Aktualizacja: 26.05.2018 13:09 Publikacja: 26.05.2018 07:00
Foto: 123RF
Zgodnie z art. 709
15
kodeksu cywilnego w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu (zob. też art. 709
5
§ 3 k.c. i art. 709
8
§ 5 k.c.).
Przewidziana w art. 709
15
k.c. odpowiedzialność korzystającego ma niewątpliwie charakter odpowiedzialności kontraktowej (wyrok SN z 9 września 2010 r., I CSK 641/09, zob. też m.in. wyrok SN z 13 stycznia 2012 r., I CSK 176/11, wyrok SN z 12 grudnia 2013 r., V CSK 566/12, orzecznictwo SN dostępne na www.sn.pl).
Ryzyko leasingodawcy wynikające z zaangażowania poważnych funduszy w nabycie lub uzyskanie sprzętu używanego w działalności gospodarczej, zarówno w okresie kiedy umowa ta nie była umową nazwaną, jak i obecnie (art. 709
15
k.c.), jest w części przerzucane na leasingobiorcę. Przed zmianą kodeksu cywilnego wprowadzającą ten typ umowy praktykowane było zamieszczanie surowych postanowień (prawo wypowiedzenia w razie wątpliwej wypłacalności leasingobiorcy oraz obowiązek uiszczenia pozostałych opłat). Taki rozkład ryzyka, wyraźnie korzystniejszy dla leasingodawcy, był jednak łagodzony uprawnieniem korzystającego do dalszego użytkowania przedmiotu leasingu oraz pośredniczenia w sprzedaży przedmiotu leasingu wybranemu przez siebie nabywcy, przy zachowaniu prawa do akceptacji ceny i zachowania prowizji. W skutkach ekonomicznych oznacza to, że opóźnienie spłaty którejkolwiek raty przez leasingobiorcę przerzucało na niego obowiązek jednorazowego zaspokojenia wierzyciela. Nie można uznać, że takie rozwiązanie jest sprzeczne z naturą umowy leasingowej, skoro aktualizowało się dopiero w razie nieterminowego spłacania rat opłaty, a stopień dolegliwości finansowych zależał od tego, jak długo korzystający spełniał swoje świadczenia w sposób odpowiadający treści zobowiązania (wyrok SN z 8 listopada 2007 r., sygn. akt III CSK 205/07).
W ujęciu kodeksowym niewątpliwie mowa jest tu o odszkodowaniu, którego wysokość określa ustawa (wyrok SN z 15 lutego 2008 r., I CSK 354/07). Zapłata finansującemu przez korzystającego – w razie wypowiedzenia umowy przez finansującego na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność – wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat ma na celu przywrócenie takiego stanu, w jakim finansujący znajdowałby się, gdyby korzystający należycie wykonał umowę leasingu i nie dał powodu do jej przedwczesnego zakończenia (wyrok SN z 13 stycznia 2012 r., I CSK 176/11).
