Gotowość do pracy
Po wznowieniu postępowania, prezydent Częstochowy uchylił obie decyzje z 2016 r. Ponieważ zgodne z kodeksem spółek handlowych, zarząd prowadzi sprawy spółki i ją reprezentuje, już samo pełnienie funkcji jego prezesa, nawet bez wynagrodzenia, powoduje brak pełnej gotowości do podjęcia zatrudnienia. A jest to jedna z podstawowych ustawowych przesłanek, warunkujących posiadanie statusu osoby bezrobotnej.
Wojewoda śląski utrzymał w mocy decyzję prezydenta Częstochowy. W opinii wojewody, w dniu rejestracji w 2016 r. jako osoby bezrobotnej, Anna Z. nie spełniała warunków do nabycia tego statusu i związanego z nim prawa do zasiłku. Istotnym elementem definicji bezrobotnego jest bowiem „gotowość do podjęcia pracy". Warunek ten musi być spełniony zarówno w dniu rejestracji w charakterze bezrobotnego, jak i przez cały czas korzystania z tego statusu. Chodzi przy tym o możliwość podjęcia nie jakiejkolwiek pracy zarobkowej, lecz o gotowość do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy. Pełnienie funkcji prezesa zarządu spółki, prowadzącej aktywnie działalność gospodarczą, zaprzecza gotowości i zdolności do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy – ocenił wojewoda.
W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach, Anna Z. argumentowała, że pełnienie funkcji prezesa spółki z o.o. nie mogło, i nie może, być przeszkodą do uznania jej za osobę bezrobotną. Z tytułu pełnienia funkcji prezesa zarządu spółki nie otrzymywała bowiem żadnych dochodów, a każda taka sytuacja wymaga indywidualnej oceny.
Element definicji
WSA zwrócił uwagę, że przesłanki uzyskania statusu osoby bezrobotnej są ściśle określone. Ustawodawca nie zamieścił wprawdzie w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy definicji „gotowości do podjęcia zatrudnienia". Zrobił to natomiast Naczelny Sąd Administracyjny, który określił, że chodzi o możliwość podjęcia nie jakiejkolwiek działalności zarobkowej, lecz o gotowość do podjęcia zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy zarobkowej.
Gotowość do podjęcia pracy musi przy tym oznaczać rzeczywistą, faktyczną i aktualną możliwość podjęcia pracy zarobkowej. Jest to istotny element definicji bezrobotnego – podkreślił sąd. Anna Z. bezspornie, zarówno w dniu rejestracji w Powiatowym Urzędzie Pracy, jak i obecnie, pełni bez wynagrodzenia funkcję prezesa jednoosobowego zarządu spółki z o.o.
Pełnienie funkcji w zarządzie spółki prawa handlowego, nawet w przypadku niepobierania wynagrodzenia z tego tytułu, powoduje brak pełnej gotowości do podjęcia zatrudnienia. Taka osoba nie spełnia bowiem podstawowych przesłanek uzyskania statusu osoby bezrobotnej – orzekł sąd. Nie jest zaś rolą urzędów pracy badanie zakresu dyspozycyjności osoby ubiegającej się o przyznanie statusu osoby bezrobotnej.
