Miasta walczą z cyrkami - przegląd orzecznictwa

Choć samorządy przegrały w sądach z cyrkami, nie składają broni. Nie chcę udostępniać swoich gruntów na taką działalność.

Aktualizacja: 13.01.2017 17:33 Publikacja: 13.01.2017 16:44

Miasta walczą z cyrkami - przegląd orzecznictwa

Foto: Flickr/Lou Prosperi

W ubiegłym roku samorządy masowo zaczęły wprowadzać zakazy występów na swoich terenach dla cyrków ze zwierzętami. Prezydenci miast zobowiązali urzędników do niezawierania umów najmu gruntów należących samorządów lub Skarbu Państwa, którym dany samorząd gospodaruje. Część samorządów sprzeciwiło się również promowaniu i dystrybucji biletów w miejskich jednostkach organizacyjnych. Wywołało to sprzeciw przedsiębiorców, którzy zaskarżyli zarządzenia . Wojewódzkie sądy administracyjne stwierdzały nieważność aktów. Tak było m.in. w przypadku Katowic, Warszawy, Rudy Śląskiej, Płocka, Ciechanowa, Częstochowy, Świdnicy i Opola. Rozprawa w sprawie tyskiego zarządzenia odbędzie się 19 stycznia.

Przeciwko cierpieniu

Samorządy nie składają jednak broni. Cześć z nich planuje złożyć skargę kasacyjną. Inne po prostu nie będą najmować swoich gruntów cyrkom niezależnie od zarządzenia.

- Tłumaczenia właścicieli cyrków nie są w stanie przekonać mnie i innych samorządowców, że tresowanie zwierząt i przewożenie ich w klatkach przez tysiące kilometrów każdego roku, przetrzymywanie w zamkniętych i ciasnych pomieszczeniach przez dużą część doby, to zapewnienie im właściwych warunków. Nie będziemy się odwoływać od wyroku, ale jeżeli zdarzy się nam prośba o dzierżawę terenu od cyrku ze zwierzętami, będziemy odmawiać – mówi Beata Moskal-Słaniewska, Prezydent Świdnicy.

Opolskie władze podjęły inną decyzję.

- Los zwierząt nie jest nam obojętny. Postulujemy wprowadzenie zmian w prawie. Złożymy też skargę kasacyjną – zapowiada Katarzyna Oborska-Marciniak, rzecznik prasowy urzędu miasta.

Sędziowie orzekający w sprawach zarządzeń najczęściej dochodzili do wniosku, że zarządzenia naruszały konstytucyjne zasady swobody działalności gospodarczej, równości i proporcjonalności. Gminy nie unormowały w zarządzeniach zasad udostępniania gminnych gruntów, lecz ustanowiły zasadę ich nieudostępnienia określonej kategorii podmiotów gospodarczych. A do ustalenia takich ogólnych zasad i wydania aktu normatywnego dotyczącego ochrony zwierząt gmina nie ma kompetencji. Zgodnie z prawem podejmowanie, wykonywanie i zakończenie działalności gospodarczej jest wolne dla każdego na równych prawach, z zachowaniem warunków określonych przepisami prawa. Dodatkowo administracja publiczna ma wspierać rozwój przedsiębiorczości zaś kontrola działalności gospodarczej przedsiębiorcy podlega określonym rygorom i ograniczeniom.

Rozbieżność w orzecznictwie

Odmienne stanowisko przyjął WSA w Białymstoku, rozpatrując sprawę zarządzenia prezydenta Suwałk.

Prezydent tego miast podnosił, że ma pełne prawo do określania sposobu korzystania z gruntów gminnych. Zarządzenie jest zaś aktem o wewnętrznym charakterze obowiązywania. Nie dotyczy więc cyrku, który zaskarżył zarządzenie.

Sąd przyznał rację samorządowi i podkreślił, ze ze żaden przepis prawa materialnego nie przyznaje prowadzącym działalność cyrkową uprawnienia do wystąpienia z roszczeniem o najem nieruchomości należącej do gminy, jak również żaden przepis nie nakłada na gminę obowiązku wynajęcia komunalnego gruntu. Odrzucił więc skargę cyrku. Przedsiębiorcy skorzystali jednak z prawa wniesienia skargi kasacyjnej do Naczelnego Sądu Administracyjnego.

OPINIA

Cezary Wyszyński - Prezes Fundacji Viva

Nawet jeśli cyrkowe zwierzęta są urodzone w niewoli, nawet tysiące lat hodowli nie mogą zdusić ich instynktów i chęci realizacji zachowań zgodnych z prawdziwymi potrzebami gatunkowymi. Długotrwałe ograniczenia lub brak możliwości zaspokajania tych potrzeb odbija się na ich rozwoju psychicznym i społecznym, jak i również na zdrowiu i zdolności reprodukcji. W warunkach cyrkowych zwierzęta nie mogą realizować potrzeb społecznych (np. zwierzęta stadne są przetrzymywane samotnie). Na skutek zaniedbań w nadzorze nie mogą też liczyć na skuteczną ochronę prawną. Paradoksalnie, życie tych samych zwierząt w cyrku i w zoo regulują inne przepisy. Zatem słoń żyjący w zoo wymaga min. 150m powierzchni i basenu lub sadzawki. Owe wymagania nie obowiązują w cyrkach.

W ubiegłym roku samorządy masowo zaczęły wprowadzać zakazy występów na swoich terenach dla cyrków ze zwierzętami. Prezydenci miast zobowiązali urzędników do niezawierania umów najmu gruntów należących samorządów lub Skarbu Państwa, którym dany samorząd gospodaruje. Część samorządów sprzeciwiło się również promowaniu i dystrybucji biletów w miejskich jednostkach organizacyjnych. Wywołało to sprzeciw przedsiębiorców, którzy zaskarżyli zarządzenia . Wojewódzkie sądy administracyjne stwierdzały nieważność aktów. Tak było m.in. w przypadku Katowic, Warszawy, Rudy Śląskiej, Płocka, Ciechanowa, Częstochowy, Świdnicy i Opola. Rozprawa w sprawie tyskiego zarządzenia odbędzie się 19 stycznia.

Pozostało 82% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Prawo w Firmie
Trudny państwowy egzamin zakończony. Zdało tylko 6 osób
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Reforma TK w Sejmie. Możliwe zmiany w planie Bodnara