Anna Słojewska: Rozterki nad darowanymi miliardami

Jeszcze w tym roku do Komisji Europejskiej ma trafić zarys polskiego programu odbudowy, na podstawie którego dostaniemy z UE 23 miliardy euro w dotacjach, dodatkowe blisko 5 mld euro w gwarancjach i 32 mld euro w pożyczkach. Same dotacje i gwarancje to 0,6 proc. naszego dochodu narodowego brutto.

Dlaczego Polska, która według wszystkich prognoz ma być najmniej dotknięta gospodarczo skutkami pandemii, dostanie jedną z grubszych porcji z liczącego 750 mld euro Funduszu Odbudowy, ustępując tylko takim krajom jak Włochy czy Hiszpania, największe ofiary koronawirusa? Niektórym wydawało się to tak niedorzeczne, że zanim jeszcze Bruksela przedstawiła plan podziału środków z projektowanego funduszu, pojawiły się spekulacje, że Polska może być jego płatnikiem netto. Tak nie będzie. A to dlatego, że Komisja Europejska postanowiła wziąć pod uwagę nie tylko spadek PKB czy wzrost bezrobocia po pandemii, ale też ogólny poziom zamożności. Zgodnie z zasadą, że im bardziej rozwinięty kraj, tym lepiej będzie sobie radził z szokami gospodarczymi. A w Funduszu Odbudowy chodzi nie tylko o to, żeby załatać dziury gospodarcze spowodowane pandemią, ale też o to, żeby gospodarki państw członkowskich wyszły z tego bolesnego doświadczenia lepsze: bardziej zielone, bardziej cyfrowe, bardziej zrównoważone. Do tego ideału Polsce ciągle daleko.