Artykuł 709
15
k.c. nie uzasadnia stwierdzenia, że uwzględnieniu podlegają wszystkie korzyści, które finansujący uzyskał po wypowiedzeniu umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność. Z brzmienia tego przepisu wynika, że chodzi o uwzględnienie korzyści, jakie finansujący uzyskał w wyniku rozwiązania umowy leasingu i zapłaty rat leasingowych przed umówionym terminem (wyrok SN z 28 stycznia 2010 r., I CSK 216/09). Pojęcie korzyści, o których mowa w tym przepisie, podobnie jak w art. 709
5
§ 3 i art. 709
8
§ 5 k.c., nie zostało zdefiniowane. W doktrynie spotykane są wypowiedzi ujmujące to pojęcie wąsko, jako oszczędności w wydatkach ponoszonych na utrzymanie rzeczy, w tym w wydatkach z tytułu kosztów obsługi długu zaciągniętego na zakup przedmiotu leasingu. W innych wypowiedziach wskazuje się także na korzyści płynące z faktu odzyskania przedmiotu leasingu i zrobienia z niego użytku poprzez sprzedaż, oddanie w dzierżawę, najem lub poprzez zawarcie nowej umowy leasingu. W ocenie Sądu Najwyższego wąskie ujmowanie korzyści nie jest trafne, nie można nie dostrzegać, że obok korzyści płynących z faktu wcześniejszej, natychmiastowej spłaty wszystkich rat niezapłaconych do końca obowiązywania umowy, leasingodawca odzyskuje także przedmiot leasingu, którym może rozporządzać. Może zawrzeć nową umowę leasingu, nawet na korzystniejszych warunkach, a niezapłacone raty wynagrodzenia podlegają zmniejszeniu o korzyść uzyskaną przez finansującego na skutek zawarcia nowej umowy leasingu. Jeżeli uzyskiwane od nowego leasingobiorcy świadczenia będą wyższe niż te, które uzyskałby od poprzedniego do końca okresu, na jaki była zawarta umowa, to różnica tych świadczeń także stanowi korzyść określoną w art. 709
15
k.c., a fakt, że świadczenia od nowego leasingobiorcy uzyskane będą po dniu rozwiązania umowy z poprzednim, co zresztą jest oczywiste, nie ma znaczenia; nie chodzi o korzyść ocenianą na dzień rozwiązania umowy, ale o korzyść uzyskaną przez finansującego za okres od rozwiązania umowy do upływu okresu, na jaki została zawarta (wyrok SN z 14 lipca 2010 r., V CSK 4/10).
Korzyść uzyskaną przez finansującego wskutek rozwiązania umowy leasingu należy wiązać przede wszystkim z odzyskaniem przez finansującego przedmiotu leasingu i wynikającą z tego możliwością decydowania o jego dalszych losach. O wysokości tej korzyści rozstrzyga wartość odzyskanego przedmiotu. Wartość ta ze względu na charakter regulacji zawartej w art. 709
15
k.c. powinna być określana na takich zasadach jak wartość dóbr przy ustalaniu odpowiedzialności odszkodowawczej. Należy przy tym mieć w szczególności na względzie, czy dany przedmiot może być jeszcze eksploatowany na podstawie nowej umowy leasingu. Jeżeli natomiast zawarto już co do niego nową umowę leasingu, za miarodajną należy uznać jego wartość określoną przez strony tej umowy (wyrok SN z 9 września 2010 r., I CSK 641/09, zob. też wyrok SN z 26 października 2011 r., I CSK 715/10).
Z powołaniem się na inne rozstrzygnięcia, Sąd Najwyższy podsumował, że art. 709
15
k.c. reguluje kontraktową odpowiedzialność odszkodowawczą leasingobiorcy po rozwiązaniu leasingu operacyjnego z przyczyn leżących po stronie leasingodawcy. Leasingodawca jest uprawniony domagać się tytułem odszkodowania zapłaty rat leasingowych obejmujących okres od chwili rozwiązania umowy do czasu pierwotnie przewidywanego jej zakończenia, jednakże odszkodowanie to powinno być pomniejszone o korzyść przewidzianą w art. 709
15
