Uchwały Zgromadzenia Przedstawicieli Sędziów Apelacji Krakowskiej z 12 października 2018 r.

Uchwała nr 1

Sędziowie apelacji krakowskiej podtrzymują zastrzeżenia do konstytucyjności rozwiązań przyjętych w ustawie z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw. W konsekwencji podtrzymują negatywną ocenę, że wybór piętnastu osób wykonujących zawód sędziego na członków Krajowej Rady Sądownictwa oraz widoczne powiązania z ministrem sprawiedliwości nie dają gwarancji należytego wykonywania przez nich przewidzianych w konstytucji obowiązków. Rodzi to uzasadnione obawy politycznego podporządkowania organu mającego stać na straży niezależności władzy sądowniczej.

Taki stan rzeczy budzi uzasadnione zastrzeżenia do legalności procedury nominacyjnej, w której KRS ma zasadnicze znaczenie.

Sędziowie apelacji krakowskiej zdecydowali o wykonaniu ciążącego na nich obowiązku wyrażenia opinii o kandydatach zgłoszonych na wolne stanowiska sędziowskie.

Po pierwsze, część procedury nominacyjnej związana z oceną kandydatów przez zgromadzenia sędziów poszczególnych apelacji nie budzi zastrzeżeń prawnych. Tym samym zobowiązani jesteśmy do rzetelnego wykonania ustawowego obowiązku.

Po drugie, udział sędziów apelacji w dokonaniu oceny kandydatów jest wyrazem odpowiedzialności za wymiar sprawiedliwości i prawidłowe funkcjonowanie sądów. Nie zmienia to faktu, że dalsza część procedury nominacyjnej może być obarczona wadą prowadzącą do podważenia wyników konkursów na stanowiska sędziowskie. Odpowiedzialność za to ponosi władza wykonawcza i ustawodawcza.

Zwracamy też uwagę kandydatów, że to oni ponoszą ryzyko udziału w procedurze budzącej poważne wątpliwości natury konstytucyjnej, związane z możliwością kwestionowania legalności objęcia stanowisk oraz ważności wydawanych w tych warunkach orzeczeń.

Uchwała nr 2

Sędziowie apelacji krakowskiej wyrażają dezaprobatę dla działania prezydenta Andrzeja Dudy, polegającego na wręczeniu 10 października 2018 r. nominacji osobom wybranym do Sądu Najwyższego w następstwie procedury wzbudzającej bardzo poważne wątpliwości konstytucyjne, pomimo zabezpieczenia zastosowanego przez Naczelny Sąd Administracyjny i wobec postępowania przed Trybunałem Sprawiedliwości Unii Europejskiej dotyczącego ustawy o Sądzie Najwyższym. Działanie prezydenta RP, podejmowane wbrew Konstytucji RP, destabilizuje sytuację prawną i obniża zaufanie do sądów i wydawanych przez nie orzeczeń. Ponadto czyni realnym problem odpowiedzialności prezydenta przed Trybunałem Stanu.

Uchwała nr 3

Sędziowie apelacji krakowskiej wyrażają głęboką dezaprobatę dla decyzji prezes Sądu Okręgowego w Krakowie Dagmary Pawełczyk-Woickiej:

– o przeniesieniu SSO Waldemara Żurka do innego wydziału SO, podjętej bez podstaw merytorycznych i bez wymaganej przepisami opinii Kolegium Sądu Okręgowego w Krakowie – a więc z naruszeniem prawa,

– o zawiadomieniu rzecznika dyscyplinarnego o rzekomym popełnieniu deliktu dyscyplinarnego przez sędziego Żurka poprzez niepodjęcie obowiązków w nowym wydziale, dokonanego przed doręczeniem mu decyzji organu pełniącego funkcję KRS, do którego sędzia się odwołał zgodnie z pouczeniem prezesa Sądu Okręgowego.

Decyzje te są kolejnym przejawem nadużycia uprawnień, dyskryminacji i mobbingu wobec sędziego. Po raz kolejny wyrażamy pełne poparcie i szacunek dla SSO Żurka, którego postawa wyznacza standardy obrony niezawisłości sędziowskiej.

