MS: 1 stycznia 2019 r. ma wejść w życie rozporządzenie ws. nieodpłatnej pomocy prawnej

1 stycznia 2019 r. ma wejść w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości ws. sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.

Aktualizacja: 28.12.2018 19:10 Publikacja: 28.12.2018 17:17

MS: 1 stycznia 2019 r. ma wejść w życie rozporządzenie ws. nieodpłatnej pomocy prawnej

Foto: Adobe Stock

Takie zapewnienie  Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymał w odpowiedzi na swoje wystąpienie do ministra Ziobry, w którym wyraził zaniepokojenie czy resort wyda rozporządzenie przed 1 stycznia. Tego dnia wchodzi bowiem w życie nowelizacja ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej.

Od Nowego Roku uprawnionym do nieodpłatnej pomocy prawnej będzie każdy, kto złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (dotychczas były do niej uprawnione m.in. osoby, którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej, posiadające Kartę Dużej Rodziny, które nie ukończyły 26 lat albo ukończyły 65 lat, kobiety w ciąży oraz ofiary klęsk żywiołowych).

Czytaj też:

Porady prawne dla każdego za darmo. Duda podpisał ustawę

Bezpłatna pomoc prawna - co się zmieni od 2019 r.

Możliwe będzie uzyskanie porady na etapie postępowania przygotowawczego, sądowego lub sądowo-administracyjnego. Nowelizacja wprowadza nieodpłatne poradnictwo obywatelskie, czyli wsparcie świadczone przez profesjonalnych doradców obywatelskich osobom potrzebującym pomocy w kwestii m.in. zadłużenia, spraw mieszkaniowych lub zabezpieczenia społecznego.  Nowelizacja umożliwia też skorzystanie z nieodpłatnej mediacji oraz przewiduje w każdym powiecie przedsięwzięcia z zakresu edukacji prawnej.

Powiaty czekają na przepisy wykonawcze

Rzecznika Praw Obywatelskich zaniepokoiła podana przez „Rzeczpospolitą" informacja, że prawidłowe funkcjonowanie dotychczasowych punktów darmowej pomocy prawnej od 1 stycznia może być zagrożone („Powiaty apelują o rozporządzenie"). Jako jedną z przyczyn wskazano brak przepisów wykonawczych, określających zasady wyłaniania organizacji pozarządowych mających prowadzić od nowego roku punkty bezpłatnego poradnictwa prawnego. Projekt rozporządzenia powinien przygotować przewodniczący Komitetu ds. Pożytku Publicznego.

Czytaj też: Bezpłatna pomoc prawna: dezorganizacja przez bałagan z przepisami

Konkursy te (już organizowane przez starostów z uwagi na krótki termin pozostały do końca roku) prowadzone są na dotychczasowych zasadach, a to budzi obawy o ich skuteczność, jeżeli okaże się, iż nowe przepisy wykonawcze będą inne. W przypadku złożenia odwołania przez daną organizację, otwarcie punktu może być zablokowane.

„Rzeczpospolita" informowała również, że wciąż brakuje przepisów wykonawczych w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego. Zgodnie z nowelizacją, do ich wydania zobowiązany jest Minister Sprawiedliwości. Dodatkowo wskazano na budzące wątpliwości zapisy projektowanego rozporządzenia m.in. w zakresie wymaganego wyposażenia pomieszczenia, w którym udzielane są porady.

MS: zdążymy z rozporządzeniem

Zastępca RPO Stanisław Trociuk wystąpił więc w listopadzie do Ministra Sprawiedliwości z pytaniem, na jakim etapie są te akty wykonawcze. Poprosił też o odniesienie się do sygnalizowanych w naszym artykule zastrzeżeń.

Odpowiedź  wiceministra sprawiedliwości Marcina Warchoła nadeszła w grudniu. Wynika z niej, że w resorcie ministerstwie trwają zaawansowane prace legislacyjne nad projektem rozporządzenia w sprawie sposobu udzielania i dokumentowania nieodpłatnej pomocy prawnej oraz nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego.

- Projekt ten jest po uzgodnieniach międzyresortowych, konsultacjach publicznych i opiniowaniu, na etapie przed skierowaniem wniosku o zwolnienie z obowiązku rozpatrzenia przez komisję prawniczą. Projektowane rozporządzenie ma wejść w życie z dniem 1 stycznia 2019 r. - napisał wiceminister Warchoł.

Poinformował, że regulacje określające wyposażenie lokalu, gdzie pomoc ma być udzielana, uległy zmianie wskutek zgłoszonych uwag.

Pierwotny projekt rozporządzenia - w wersji przekazanej do uzgodnień międzyresortowych, opiniowania i konsultacji publicznych - przewidywał, że w lokalu zapewnia się wyodrębnione pomieszczenie przeznaczone do udzielania nieodpłatnej pomocy prawnej lub świadczenia nieodpłatnego poradnictwa obywatelskiego, umożliwiające zachowanie dyskrecji przy udzielaniu lub świadczeniu tej pomocy, wyposażone w stół wraz z miejscami siedzącymi dla co najmniej czterech osób.

- W aktualnym brzmieniu projektowanego przepisu odstąpiono co do zasady od wymogu wyposażenia pomieszczenia w stół i miejsca siedzące dla co najmniej czterech osób. Wymóg ten zachowano jedynie w przypadku świadczenia w lokalu nieodpłatnej mediacji – poinformował Marcin Warchoł.

Takie zapewnienie  Rzecznik Praw Obywatelskich otrzymał w odpowiedzi na swoje wystąpienie do ministra Ziobry, w którym wyraził zaniepokojenie czy resort wyda rozporządzenie przed 1 stycznia. Tego dnia wchodzi bowiem w życie nowelizacja ustawy o nieodpłatnej pomocy prawnej.

Od Nowego Roku uprawnionym do nieodpłatnej pomocy prawnej będzie każdy, kto złoży oświadczenie, że nie jest w stanie ponieść kosztów odpłatnej pomocy prawnej (dotychczas były do niej uprawnione m.in. osoby, którym przyznano świadczenie z pomocy społecznej, posiadające Kartę Dużej Rodziny, które nie ukończyły 26 lat albo ukończyły 65 lat, kobiety w ciąży oraz ofiary klęsk żywiołowych).

Pozostało 83% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Prawo karne
CBA zatrzymało znanego adwokata. Za rządów PiS reprezentował Polskę
Spadki i darowizny
Poświadczenie nabycia spadku u notariusza: koszty i zalety
Podatki
Składka zdrowotna na ryczałcie bez ograniczeń. Rząd zdradza szczegóły
Ustrój i kompetencje
Kiedy można wyłączyć grunty z produkcji rolnej
Sądy i trybunały
Sejm rozpoczął prace nad reformą TK. Dwie partie chcą odrzucenia projektów