Senacka Komisja Ustawodawcza przygotowała projekt zmian do dwóch ustaw: o referendum lokalnym oraz ogólnopolskim. Senatorowie chcą w ten sposób wprowadzić wyrok Trybunału Konstytucyjnego z 20 kwietnia 2017 r. (K 10/15).
Trybunał stwierdził w nim, że niezgodne z konstytucją są przepisy ustaw o referendum ogólnokrajowym, które wyłączają dopuszczalność wznowienia postępowania w sprawie rozpowszechniania w materiałach referendalnych nieprawdziwych informacji. Chodzi konkretnie o art. 44 ust. 3 zdanie drugie.
Jednocześnie TK stwierdził niekonstytucyjność analogicznego postanowienia z ustawy o referendum lokalnym. W tym wypadku chodziło o art. 35 ust. 3 zdanie trzecie ustawy o referendum lokalnym.
W ocenie TK regulacje takie istotnie ograniczają prawo do sądu. Tym samym naruszają art. 45 ust. 1 oraz art. 77 ust. 2 konstytucji.
Wspomniane dwa przepisy stanowią jednocześnie, że każdy może zwrócić się do sądu o zakazanie rozpowszechniania materiałów referendalnych, jeżeli naruszają jego interes prawny. Takie wnioski rozpatrywane są w 24-godzinnych terminach przez sąd okręgowy (pierwsza instancja) oraz apelacyjny (druga instancja). Od wyroku sądu drugiej instancji stronom nie przysługują żadne środki prawne, co oznacza, że wydanych w drugiej instancji orzeczeń nie można zaskarżyć ani też żądać wznowienia postępowania w sprawie.