k.c. W każdym razie element konieczności takiego pomniejszenia świadczy o tym, że uzyskana korzyść ma charakter majątkowy i może być kompensowana z ratami leasingowymi. Należy brać pod uwagę nie jakiekolwiek korzyści, ale tylko takie, które leasingodawca uzyskał przed umówionym terminem i wskutek rozwiązania umowy leasingu. Chodzi o czasowy i funkcjonalny związek między uzyskaną korzyścią a tymi dwoma zdarzeniami. Korzyści powinny być uzyskane przez leasingodawcę w okresie od rozwiązania umowy do czasu, na który zawarta była umowa leasingu, korzyść zatem nie musi powstać już w chwili rozwiązania umowy. Korzyść może pojawić się w różnej postaci. Może ona polegać, i tak się z reguły dzieje, na odzyskaniu przedmiotu leasingu przez leasingodawcę przed terminem i ponownym zaangażowaniu tego przedmiotu umowy w nowy stosunek obligacyjny, w tym stosunek leasingu lub dokonanie tzw. sprzedaży poleasingowej. W grę może wchodzić także inna postać korzyści, np. może polegać na zaoszczędzeniu wydatków na utrzymanie rzeczy, tj. wydatków obejmujących koszty obsługi długu zaciągniętego na kupno przedmiotu leasingu. Postać uzyskanej korzyści może determinować sam sposób określenia jej wartości (wyrok SN z 12 grudnia 2013 r., V CSK 566/12). Sąd Najwyższy w innym rozstrzygnięciu dodał, iż jeśli przedmiotem umowy leasingu jest rzecz (jak w przypadku pojazdów mechanicznych), której wartość w znacznym stopniu zależy od jej wieku, to należy ocenić, czy finansujący podjął z wymaganą od niego starannością czynności zmierzające do sprzedaży zwróconej rzeczy w czasie gwarantującym jej sprzedaż z najmniejszą różnicą w stosunku do jej wartości rynkowej z chwili zwrotu (wyrok SN z 28 października 2016 r., I CSK 649/15). Uzupełniająco zob. też wyrok SN z 18 lutego 2015 r., I CSK 64/14, uchwałę SN z 16 września 2015 r., III CZP 52/15, postanowienie SN z 30 listopada 2016 r., III CZP 75/16.
Autor jest radcą prawnym, doktorem nauk prawnych, wykładowcą Uczelni Łazarskiego w Warszawie
© Licencja na publikację
© ℗ Wszystkie prawa zastrzeżone
Źródło: Rzeczpospolita
Zgodnie z art. 709
kodeksu cywilnego w razie wypowiedzenia przez finansującego umowy leasingu na skutek okoliczności, za które korzystający ponosi odpowiedzialność, finansujący może żądać od korzystającego natychmiastowego zapłacenia wszystkich przewidzianych w umowie, a niezapłaconych rat, pomniejszonych o korzyści, jakie finansujący uzyskał wskutek ich zapłaty przed umówionym terminem i rozwiązania umowy leasingu (zob. też art. 709
Państwo ma prawo ograniczać ustawą zakres własności ze względu np. na bezpieczeństwo infrastruktury krytycznej.
Leasing to umowa cywilnoprawna, która zawiera zasady, w oparciu o które możesz korzystać z pojazdu, a także warunki, na jakich możesz wykupić samochód. Na co zwrócić uwagę podpisując tego rodzaju zobowiązanie? O czym pamiętać, gdy planujesz wykup auta z leasingu?
Praca na stanowiskach związanych z nadzorem i kontrolą nad ruchem zakładu górniczego nie zawsze może zostać uwzględniona w stażu uprawniającym do emerytury górniczej - uznał Sąd Najwyższy.
"Te represje dotykają nie tylko nas, ale chociażby mojej rodziny. Wobec mojej żony, która pracuje w instytucji publicznej, wszczęto postępowanie dyscyplinarne" - powiedział podczas wtorkowej konferencji prasowej Maciej Wąsik.
Trudno mi zrozumieć, dlaczego kwestie wieloletnich sporów między sędziami mają się przekładać na wykonywanie przez Sąd Najwyższy jego podstawowych obowiązków – mówi prof. Joanna Misztal-Konecka, prezes Izby Cywilnej SN.
Przez aplikację mobilną, serwis internetowy, telefon i w placówce – w Biurze Maklerskim Pekao klienci sami mogą wybrać najdogodniejszy sposób zakupu detalicznych obligacji skarbowych.
Do orzekania w stołecznym sądzie rejonowym wrócił właśnie sędzia Łukasz Piebiak, były wiceminister sprawiedliwości wymieniany w kontekście tzw. afery hejterskiej – ustaliła „Rzeczpospolita”.
Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (UODO) ukarał dwa banki łącznie na ponad 1,5 mln złotych za niezgłoszenie naruszenia ochrony danych. Powodem były zagubione lub omyłkowo wysłane przesyłki z dokumentami.
Uznanie przez właściwą instytucję, że podczas wydatkowania środków doszło do naruszeń, może skutkować nałożeniem korekt finansowych na beneficjenta.
