"Czarci pomiot" Margaret Atwood. Książka inspirowana "Burzą" Szekspira

„Czarci pomiot” Margaret Atwood inspirowana „Burzą” Szekspira to czwarta książka z serii „Projekt Szekspir”, w której współcześni autorzy opowiadają na nowo historie znane z dzieł wielkiego dramaturga.

Aktualizacja: 26.12.2016 07:01 Publikacja: 25.12.2016 23:01

"Czarci pomiot" Margaret Atwood. Książka inspirowana "Burzą" Szekspira

Foto: materiały prasowe

 Powieść Atwood w czytelniku wzbudza chwilami szekspirowskie pytanie: „O czym to jest do grząskich bagien?!” Ale czyta się świetnie. Kanadyjska autorka jest wytrawną pisarką. Za powieść „Ślepy zabójca” dostała  Nagrodę Bookera w 2000 roku, a jej „Opowieść podręcznej”  została sfilmowana przez Volkera Schlöndorffa.

Jej wersja „Burzy” trzyma w napięciu od początku do końca, choć jej związek z oryginałem jest dość luźny. „Burza” Szekspira, jeden z ostatnich utworów dramaturga, to dzieło złożone. Mimo magicznej aury, dotyka spraw uniwersalnych: władzy pełnej intryg, cywilizacji i barbarzyństwa, namiętności, a także istoty teatralności.

W powieści Atwood „Burza” staje się  pretekstem do opowieści o reżyserze teatralnym Feliksie, który od lat marzy o jej niekonwencjonalnym wystawieniu. Najpierw jako dyrektor teatru i artystycznego festiwalu. Niestety, mimo wcześniejszego pasma zawodowych sukcesów, tego planu w zawodowym teatrze już nie zrealizuje, bo jego najbliżsi zaufani współpracownicy intrygują za jego plecami i z dnia na dzień pozbawiają go stanowiska.

Załamany Feliks odsuwa się od zgiełku świata, ale kiełkuje w nim myśl o porachunku z robiącymi karierę rywalami. Ta obsesja zaprowadzi go do więzienia. Tyle mogę zdradzić, że nie trafia tam jako więzień, ale reżyser, prowadzący resocjalizujące zajęcia teatralne. Razem z więźniami wystawia dramaty Szekspira: „Juliusza Cezara”, „Ryszarda III”, „Makbeta”. Więźniowie z zapałem uczestniczą w tych inscenizacjach, bo reżyser potrafi przybliżyć je tak, że odczytują je jako poruszające, sprawy im bliskie. I chętnie interpretują je po swojemu:

„Jak można było pozwolić Markowi Antoniuszowi zabrać głoś na pogrzebie Cezara? Dostał szansę, to ją wykorzystał! Ryszard przegiął, nie powinien zabijać wszystkich dookoła, później nie miał mu kto pomóc. Jak chcesz rządzić potrzebujesz sojuszników: proste!. A Makbet źle zrobił, że uwierzył wiedźmom, bo nie ma nic gorszego niż za duża pewność siebie.”

Dodatkową atrakcją zastosowanej metody pracy przez Feliksa była zgoda na przekleństwa, ale tylko pochodzące ze sztuk Szekspira, np. „Niech cię diabeł, bladolicy łotrze, przeklnie, byś sczerniał” (to z „Makbeta”), czy „Szczeniak cętkowany”, „Czarci pomiot”, „Dostojne ścierwa” (z „Burzy”).

Kiedy w końcu Feliks wziął się do więziennej inscenizacji „Burzy”, to ukrytym motorem jego działania była osobista zemsta. Okazją do niej staje się wizyta w więzieniu prominentnych polityków-intrygantów, którzy złamali mu karierę. Więcej nie ujawnię, by nie psuć lektury. No może jeszcze, że jak zawsze u Szekspira „świat to scena”.

Pomysłodawcą  „Projektu Szekspir” z okazji 400. rocznicy śmierci dramaturga i poety jest brytyjskie wydawnictwo Hogarth Press. Dotychczas ukazały się powieści „Przepaść czasu” Jeanette Winterson, inspirowana „Zimową opowieścią”, „Kupiec wenecki. Shylock się nazywam” Howarda Jacobsona, „Poskromienie złośnicy. Dziewczyna jak ocet” Anne Tyler
W przyszłym roku  serię uzupełnią jeszcze trzy książki. Współczesna wersja „Makbeta” Jo Nesbo, która w ujęciu norweskiego pisarza będzie thrillerem o dążeniu do władzy. Nowa wersja „Otella” Tracy Chevalier (autorki „Dziewczyny z perłą” ). I „Hamleta” Gillian Flynn.

Margaret Atwood „Czarci pomiot”, przekład Łukasz Witczak, Wydawnictwo Dolnośląskie 2016

 Powieść Atwood w czytelniku wzbudza chwilami szekspirowskie pytanie: „O czym to jest do grząskich bagien?!” Ale czyta się świetnie. Kanadyjska autorka jest wytrawną pisarką. Za powieść „Ślepy zabójca” dostała  Nagrodę Bookera w 2000 roku, a jej „Opowieść podręcznej”  została sfilmowana przez Volkera Schlöndorffa.

Jej wersja „Burzy” trzyma w napięciu od początku do końca, choć jej związek z oryginałem jest dość luźny. „Burza” Szekspira, jeden z ostatnich utworów dramaturga, to dzieło złożone. Mimo magicznej aury, dotyka spraw uniwersalnych: władzy pełnej intryg, cywilizacji i barbarzyństwa, namiętności, a także istoty teatralności.

Pozostało 80% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Literatura
Co czytają Polacy, poza kryminałami, że gwałtownie wzrosło czytelnictwo
Literatura
Rekomendacje filmowe: Intymne spotkania z twórcami kina
Literatura
Czesław Miłosz z przedmową Olgi Tokarczuk. Nowa edycja dzieł noblisty
Literatura
Nie żyje Leszek Bugajski, publicysta i krytyk literacki
Materiał Promocyjny
Jak kupić oszczędnościowe obligacje skarbowe? Sposobów jest kilka
Literatura
Ernest Bryll: zapomniany romantyk i Polak stojący w kolejce