W sobotę 28 września 2019 r. na terenie całego kraju o godzinie 11 odbędą się egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze: adwokacką, radcowską i notarialną. Od kilku miesięcy wraz z Wydawnictwem CH Beck pomagamy w przygotowaniu do testu. Dziś powtórka z prawa upadłościowego.

Pojęcie

Prawo upadłościowe to zbiór przepisów regulujących:

1)zasady wspólnego dochodzenia roszczeń wierzycieli od niewypłacalnych dłużników będących przedsiębiorcami;

2)zasady dochodzenia roszczeń od niewypłacalnych dłużników będących osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej;

3)skutki ogłoszenia upadłości;

4)zasady umarzania zobowiązań upadłego będącego osobą fizyczną.

Czytaj także:

Egzamin wstępny na aplikację w 2019 r. - wykaz tytułów aktów prawnych

Opłaty za egzamin na aplikację w 2019 r. i za aplikację w 2020

Egzamin wstępny na aplikację 2019: powtórka z prawa karnego

Zasada optymalizacji

Postępowanie uregulowane ustawą należy prowadzić tak, aby roszczenia wierzycieli mogły zostać zaspokojone w jak najwyższym stopniu, a jeśli racjonalne względy na to pozwolą – dotychczasowe przedsiębiorstwo dłużnika zostało zachowane.

Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych będących przedsiębiorcami należy prowadzić również tak, aby rzetelny dłużnik uzyskał możliwość oddłużenia.

Postępowanie uregulowane ustawą wobec osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej należy prowadzić tak, aby umożliwić umorzenie zobowiązań upadłego niewykonanych w postępowaniu upadłościowym, a jeśli jest to możliwe – zaspokoić roszczenia wierzycieli w jak najwyższym stopniu.

Zagadnienie 1.

- Zdolności upadłościowej nie ma:

A. przedsiębiorstwo państwowe,

B. Skarb Państwa,

C.spółka kapitałowa.

Odp. B; art. 6 pkt 1 PrUpad

Omówienie:

Zdolność upadłościowa

Pojęcie zdolności upadłościowej

Zdolność upadłościową posiadają przedsiębiorcy w rozumieniu KC, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, a także osoby fizyczne nieprowadzące działalności gospodarczej.

Ponadto zdolność upadłościową posiadają także:

1) spółki z o.o. i spółki akcyjne nieprowadzące działalności gospodarczej;

2) wspólnicy osobowych spółek handlowych ponoszący odpowiedzialność za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem;

3) wspólnicy spółki partnerskiej.

Wyłączenia zdolności upadłościowej

Zgodnie z art. 6 PrUpad nie można ogłosić upadłości:

1) Skarbu Państwa;

2) jednostek samorządu terytorialnego;

3) publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej;

4) instytucji i osób prawnych utworzonych w drodze ustawy;

5) instytucji i osób prawnych utworzonych w wykonaniu obowiązku nałożonego ustawą;

6) osób fizycznych prowadzących gospodarstwa rolne, które nie prowadzą innej działalności gospodarczej lub zawodowej;

7) uczelni;

8) funduszy inwestycyjnych.

Śmierć dłużnika

W razie śmierci przedsiębiorcy można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci, a w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego, o którym mowa w ustawie z 5.7.2018 r. o zarządzie sukcesyjnym przedsiębiorstwem osoby fizycznej (DzU z 2018 r. poz. 1629) – także po upływie roku od dnia śmierci przedsiębiorcy, a przed dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego.

W tej sytuacji wniosek o ogłoszenie upadłości może złożyć:

1) wierzyciel zmarłego;

2) zarządca sukcesyjny;

3) spadkobierca zmarłego oraz

4) małżonek i każde z dzieci lub rodziców zmarłego, chociażby nie dziedziczyli po nim spadku (art. 7 PrUpad).

Zaprzestanie działalności gospodarczej

Wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej, jeżeli od dnia wykreślenia z właściwego rejestru nie upłynął rok.

Dotyczy to także osób, które przestały być wspólnikami osobowych spółek handlowych (art. 8 PrUpad).

Niezarejestrowana działalność

Wierzyciel może też złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, która faktycznie prowadziła działalność gospodarczą, nawet wówczas, gdy nie dopełniła obowiązku jej zgłoszenia we właściwym rejestrze, jeżeli od dnia zaprzestania prowadzenia działalności nie upłynął rok (art. 9 PrUpad).

