Zła wiadomość dla ponad 17 tys. ekspertów przygotowujących opinie dla sądów. Izba Skarbowa w Bydgoszczy w interpretacji z 27 lutego twierdzi, że biegły pobiera wynagrodzenie z pracy nad przygotowaniem opinii, a nie czerpie korzyści z praw autorskich. Izba argumentuje, że o pracy mówi rozporządzenie o wynagrodzeniach biegłych. Nie przysługują im więc 50-proc. koszty autorskie.
Koszt przeniesienia
– To dosyć zaskakujące stanowisko, bo koszty autorskie przysługują co do zasady twórcom, a więc osobom, które muszą włożyć sporo pracy, zanim osiągną przychody – mówi Grzegorz Grochowina, menedżer w KPMG w Polsce. – Ten argument można by było wytoczyć tak naprawdę przeciwko każdemu twórcy.
Pytając izbę skarbową, podatniczka opisała, że została powołana na biegłego sądowego w postępowaniach cywilnych w sprawach spółdzielczości mieszkaniowej. Na zlecenie sądu tworzy dokument o indywidualnym, niepowtarzalnym charakterze i w pracy jako biegły nigdy nie sporządziła powtórnie takiej samej ekspertyzy.
Zgodnie z ustawą o PIT koszty uzyskania przychodów z tytułu korzystania przez twórców z praw autorskich lub rozporządzania tymi prawami wynoszą 50 proc. przychodu.
Biegła wykazywała, że ekspertyzy przez nią sporządzane są utworami w rozumieniu prawa autorskiego. Wyłączone z ochrony autorskiej są urzędowe dokumenty, materiały, znaki i symbole, ale biegła wykazywała, że jej opinii nie można zaliczyć do tych kategorii.
Dyrektor izby nie kwestionował, że ekspertyza jest utworem w rozumieniu prawa autorskiego.
Abstrahując od tego zagadnienia, stwierdził za to, że aby stosować 50-proc. koszty, twórca musi po pierwsze wykonać dzieło, a po drugie rozporządzić prawami autorskimi do swojego utworu. Prawa te muszą więc przejść na zleceniodawcę lub musi on uzyskać licencje na korzystanie z nich.
Izba przywołała rozporządzenie ministra sprawiedliwości w sprawie określenia stawek wynagrodzenia biegłych w postępowaniu cywilnym (DzU z 2013 r., poz. 518). Rozporządzenie w § 1 pkt 1 określa stawki wynagrodzenia biegłych powołanych przez sąd za wykonaną pracę.
Przepis ten zdaniem izby jasno wskazuje, że wynagrodzenie nie należy się za stworzenie utworu i przeniesienie praw do niego, tylko za pracę.
Zmiana stanowiska
Izba uznała, że biegła będzie mogła rozliczyć 20-proc. koszty przysługujące zleceniobiorcom i osobom pracującym na podstawie umów cywilnoprawnych, ale nie przenoszącym praw autorskich.
Krzysztof Borkowski - doradca podatkowy z Crido Taxand
Rozporządzenie ministra sprawiedliwości, na które powołuje się izba skarbowa, jest aktem prawnym wykonawczym, można powiedzieć: technicznym. Zostało wydane m.in. w celu ustalenia wynagrodzenia biegłych i nie ingeruje ani w prawo podatkowe, ani w autorskie. Dlatego argument oparty na przepisie tego rozporządzenia jest w mojej ocenie nietrafiony. W interpretacji można też dostrzec pewną niekonsekwencję. Organ podkreśla bowiem, że nie może interpretować prawa autorskiego, bo nie reguluje ono kwestii podatkowych, a jednocześnie na niekorzyść biegłego dokonuje wykładni wspomnianego rozporządzenia o wynagrodzeniu biegłych.
