Po uchwaleniu 5 lipca 2018 r. ustawy o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwa osoby fizycznej głośno się zrobiło o sukcesji firm prowadzonych przez osoby fizyczne, które we własnym imieniu wykonują działalność gospodarczą na podstawie wpisu do Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej (dalej CEIDG). Ustawa bezsprzecznie rozwiązuje wiele istotnych problemów związanych ze śmiercią przedsiębiorcy i umożliwia zachowanie ciągłości prowadzonej działalności gospodarczej przez określony czas do zakończenia postępowania spadkowego. Do niedawna jeszcze śmierć przedsiębiorcy będącego osobą fizyczną prowadzącą działalność wpisaną do CEIDG prowadziła do zakończenia funkcjonowania firmy niezależnie od woli następców prawnych. Było to nieuniknione z uwagi na konsekwencje śmierci przedsiębiorcy, takie jak m.in.: brak możliwości posługiwania się firmą przedsiębiorcy oraz (choćby tymczasowo) jego numerem NIP i REGON, wygaśnięcie umów o pracę, a także pełnomocnictw oraz decyzji administracyjnych, ograniczenie dostępu do konta bankowego przedsiębiorcy etc.
Czytaj także: Jak będzie można realizować zarząd sukcesyjny
Następca prawny zmarłego przedsiębiorcy mógł kontynuować działalność zmarłego przedsiębiorcy dopiero po zakończeniu postępowania spadkowego, rozliczeniu podatkowym, zarejestrowaniu własnej działalności gospodarczej w CEIDG, zawarciu nowych umów handlowych i uzyskaniu decyzji administracyjnych, jeśli były wymagane. Luka czasowa jaka tworzyła się między dniem śmierci a dniem rozpoczęcia działalności przez następcę prawnego powodowała często znaczącą utratę wartości przedsiębiorstwa, niemożność odzyskania utraconych kontraktów, koncesji i zezwoleń, a więc prowadziła do zmniejszenia bądź utraty generowanych przez przedsiębiorstwo przychodów i zysków oraz utraty miejsc pracy.
Kontynuacja biznesu
Tymczasem rozwiązania zawarte w uchwalonej ostatnio ustawie umożliwiają przedsiębiorcom będącym osobami fizycznymi zachowanie ciągłości funkcjonowania przedsiębiorstwa po ich śmierci, wprowadzając instytucję zarządu sukcesyjnego i zarządcy sukcesyjnego. W przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego przedsiębiorstwo będzie co do zasad funkcjonować podobnie jak za życia przedsiębiorcy w okresie od otwarcia spadku do jego działu. Zarządca sukcesyjny będzie zarządzał wyodrębnioną częścią majątku, stanowiącą przedsiębiorstwo, w imieniu własnym, lecz na rachunek następców prawnych przedsiębiorcy i ze skutkiem w ich majątku. Zarządca będzie się posługiwać dotychczasową firmą przedsiębiorcy z dodaniem oznaczenia „w spadku" oraz numerem NIP. Instytucja zarządu sukcesyjnego umożliwi też przeniesienie na następców prawnych przedsiębiorcy praw i obowiązków administracyjnych, wynikających z koncesji i zezwoleń związanych z przedsiębiorstwem, dalsze korzystanie z przyznanej zmarłemu pomocy publicznej, ciągłość rozliczeń podatkowych, a także prawo do korzystania z interpretacji podatkowych wydanych wobec zmarłego przedsiębiorcy.
Bezsprzecznie nowa regulacja kompleksowo przeciwdziałająca konieczności likwidacji firm jednoosobowych i utracie miejsc pracy jest bardzo pożądanym rozwiązaniem dla blisko 3 milionów osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą podlegającą wpisowi do CEIDG, niejednokrotnie nieświadomych skutków ich śmierci dla prowadzonego przedsiębiorstwa.
