- Wójt chce zmienić uchwałę budżetową na podstawie ustawy o finansach publicznych. Zmiana ma dotyczyć dotacji dla instytucji kultury (gminna biblioteka publiczna). Chodzi o zmniejszenie dotacji podmiotowej i jednoczesne zwiększenie dotacji celowej. Czy będzie to zgodne z prawem?
Nie. Instytucje kultury zajmują szczególną pozycję w strukturze administracji samorządowej. Jak bowiem wynika z art. 14 ust. 1 - 3 ustawy z 25 października 1991 r. o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej (dalej u.o.d.k.) - instytucje kultury uzyskują osobowość prawną i mogą rozpocząć działalność z chwilą wpisu do rejestru prowadzonego przez organizatora. Organizator nie odpowiada za zobowiązania instytucji kultury, z zastrzeżeniem art. 24 i 25 u.o.d.k. Instytucja kultury z urzędu podlega wpisowi do rejestru. W tym kontekście warto przytoczyć fragment z uzasadnienia wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 24 czerwca 2002 r. (sygn. akt SA/Gd 479/02) gdzie wskazano: Z powyższych ustaleń dotyczących obowiązujących regulacji prawnych wynika jednoznacznie, że gminna biblioteka publiczna winna działać jako samorządowa jednostka organizacyjna, funkcjonująca w formie instytucji kultury, finansowana z budżetu gminy jedynie za pomocą dotacji.
W kontekście działalności instytucji kultury, istotne znaczenie mają również regulacje art. 27 u.o.d.k. Wynika z nich m.in., że instytucja kultury gospodaruje samodzielnie przydzieloną i nabytą częścią mienia oraz prowadzi samodzielną gospodarkę w ramach posiadanych środków, kierując się zasadami efektywności ich wykorzystania. Podstawą gospodarki finansowej instytucji kultury jest plan finansowy ustalony przez dyrektora, z zachowaniem wysokości dotacji organizatora. Instytucja kultury sporządza plan finansowy zgodnie z przepisami ustawy z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych. Powyższe regulacje jednoznacznie więc świadczą o tym, że biblioteka gminna jest prawnie samodzielną jednostką, również w aspekcie gospodarki finansowej.
O dotacjach dla instytucji kultury stanowi z kolei art. 28 ust. 3 u.o.d.k., gdzie postanowiono, że organizator przekazuje instytucji kultury środki finansowe w formie dotacji:
- podmiotowej na dofinansowanie działalności bieżącej w zakresie realizowanych zadań statutowych, w tym na utrzymanie i remonty obiektów;