Z zażenowaniem obserwujemy działania prezes Dagmary Pawełczyk-Woickiej jako członka organu pełniącego funkcję KRS, zwłaszcza konsultowanie z ministrem sprawiedliwości w trakcie tajnego głosowania kandydatur do SN czy lekceważące wypowiedzi o Europejskiej Sieci Rad Sądownictwa (ENCJ). Te zachowania świadczą o braku kwalifikacji moralnych i merytorycznych do pełnienia funkcji zaufania publicznego, w tym do wykonywania zawodu sędziego.

Uchwała nr 4

Sędziowie apelacji krakowskiej podtrzymują zastrzeżenia do konstytucyjności rozwiązań przyjętych w ustawach z 8 grudnia 2017 r. o SN oraz z 8 grudnia 2017 r. o zmianie ustawy o Krajowej Radzie Sądownictwa oraz niektórych innych ustaw, skutkiem których jest brak transparentności i upolitycznienie procesu wyboru kandydatów na stanowisko sędziego SN.

Jednym z przejawów wadliwości przyjętych rozwiązań jest wyeliminowanie z procedury nominacyjnej kryteriów i mechanizmów pozwalających na merytoryczną ocenę kandydatów. Nowe rozwiązania ustawowe nie przewidują oceny pracy kandydata, w tym opinii wyrażanej przez sędziów. Z tych względów uznajemy za uprawnione wypowiedzi o kandydatach-sędziach z okręgów danej apelacji, w szczególności o tych zasługujących na krytyczną ocenę.

Z dezaprobatą odnotowujemy zgłoszenie swojej kandydatury na stanowisko sędziego SN pana Dariusza Pawłyszcze – sędziego SO w Krakowie.

Pan Dariusz Pawłyszcze od przeszło dwóch lat wykonuje obowiązki urzędnicze w MS, a ostatnio zajmuje tam stanowisko dyrektora Departamentu Kadr. W swej pracy urzędniczej współdziałał w procesie ograniczenia niezależności sądów i niezawisłości sędziów.

Pan Dariusz Pawłyszcze, zajmując stanowisko dyrektora Departamentu Kadr MS, ponosi współodpowiedzialność za działania destabilizujące wymiar sprawiedliwości i dezorganizujące pracę sądów, za zaniechania w zapewnieniu prawidłowej obsady kadrowej sądów. Odpowiada za niezasadne przerwanie ustawowo określonej kadencji prezesów i wiceprezesów sądów oraz powołanie osób często niekompetentnych, bez odpowiedniego doświadczenia do sprawowania funkcji kierowniczych.

W naszej ocenie pan Dariusz Pawłyszcze nie spełnia kryteriów merytorycznych niezbędnych do zajmowania stanowiska sędziego SN. Nie sposób uznać za odpowiednią kandydaturę sędziego, który legitymował się stabilnością orzecznictwa na poziomie nieprzekraczającym 50 proc., a do uchylenia jego wyroku dochodziło w prawie 20 proc. spraw. Pan sędzia nie legitymuje się dorobkiem orzeczniczym potwierdzającym, iż ma wybitną wiedzę prawniczą.

Współudział w procesie ograniczania niezależności sądów i destabilizacji wymiaru sprawiedliwości stawia pod znakiem zapytania walory etyczne pana sędziego.

Stwierdzamy, że w tych warunkach wybór pana Dariusza Pawłyszcze – osoby podległej MS – na stanowisko sędziego SN byłby demoralizujący.

Uchwała nr 5

Sędziowie apelacji krakowskiej potępiają działania powołanych w upolityczniony sposób organów dyscyplinarnych sądów powszechnych. Na dezaprobatę zasługują zwłaszcza bezpodstawne przesłuchania sędziów jako obwinionych i świadków i sprawdzanie akt spraw przez nich prowadzonych.