Udziały w spółce z ograniczoną odpowiedzialnością (sp. z o.o.)nabyte (objęte) przez jednego małżonka ze środków pochodzących z majątku wspólnego wchodzą co prawda w skład tego majątku, jednakże wspólnikiem spółki staje się tylko małżonek będący stroną czynności prowadzącej do nabycia (objęcia) udziałów.
Łączne przychody firm w 2023 r. urosły o niemal jedną piątą, czyli o ponad miliard złotych. Nadal trzy podmioty przebijają poziom miliarda złotych. Świetnie wypadło PwC, ale w siłę rosną też firmy średniej wielkości.
Liczba audytorów badających sprawozdania spółek z GPW systematycznie spada. Prym nadal wiodą największe firmy, ale bardzo dobrze wypadają Grant Thornton, BDO, UHY ECA czy PKF Consult.
To już XXIII edycja corocznego rankingu audytorów „Rzeczpospolitej”. PwC utrzymało pozycję lidera, ale walka o czołowe miejsca była wyjątkowo zacięta.
Spółki nie są jeszcze gotowe do raportowania pozafinansowego. Im szybciej zaczną pracę, również z audytorami, tym lepiej dla nich i całego rynku – uważają eksperci, którzy wzięli udział w debacie „Rzeczpospolitej”.
Im bardziej są zdywersyfikowane inwestycje rodzinnej firmy, tym mniejsze jest ryzyko, że problemy polityczne czy gospodarcze dotkną całego jej majątku w jednakowym stopniu.
Dokładnie pięć lat od wybuchu pożaru w paryskiej katedrze Notre Dame zakończono pierwszy etap prac renowacyjnych. Miasto wyznaczyło datę jej ponownego otwarcia dla turystów – 8 grudnia.
Coraz liczniej pojawiają się doniesienia o tym, że pacjentki przyjmujące semaglutyd lub podobne substancje czynne niespodziewanie zachodzą w ciążę.
Stany Zjednoczone będą głosować przeciwko prośbie Palestyny o pełne członkostwo w ONZ – powiedział agencji Reuters amerykański urzędnik. W ten sposób uniemożliwią światowej organizacji skuteczne uznanie państwa palestyńskiego.
Dwie osoby podejrzane o pobicie rosyjskiego opozycjonisty Leonida Wołkowa zostały zatrzymane w Polsce - podał prezydent Litwy Gitanas Nausėda. CBŚP potwierdziło, że doszło do zatrzymania. Litewscy śledczy przekazali, że zatrzymani to Polacy.
Prowadzący fundacje seniorzy zgłaszają do Rzecznika Prawo Obywatelskich problemy ze sporządzaniem sprawozdań z ich działalności. Chodzi o obowiązek przejścia na formę elektroniczną. RPO wystąpił w tej sprawie do minister ds. polityki senioralnej.
W kilku prowincjach w Iranie aktywna była nad ranem obrona przeciwlotnicza - informuje irańska agencja informacyjna IRNA. IRNA podaje, że do eksplozji doszło w pobliżu miasta Isfahan. Amerykańskie media podają, że Izrael przeprowadził atak odwetowy na Iran. Tymczasem przedstawiciel irańskich władz, w rozmowie z Reuterem, zaprzecza jakoby Iran był celem ataku rakietowego.
19 kwietnia 1943 r. o 6 rano żydowscy bojownicy pod dowództwem 24-letniego Mordechaja Anielewicza, dowódcy Żydowskiej Organizacji Bojowej, otworzyli ogień – u zbiegu Nalewek i Gęsiej oraz przy placu Muranowskim w Warszawie – do niemieckich oddziałów policyjnych wspartych przez Łotyszy wkraczających do getta w celu przeprowadzenia ostatecznej akcji likwidacyjnej.
Prawdopodobnie jedyny w Polsce elektryczny samochód marki Lucid spłonął w Warszawie po uderzeniu w słup sygnalizacji świetlnej.
