnie się rozwijać.

Pracodawcy narzekają, że młode pokolenie to pracownicy bardzo roszczeniowi.

Ja nie nazwałabym tego roszczeniami. Po prostu zmienia się środowisko pracy, a wraz z nim oczekiwania młodych ludzi. A my powinniśmy sobie postawić za cel spełnienie tych oczekiwań. Co więcej, możemy się też od nich uczyć.

Czego?

To właśnie młodzi ludzie wskazują kierunek zmian. Świat dziś zmienia się bardzo szybko i sukces odnoszą te firmy, które mają zdolność do szybkiego reagowania i przystosowywania się do zmian. Innymi słowy, młodzi ludzie podpowiadają nam, w jakim kierunku i w jakich obszarach zarządzania należy spodziewać się zmian i być na te zmiany przygotowanym.

Wprawdzie biznes wielkiej czwórki jest mocno zdywersyfikowany, ale przez wiele osób jest ona postrzega przez pryzmat audytu. Jak obecnie wygląda sytuacja na tym rynku po nowelizacji przepisów?

Polska podeszła bardzo restrykcyjnie do wdrożenia regulacji unijnych dotyczących badania jednostek zainteresowania publicznego. Nasz kraj ma najkrótszy w Unii Europejskiej okres rotacji i bardzo surowe zasady dotyczące świadczenia przez firmę audytorską usług innych niż badanie Paradoksalnie, wprowadzenie zmian okazało się większym wyzwaniem dla badanych przedsiębiorstw niż dla firm audytorskich. Jak pokazuje praktyka, niektóre z przedsiębiorstw, szczególnie te działające na rynkach międzynarodowych – mają problem ze znalezieniem audytora, który spełniałby wszystkie warunki wymagane prawem, zapewniając przy tym odpowiednie kompetencje dla przeprowadzenia profesjonalnego audytu. Skutkiem ubocznym obostrzenia w zakresie niezależności audytorów jest również to, że przedsiębiorstwa mogą mieć utrudniony dostęp do profesjonalnego doradztwa.

Jednym z celów nowelizacji była dekoncentracja. Podobno skutek jest odwrotny – wiele mniejszych firm wypadło z rynku.

Jeśli chodzi o koncentrację rynku audytorskiego w Polsce, analizy potwierdzają, że tzw. wielka czwórka patrząc ilościowo wcale nie ma dominującego udziału w rynku obsługiwanych firm z GPW. Dla porównania, w takich krajach jak USA czy Wielka Brytania dominacja wielkiej czwórki w segmencie giełdowym jest istotnie zauważalna.

Mówi się, że zaufanie do branży audytorskiej przeżywa chyba kryzys. Nie odczuwacie tego?

Uważam, że na naszym rynku dużym problemem jest brak zrozumienia czym tak naprawdę jest audyt, jakie są jego zadania i ograniczenia. Edukacja w tym zakresie jest istotna, i my, jako środowisko zawodowe, powinniśmy być bardziej aktywni. Wyzwań dla branży audytorskiej jest bardzo dużo. Regulator działa bardzo aktywnie, ale potrzebny jest większy dialog na temat tego, czego potrzebują firmy, żeby rynek audytu lepiej funkcjonował a audyt był skuteczniejszy. Inwestorów interesuje przede wszystkim przyszłość – to, czego można się spodziewać w najbliższych kilku, kilkunastu miesiącach, a audyt przede wszystkim skupia się na weryfikacji danych historycznych. KPMG podejmuje rękawicę i wdraża nowe rozwiązania technologiczne, oparte na sztucznej inteligencji i analizie big data. Pozwolą one m.in. na lepszą analizę trendów. Fundamentem naszych działań niezmiennie pozostają troska o najwyższą jakość badania oraz zgodność ze standardami wykonywania zawodu. Tego oczekują od nas klienci i cały rynek.

Jak ocenia Pani sytuację i potencjał polskiej gospodarki.

Bardzo dobrze. Mamy świetne położenie geograficzne, mocny rynek wewnętrzny i eksport na dobrym poziomie. Wiele lokalnych firm rośnie w siłę i wychodzi za granicę. Według OECD Polska jest czwartym najszybciej rozwijającym się krajem świata. To świetny wynik.

A zagrożenia?

Moim zdaniem jeśli przyjdą – to spoza Polski. Pytanie np. o kryzys gospodarczy. Światowy boom trwa już dziesięć lat i na razie wyraźnych oznak spowolnienia jeszcze nie widać, ale jest to zagrożenie, o którym coraz częściej słychać.