Ostatnio działania takie dotknęły sędziów Krystiana Markiewicza, Bartłomieja Przymusińskiego, Igora Tuleyę, Ewę Maciejewską, Olimpię Barańską-Małuszek, Sławomira Jęksę, a wcześniej sędziego Dominika Czeszkiewicza. Stanowiły one niedopuszczalną reakcję na wydawane przez nich orzeczenia bądź sposób uzasadniania, zwracanie się z pytaniami prejudycjalnymi do TSUE, udział w prawnej edukacji młodzieży i wystąpienia w debacie publicznej w obronie niezależności sądownictwa. Do działań represyjnych włącza się prokuratura, która w związku z wydanymi orzeczeniami prowadzi postępowania karne wobec sędziów Wojciecha Łączewskiego i Agnieszki Pilarczyk, a także sędziów funkcyjnych, którzy przydzielali wnioski o zastosowanie tymczasowego aresztowania w sprawie tzw. afery polickiej. Z kolei Centralne Biuro Antykorupcyjne przez półtora roku bezpodstawnie kontrolowało oświadczenie majątkowe SSO Waldemara Żurka. Opisane działania, w połączeniu ze zmianami legislacyjnymi, zwłaszcza w zakresie sądownictwa dyscyplinarnego, mają na celu zastraszenie sędziów, a w konsekwencji zniesienie niezależności sądownictwa.

Wyrażamy solidarność i szacunek dla sędziów poddanych działaniom represyjnym. Jednocześnie wzywamy Koleżanki i Kolegów Sędziów, aby niezawisłość sędziowska nadal była podstawową wartością w służbie obywatelom.

Uchwała nr 6

Jako niedopuszczalne marnowanie środków publicznych oceniamy przesłuchanie przez Wydział Spraw Wewnętrznych Prokuratury Krajowej ok. 100 sędziów Sądu Apelacyjnego i Sądu Okręgowego w Krakowie, co uważamy za retorsję z powodu podjęcia na zebraniach sędziów tych sądów uchwał potępiających poniżające i nieludzkie traktowanie sędziego Krzysztofa Sobierajskiego w Zakładzie Karnym w Rzeszowie, a także próbę zastraszenia krakowskiego środowiska sędziowskiego.

Uchwała nr 7

Sędziowie apelacji krakowskiej wzywają wszystkich sędziów do czynnego i powszechnego zaangażowania się w promowanie wartości konstytucyjnych, m.in. poprzez prowadzenie zajęć edukacyjnych dla uczniów szkół, a także udział w przypadającym na 19–26 listopada 2018 r. Tygodniu Konstytucyjnym.

Uchwała nr 8

Sędziowie apelacji krakowskiej ponownie zwracają uwagę na działania i zaniechania MS oraz władzy ustawodawczej, negatywnie wpływające na funkcjonowanie sądów, w szczególności na:

– trwające ponad dwa lata niewykonywanie przez MS ustawowego obowiązku ogłaszania obwieszczeń o wolnych stanowiskach sędziowskich, w tym nadal nieogłoszenie takich etatów w SA w Krakowie; skutkiem jest znaczne zwiększenie obciążenia sędziów oraz wydłużenie postępowań sądowych;

– brak działań dla zapewnienia dostatecznej liczby referendarzy, asystentów sędziego i urzędników sądowych;

– wprowadzanie zmian ustawodawczych do funkcjonowania sądów sprzecznych z podstawowymi zasadami porządku konstytucyjnego;

– wprowadzanie zmian ustawodawczych dezorganizujących pracę sądów, m.in. dotyczących tzw. losowego przydziału spraw, oraz wprowadzanie częstych zmian w przepisach regulujących wewnętrzną organizację sądów;

– formułowanie w przestrzeni publicznej nieprawdziwych i kierowanych złymi intencjami wypowiedzi dyskredytujących sędziów, czego skutkiem jest nie tylko obniżenie autorytetu władzy sądowniczej, lecz także zaufania do państwa;

– odwoływanie ze stanowisk funkcyjnych, przed upływem ich kadencji i na podstawie dowolnych przesłanek, osób kompetentnych i niepowoływanie następców bądź powoływanie osób bez wystarczających umiejętności merytorycznych, wedle kryterium powiązania z urzędnikami ministerialnymi – skutkiem jest zachwianie ciągłości w funkcjonowaniu sądów, gorsza jakość czynności administracyjnych mających zapewnić prawidłowe działanie sądów oraz zachwianie równowagi między władzą sądowniczą a wykonawczą.