Policjanci mają czas do 6 grudnia na wniosek o wyrównanie ekwiwalentu (WZÓR WNIOSKU)

Wypłata, jakiej się mogą domagać byli policjanci, to ponad jedna trzecia ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy, który otrzymali po odejściu ze służby. W myśl obowiązujących dotychczas przepisów otrzymywali oni tylko część przysługującego im świadczenia. Po tym, gdy na wniosek Zarządu Głównego NSZZ Policjantów Trybunał Konstytucyjny wydał wyrok stwierdzający niezgodność z konstytucją art. 115a ustawy o Policji, uprawnieni do wyrównania tego świadczenia mają tylko 30 dni na złożenie wniosku o wypłatę. Wyrok TK został ogłoszony w Dzienniku Ustaw z 6 listopada (poz. 2012). Zgodnie z art. 145a kodeksu postępowania administracyjnego termin mija więc 6 grudnia 2018 r.

Czytaj także: Tysiące byłych policjantów mają prawo do wyrównania

Gdzie z wnioskiem

Aby pomóc byłym funkcjonariuszom w tym zadaniu, NSZZ Policjantów, we współpracy z Kancelarią Prawną Matlak&Matlak i Wspólnicy, przygotował poradnik. Wynika z niego, że w myśl wspomnianego art. 145a k.p.a. powinni teraz złożyć skargę na wznowienie postępowania w sprawie wydania decyzji opartej na przepisie uznanym za niezgodny z konstytucją. Pismo w tej sprawie musi wskazywać wnioskodawcę wraz z jego adresem i organ, do którego jest kierowane.

>>> WZÓR WNIOSKU

Skarga powinna zostać wniesiona do właściwego komendanta miejskiego, powiatowego lub wojewódzkiego policji, który wydał pierwotną decyzję w sprawie ekwiwalentu urlopowego. Zazwyczaj będzie to komendant jednostki, w której funkcjonariusz pełnił służbę bezpośrednio przed odejściem.

Jaki mnożnik

Następnie w skardze należy wyrazić żądanie wznowienia postępowania i ponownego przeliczenia należnego ekwiwalentu z uwzględnieniem właściwego mnożnika. Jeśli chodzi o podstawę wznowienia, wystarczy powołanie na wyrok TK.

Gorzej jest z określeniem mnożnika potrzebnego do wyliczenia ekwiwalentu we właściwej wysokości. Policyjny wskaźnik – 1/30 uposażenia – może być zastąpiony 1/22 lub 1/21 stosowanymi obecnie w innych służbach. Trybunał nie określił, który z tych wskaźników powinien mieć zastosowanie do byłych policjantów. Wskaźnik 1/21 jest korzystniejszy, może się jednak okazać, że rozstrzygnięciem tych wątpliwości będzie się musiał zająć sąd administracyjny.

Skarga powinna zawierać krótkie uzasadnienie i być podpisana. W uzasadnieniu skargi warto wskazać na niekonstytucyjność art. 115a ustawy o Policji i orzeczenie Trybunału Konstytucyjnego z 30 października 2018 r. (sygnatura akt K 7/15), które stanowi samodzielną podstawę wznowienia postępowania.

Co ważne dla byłych funkcjonariuszy, skarga jest wolna od opłat.

Czynności techniczne zamiast decyzji

Policjanci zaczęli już składać skargi o wznowienie postępowania. Okazało się, że w niektórych przypadkach komendant przy wyliczeniu wypłaty ekwiwalentu nie wydał decyzji administracyjnej, którą można by teraz zgodnie z art. 145a k.p.a. podważyć. Wypłata ekwiwalentu następowała bowiem jako tzw. czynność materialno-techniczna, bez wydawania formalnej decyzji.

Trudno powiedzieć, jakie będą rozstrzygnięcia komendantów w takich sprawach. Gdyby jednak wykorzystali ten aspekt do odmowy uwzględnienia skargi z przyczyn formalnych, stanowiłoby to znaczące ograniczenie roszczeń byłych policjantów.

Zdaniem prawników rozliczenie ekwiwalentu za niewykorzystany urlop wypoczynkowy powinno następować w formie decyzji. Jeśli mimo to do rozliczenia doszło w wyniku takich nieformalnych czynności nie powinno to powodować żadnych negatywnych skutków dla uprawnionych.

Tylko pięć lat wstecz

Choć uznany przez Trybunał za niekonstytucyjny art. 115a ustawy o Policji obowiązuje od stycznia 2001 r. i wszystkie obliczone na jego podstawie wypłaty zostały zaniżone, to jednak zgodnie z art. 146 kodeksu postępowania administracyjnego wniosek o wznowienie postępowania i wyrównanie mogą składać wyłącznie osoby, które odeszły ze służby w ciągu ostatnich pięciu lat.

Ogranicza to krąg uprawnionych do wyrównania. Ze względu na bardzo krótki czas na złożenie wniosku o wyrównanie w wyniku wznowienia postępowania osoby, które mają wątpliwości, czy mogą skorzystać z dobrodziejstwa tych przepisów, nie powinny się wahać i złożyć wniosek na wszelki wypadek. W najgorszym razie komendant odmówi wznowienia postępowania w sprawie wypłaty.

Warto przypomnieć, że sprawdzenie nic nie będzie kosztowało, ponieważ skarga w sprawie wznowienia postępowania jest wolna od opłat.

Roszczenia cywilne

Nie oznacza to, że policjanci, którzy odeszli ze służby wcześniej, nie mogą nic już zrobić. Autorzy poradnika rozważają w ich przypadku roszczenie cywilne na podstawie art. 417–417[1] kodeksu cywilnego. Przepisy te przewidują odpowiedzialność państwa za szkodę wyrządzoną przez władzę publiczną. W tym przypadku osoby, którym nie udało się uzyskać wyrównania w drodze administracyjnej, mogłyby wystąpić o odszkodowanie.

Mają na to znacznie więcej czasu, bo trzyletni okres przedawnienia roszczenia liczy się od momentu, gdy uprawniony dowiedział się o szkodzie. A za datę początkową przedawnienia roszczeń należy uznać 6 listopada 2018 r., czyli dzień publikacji wyroku TK w Dzienniku Ustaw. ©?