"Słaby" - tak izraelski minister bezpieczeństwa narodowego, Itamar Ben-Gewir ze skrajnie prawicowej partii Żydowska Siła zareagował w serwisie X na doniesienia o eksplozjach w pobliżu irańskiego miasta Isfahan.
24 lutego 2022 roku Rosja rozpoczęła pełnowymiarową inwazję na Ukrainę. Premier Ukrainy zapewnia, że pomoc wojskowa z USA trafi na Ukrainę natychmiast po przyjęciu ustawy przyznającej administracji dodatkowe środki na taką pomoc.
Mający poparcie sympatyków Ruchu Szymon Michałek został prezydentem Chorzowa, a fani Górnika mogą zakończyć panowanie Małgorzaty Mańki-Szulik w Zabrzu. To pokazuje, jak kibice piłkarscy rozstrzygają w Polsce wybory samorządowe.
Badania opublikowane na łamach JAMA Health Forum wykazały, że w trakcie pierwszej fazy epidemii Covid19 kobiety między 40. a 64. rokiem życia były znacznie bardziej narażone na zagrożenia zdrowia wynikające z nadużywania alkoholu. Eksperci komentują.
Syryjskie źródła informują o nocnym ataku izraelskich Sił Powietrznych na obiekty należące do syryjskiej armii w dwóch muhafazach.
Specjalna oferta Kolei Śląskich na majówkę może być hitem. Od niedzieli do niedzieli pociągi regionalnego pośrednika będą dostępne w cenie 100 zł. Inni przewoźnicy też szykują dobre oferty?
Janina Goss usunięta z zarządu spółki Srebrna - informuje portal gazeta.pl. To jedna z bliższych współpracowniczek Jarosława Kaczyńskiego.
Na skrzyżowaniu al. Niepodległości i ul. Madalińskiego w Warszawie doszło do pożaru samochodu elektrycznego. Auto doszczętnie spłonęło.
Ursula von der Leyen pojawiła się na granicy Rosji z Finlandią, gdzie wystąpiła na wspólnej konferencji prasowej z premierem Finlandii, Petterim Orpo.
Niezliczone okładki luksusowych magazynów, sukces w świecie mody i biznesie, czworo dzieci, jeden mąż u boku od ponad dwudziestu lat. Victoria Beckham kończy 50 lat. W nową dekadę życia wkracza z poczuciem spełnienia.
JPMorgan Chase pozwał rosyjski VTB przed sąd w Nowym Jorku. Zarzuca Rosjanom „rażące naruszenie umowy”. Chodzi o pozew VTB złożony w sądzie w Rosji, w którym grozi zajęciem tutejszych aktywów JPMorgan.
Poranny piątkowy izraelski odwet na Iranie jest zaskakujący i tajemniczy. Teheran atak bagatelizuje, ale też może jeszcze zaskoczyć.
Dla "Rzeczpospolitej" w rozmowie z Michałem Kolanką pojedynki w poszczególnych miastach w wyborach samorządowych analizuje Łukasz Pawłowski, prezes Ogólnopolskiej Grupy Badawczej: - Najbardziej zaskoczyło mnie to, że te wyniki do sejmików nie wiele różnią się od tych do Sejmu - komentuje w programie "Rzecz o Polityce" ekspert.
Od rana pojawiają się doniesienia, że Izrael dokonał nad ranem 19 kwietnia odwetowego uderzenia na Iran. 19 kwietnia jest dniem urodzin najwyższego przywódcy duchowego Iranu, ajatollaha Alego Chamenei.
Prezes Rosyjskiej Federacji Narciarstwa Biegowego Jelena Wialbe idzie w retoryce równie daleko i mówi o „zdrajcach”.
Minister Sprawiedliwości powołał nowego prezesa Sądu Rejonowego w Olsztynie. Zajmie on stanowisko, z którego w marcu został odwołany Maciej Nawacki, znany z tego, że w 2020 r. podarł projekty uchwał olsztyńskich sędziów.
Masz aktywną subskrypcję?
Zaloguj się lub wypróbuj za darmo
wydanie testowe.
nie masz konta w serwisie? Dołącz do nas