Wskazane wyżej regulacje prawne zakreślają zarazem radzie gminy ograniczone spektrum możliwych kwestii, które mogą zostać ujęte w ramach uchwały dotacyjnej, a mającej status aktu prawa miejscowego.
Warto również zauważyć, że ustawodawca w ww. art. 60 operuje jedynie sformułowaniem – dzieci zamieszkałe, nie odnosząc się do aspektu ich zameldowania.
W tym miejscu należy zwrócić uwagę na fakt, że co prawda, ustawodawca pozostawił gminie prawo wyboru objęcia ww. dotacjami – czy to dzieci zamieszkałe w macierzystej gminie, czy nadto dzieci z innych gmin, jednak pojęcia zamieszkania i zameldowania nie należy utożsamiać. Zamieszkanie zostało zdefiniowane w art. 25 Kodeksu cywilnego, gdzie postanowiono, że miejscem zamieszkania osoby fizycznej jest miejscowość, w której osoba ta przebywa z zamiarem stałego pobytu. Z kolei, kwestię zameldowania regulują przepisy ustawy z 24 września 2010 r. o ewidencji ludności. Z ich zaś m.in. wynika, że obywatel polski dokonuje zameldowania na pobyt stały lub czasowy (art. 28 ust. 1), przy czym, zameldowanie na pobyt stały lub czasowy służy wyłącznie celom ewidencyjnym i ma na celu potwierdzenie faktu pobytu osoby w miejscu, w którym się zameldowała (ust. 4).
W postanowieniu z 10 sierpnia 2018 r. (sygn. akt I OW 74/18) Naczelny Sąd Administracyjny wskazał: Jednocześnie zauważyć należy, że bez znaczenia w sprawie jest kwestia zameldowania, będąca kategorią prawa administracyjnego, lecz nieprzesądzająca o miejscu zamieszkania w rozumieniu prawa cywilnego. Samo zameldowanie jest czynnością materialno-techniczną o charakterze deklaratoryjnym i służy celom ewidencyjnym potwierdzającym fakt pobytu w danym lokalu.
Powyższe rozróżnienie ma istotne znaczenie, w kontekście oceny legalności sugerowanej przez gminę propozycji legislacyjnej. Analiza ta skłania zaś do wniosku, że nie będzie ona prawidłowym rozwiązaniem, co ma uzasadnienie choćby w jednym z najnowszych rozstrzygnięć nadzorczych, a mianowicie w uchwale Kolegium Regionalnej Izby Obrachunkowej w Poznaniu z 5 czerwca 2019 r. (Nr 12/760/ 2019. Tam przedmiotem oceny był zapis zbliżony zakresowo, przewidujący możliwość udzielenie dotacji tylko na dziecko zamieszkałe i zameldowane na terenie gminy dotującej, w kontekście ww. art. 60 ustawy o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3. W uzasadnieniu orzeczenia przyjęto m.in: Organ stanowiący j.s.t. na podstawie tego przepisu może przyznać także dotacje na dzieci spoza terenu gminy. Natomiast rada gminy nie jest uprawniona do ograniczenia podmiotowego w stosunku do dzieci niezameldowanych na terenie gminy. Finalnie na mocy ww. orzeczenia została stwierdzona częściowa nieważność uchwały dotacyjnej, właśnie w zakresie, w jakim odnosi się do wymogu spełnienia zarówno przesłanki zameldowania dzieci czy ich rodziców na terenie gminy dotującej.
Autor jest radcą prawnym
