Fosforowodór (fosfina, PH3) to nieorganiczny związek chemiczny zbudowany z fosforu i wodoru. W czystej postaci to bezbarwny i pozbawiony zapachu gaz, skrajnie toksyczny.

Na Ziemi fosforowodór wytwarzany jest przez bakterie beztlenowe przetwarzające fosforany przy użyciu wodoru. Wedle obecnego stanu wiedzy nie są znane pozaorganiczne i pozalaboratoryjne drogi powstawania tego związku, dlatego w astrobiologii obecność fosforowodoru na ciele niebieskim traktowana jest jako znacznik obecności życia.

Jak w poniedziałek poinformowało Królewskie Towarzystwo Astronomiczne, fosfinę odkryto w atmosferze Wenus. Wyniki badań opublikowano na łamach "Nature Astronomy".

Szefowa zespołu badawczego, który dokonał odkrycia, prof. Jane Greaves z Uniwersytetu w Cardiff powiedziała, iż istnieją sugestie, że na Wenus formy życia mogą istnieć w chmurach. Profesor dodała, że w wysokich chmurach, ok. 50 km nad powierzchnią planety, jest "stosunkowo ciepło" (ok. 20 stopni Celsjusza), ciśnienie wynosi ok. 1000 hPa, a atmosfera jest kwaśna. - Dlatego uważamy, że to możliwy habitat - stwierdziła Greaves.

Wyjaśniła, że odkrycie fosforowodoru zostało dokonane przy użyciu radioteleskopów znajdujących się na Hawajach oraz w Chile.

Według obliczeń autorów badania, stosunkowo duża ilość fosforowodoru odkryta w chmurach na Wenus wskazuje, że za obecność fosfiny nie mogą być odpowiedzialne naturalne niebiologiczne procesy na planecie, np. minerały wyrzucane w górę z powierzchni.

Pytana, czy jest pewna, że na Wenus odkryto fosfinę, prof. Greaves powiedziała, że wyniki badań jednoznacznie na to wskazują.

Skąd wzięła się fosfina w atmosferze Wenus? - Na Ziemi wytwarzana jest albo w procesie przemysłowym, albo przed mikroby, np. bakterie beztlenowe - powiedziała profesor. Czy za obecność fosfiny w atmosferze Wenus mogą odpowiadać mikroorganizmy?

- Niezwykle ciężko jest wytłumaczyć obecność fosfiny bez życia, ale uważamy, że życie miałoby poważne problemy z niezwykle kwaśnym środowiskiem chmur na Wenus. Na Ziemi znamy naprawdę wytrzymałe formy życia, jak bakterie, które mogą przetrwać w ok. 5-proc. roztworze kwasu; to niezwykłe osiągnięcie. Na Wenus chmury są w 90 proc. kwaśne. Nie znamy łatwej metody przeprowadzenia eksperymentu, który mógłby pokazać, czy forma życia jest w stanie przetrwać w takich warunkach - mówiła profesor.

- Czy na Wenus naprawdę jest życie? Mam nadzieję, ale nie możemy jednoznacznie odpowiedzieć, biorąc pod uwagę wyniki, którymi na razie dysponujemy. Może jedyne, co pozostaje, to wysłanie statku kosmicznego (na Wenus - red.) w celu pobrania próbek i sprawdzenia, czy będą w nich formy życia - stwierdziła autorka badania.