Inne pytania z tego zakresu

- Postępowanie uregulowane ustawą – Prawo upadłościowe może być wszczęte:

A. na wniosek każdej osoby mającej w tym interes prawny, a w przypadkach określonych w ustawie również z urzędu,

B. z urzędu lub na wniosek złożony przez podmioty określone w ustawie,

C. tylko na wniosek złożony przez podmioty określone w ustawie.

Odp. C; art. 3 PrUpad

- Nie można ogłosić upadłości:

A. spółki akcyjnej,

B. publicznego samodzielnego zakładu opieki zdrowotnej,

C.spółki jawnej.

Odp. B; art. 5 i 6 PrUpad

W razie śmierci przedsiębiorcy:

A. można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci, a w przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego także po upływie roku od dnia śmierci przedsiębiorcy, a przed dniem wygaśnięcia zarządu sukcesyjnego,

B. można ogłosić jego upadłość, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony po upływie roku od dnia jego śmierci,

C. nigdy nie można już ogłosić jego upadłości.

Odp. A; art. 7 PrUpad

- Nie można ogłosić upadłości:

A. spółki akcyjnej nieprowadzącej działalności gospodarczej,

B. publicznych samodzielnych zakładów opieki zdrowotnej,

C. wspólników spółki partnerskiej.

Odp. B; art. 6 pkt 3 w zw. z art. 5 ust. 2 pkt 1 i 3 PrUpad

- Ogłoszenie upadłości uczelni:

A. jest niemożliwe,

B. jest możliwe tylko w sytuacjach określonych ustawą – Prawo upadłościowe,

C. jest możliwe.

Odp. A; art. 6 pkt 6 PrUpad

- Ogłoszenie upadłości przedsiębiorcy w razie jego śmierci:

A. jest niemożliwe,

B. jest możliwe, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie roku od dnia jego śmierci,

C. jest możliwe, jeżeli wniosek o ogłoszenie upadłości został złożony w terminie 18 miesięcy od dnia jego śmierci.

Odp. B; art. 7 PrUpad

- Wierzyciel może złożyć wniosek o ogłoszenie upadłości osoby fizycznej, która była przedsiębiorcą, także po zaprzestaniu prowadzenia przez nią działalności gospodarczej:

A. nie jest możliwe,

B. jest możliwe, jeżeli od dnia wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego albo innego właściwego rejestru nie upłynęło 6 miesięcy,

C. jest możliwe, jeżeli od dnia wykreślenia z Krajowego Rejestru Sądowego albo innego właściwego rejestru nie upłynął rok.

Odp. C; art. 8 PrUpad

- Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który:

A. jest zagrożony niewypłacalnością,

B. zwrócił się do wierzycieli o odroczenie terminu płatności swych zobowiązań,

C. stał się niewypłacalny.

Odp. C; art. 10 PrUpad

Omówienie:

Podstawy ogłoszenia upadłości

Postępowanie uregulowane ustawą może być wszczęte tylko na wniosek złożony przez podmioty określone w ustawie.

Okoliczności ogłoszenia upadłości

Upadłość ogłasza się w stosunku do dłużnika, który stał się niewypłacalny (art. 10 PrUpad).

Pojęcie niewypłacalności

Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych.

Domniemywa się, że dłużnik utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące.

Dłużnik będący osobą prawną albo jednostką organizacyjną nieposiadającą osobowości prawnej, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną, jest niewypłacalny także wtedy, gdy jego zobowiązania pieniężne przekraczają wartość jego majątku, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące (do majątku nie wlicza się składników niewchodzących w skład masy upadłości, a do zobowiązań pieniężnych nie wlicza się zobowiązań przyszłych, w tym zobowiązań pod warunkiem zawieszającym oraz zobowiązań wobec wspólnika albo akcjonariusza z tytułu pożyczki lub innej czynności prawnej o podobnych skutkach).

Domniemywa się, że zobowiązania pieniężne dłużnika przekraczają wartość jego majątku, jeżeli zgodnie z bilansem jego zobowiązania, z wyłączeniem rezerw na zobowiązania oraz zobowiązań wobec jednostek powiązanych, przekraczają wartość jego aktywów, a stan ten utrzymuje się przez okres przekraczający 24 miesiące.

Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli nie ma zagrożenia utraty przez dłużnika zdolności do wykonywania jego wymagalnych zobowiązań pieniężnych w niedługim czasie.

Wskazane wyżej zasady odnoszące się do osób prawnych albo jednostek organizacyjnych nieposiadających osobowości prawnej nie mają zastosowania do spółek osobowych uregulowanych w KSH, w których co najmniej jednym wspólnikiem odpowiadającym za zobowiązania spółki bez ograniczenia całym swoim majątkiem jest osoba fizyczna (art. 11 PrUpad).

Ogłoszenie upadłości zmarłego przedsiębiorcy

W przypadku ustanowienia zarządu sukcesyjnego można ogłosić upadłość zmarłego przedsiębiorcy także wtedy, gdy w zakresie czynności dokonywanych w ramach prowadzenia przedsiębiorstwa w spadku zarządca sukcesyjny utracił zdolność do wykonywania wymagalnych zobowiązań pieniężnych. Domniemywa się, że utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych, jeżeli opóźnienie w wykonaniu zobowiązań pieniężnych przekracza 3 miesiące (art. 11 PrUpad).

Oddalenie wniosku przez sąd

Sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości złożony przez wierzyciela, jeżeli dłużnik wykaże, że wierzytelność ma w całości charakter sporny, a spór zaistniał między stronami przed złożeniem wniosku o ogłoszenie upadłości (art. 12a PrUpad).

Ponadto sąd oddali wniosek o ogłoszenie upadłości, jeżeli majątek niewypłacalnego dłużnika nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania lub wystarcza jedynie na zaspokojenie tych kosztów.

Sąd może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości w razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony:

1) hipoteką;

2) zastawem;

3) zastawem rejestrowym;

4) zastawem skarbowym lub

5) hipoteką morską,

w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania.

Powyższych zasad nie stosuje się, gdy zostanie uprawdopodobnione, że obciążenia majątku dłużnika:

1) są bezskuteczne według przepisów ustawy;

2) dokonane zostały w celu pokrzywdzenia wierzycieli,

oraz zostanie uprawdopodobnione, że dłużnik dokonał innych czynności prawnych bezskutecznych według przepisów ustawy, którymi wyzbył się majątku wystarczającego na zaspokojenie kosztów postępowania.

Oddalając wniosek o ogłoszenie upadłości sąd ustala, czy materiał zgromadzony w sprawie daje podstawę do rozwiązania podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego (art. 13 PrUpad).

INNE PYTANIA Z TEGO ZAKRESU

Dłużnik jest niewypłacalny, jeżeli:

A. utracił zdolność do wykonywania swoich wymagalnych zobowiązań pieniężnych,

B. nie realizuje swoich zobowiązań,

C. nie realizuje lub realizuje w sposób niepełny swoje wymagalne zobowiązania.

Odp. A; art. 11 ust. 1 PrUpad

W razie stwierdzenia, że majątek dłużnika jest obciążony hipoteką, zastawem, zastawem rejestrowym, zastawem skarbowym lub hipoteką morską w takim stopniu, że pozostały jego majątek nie wystarcza na zaspokojenie kosztów postępowania, sąd:

A. oddali wniosek o ogłoszenie upadłości,

B. może oddalić wniosek o ogłoszenie upadłości,

C. nie może oddalić wniosku o ogłoszenie upadłości.

Odp. B; art. 13 ust. 2 PrUpad

Z czego najlepiej się uczyć

M. Stepaniuk, „Aplikacja radcowska. Pytania, odpowiedzi, tabele", wyd. 2019

M. Stepaniuk, „Aplikacja adwokacka. Pytania, odpowiedzi, tabele", wyd. 2019

A. Heliosz, „Aplikacja od ogółu do szczegółu. Akty normatywne w pigułce", wyd. 2019

A. Heliosz, „Aplikacja od ogółu do szczegółu. Ustawy dodatkowe – Aplikacja komornicza i notarialna", wyd. 2019

„Teksty ustaw. Egzaminy. Aplikacje radcowska i adwokacka". Tom 1 i 2, wyd. 2019

A. Malinowski, G. Dąbrowski, „Egzaminy wstępne na aplikacje prawnicze. Testy, komentarze", wyd. 2019

K. Czajkowska-Matosiuk, „Aplikacje prawnicze w pytaniach i odpowiedziach". Tom 1 i 2, wyd. 2019