Reklama

Bruksela zablokowała najważniejszy fundusz Putina. Kieruje nim były obywatel Ukrainy

Rosyjski Fundusz Inwestycji Bezpośrednich przez ponad dekadę pozwalał reżimowi zarabiać i przygotowywać wojnę z Ukrainą. Teraz każdy z nim kontakt będzie złamaniem sankcji Unii Europejskiej. Objęły one nie tylko fundusz, ale też firmy i osoby, które z nim współpracują.

Publikacja: 19.07.2025 14:40

Kirył Dmitriew, dyrektor generalny Rosyjskiego Funduszu Inwestycji Bezpośrednich

Foto: Chris J. Ratcliffe/Bloomberg

Iwona Trusewicz

Reklama

W 18. pakiecie antyrosyjskich sankcji przyjętym 18 lipca Unia Europejska umieściła na czarnej liście Rosyjski Fundusz Inwestycji Bezpośrednich (RDIF). Nałożyła też sankcje na spółki zależne RDIF, w tym subfundusze i firmy oraz osoby „świadczące usługi inwestycyjne i finansowe na rzecz samego RDIF”.

Szef RDIF lata prywatnym odrzutowcem

Mieszkańcom Unii Europejskiej zabrania się dokonywania jakichkolwiek transakcji z tymi instytucjami – poinformowała Rada Europejska w komunikacie prasowym opublikowanym w piątek. Ponadto UE uruchamia mechanizm rozszerzania sankcji na wszystkie firmy, w które zainwestował fundusz. Łączna wartość takich inwestycji, według samego RDIF, sięga prawie 2 bln rubli (330 mld zł).

Fundusz RDIF, utworzony w 2011 r. z kapitałem w wysokości 10 mld dol., to pieniądze rosyjskich podatników, które miały pierwotnie pójść na poprawę poziomu życia w Rosji. Pięć lat później, uzyskując status „funduszu suwerennego” Federacji Rosyjskiej, fundusz, według własnych i niemożliwych do weryfikacji danych, miał przyciągnąć do rosyjskiej gospodarki co najmniej 40 mld dolarów Inwestował w akcje rosyjskich spółek, m.in. Magnit, Polyus Gold, Lenta, FosAgro.

Czytaj więcej

Biznes

„Fundusz Putina" zarzucił UE łamanie prawa. Przegrał w sądzie

Europejski Trybunał Sprawiedliwości odrzucił wniosek Rosyjskiego Funduszu Inwestycji Bezpośrednic...

Co robi RDIF w Rosji?

Fundusz uczestniczył w kremlowskich projektach budowlanych i megaprojektach, w tym realizowanych przez koncerny oligarchów dobrze widzianych na Kremlu i przez koncerny zbrojeniowe. Wśród nich znalazły się m.in. pierwszy most kolejowy łączący Rosję z Chinami, terminal w porcie Ust-Ługa, budowa centralnej obwodnicy Moskwy czy stworzenie szczepionki Sputnik V przeciwko COVID-19.

Reklama

Jak przypomina „The Moscow Times”, 49-letni Kirył Dmitriew jest blisko związany z Putinem. Jest mężem Natalii Popowej, bliskiej przyjaciółki i partnerki biznesowej Jekateriny Tichonowej, młodszej córki dyktatora. Urodzony w Kijowie jeszcze 15 lat temu był obywatelem… Ukrainy.

Czytaj więcej

Biznes

Dzwoni Kreml do koncernu z USA: Nie chcielibyście do nas wrócić?

Po ostatnich działaniach Białego Domu rosyjscy urzędnicy zaczęli dzwonić do zachodnich biznesmenó...

Na początku 2025 roku Putin włączył Dmitriewa do zespołu negocjacyjnego z administracją Donalda Trumpa, powierzając mu zadanie nawiązania stosunków gospodarczych ze Stanami Zjednoczonymi. Amerykański biznes nie miał oporów, by zasiąść z Rosjaninem do stołu i planować wspólne inwestycje.

Nieograniczony dostęp Dmitriewa do Putina

Źródła „Insidera” nazwały Dmitriewa „jednym z najskuteczniejszych w rosyjskiej elicie specjalistów od rozwiązywania problemów”. Dzięki bezpośredniemu dostępowi do dyktatora Dmitriew może załatwić rozwiązania niemal każdego problemu, działając za pośrednictwem szefa administracji prezydenckiej Antona Wajno, który organizuje mu osobiste spotkania z Putinem.

„Nawet w czasie pandemii, kiedy wszystko było zamknięte, jego prywatny odrzutowiec latał między Soczi, Moskwą i Petersburgiem, promując szczepionkę Sputnik. Ale umówić się z nim na spotkanie jest bardzo trudno; trzeba zadzwonić do jego żony lub znajomych” – powiedział moskiewski biznesmen, który dobrze zna otoczenie Dmitriewa. Pytanie, skąd urzędnik państwowy ma prywatny odrzutowiec? Dlaczego cieszy się takim zaufaniem na Kremlu, choć jeszcze 25 lat temu Dmitriew był obywatelem Ukrainy?

Rada Europejska podkreśla, że nowe sankcje przeciwko RDIF mają na celu „dalsze ograniczenie dostępu Rosji do światowych rynków finansowych i walut obcych”.

Reklama

„Jeszcze bardziej utniemy budżet wojskowy Kremla i ograniczymy rosyjskim bankom dostęp do finansowania” – powiedziała w piątek szefowa europejskiej dyplomacji Kaja Kallas. Zapewniła, że UE będzie nadal podnosić Kremlowi koszty wojny, „tak aby powstrzymanie agresji stało się dla Moskwy jedynym wyjściem”.

Kirył Dmitriew - obywatel Ukrainy, absolwent Harvarda i Stanforda

Urodził się w Kijowie w 1975 roku w rodzinie biologa i do 2000 r był Ukraińcem z ukraińskim paszportem. W wieku 14 lat w czasie „pierestrojki” kiedy Michaił Gorbaczow poluzował obywatelom ZSRR możliwości wyjazdu, Dmitriew wyjechał do Stanów Zjednoczonych w ramach programu „Dyplomacji Ludowej”.
Studiował w Foothill College, a następnie ukończył z wyróżnieniem Uniwersytet Stanforda i Harvard Business School. Pracował w banku Goldman Sachs i firmie konsultingowej McKinsey & Company.
Jednak zachodnia demokracja niczego go nie nauczyła. Poznał doskonale tajniki biznesu, mógł zrobić karierę i cieszyć się pełnią praw w zachodnim świecie. Jednak 25 lat temu podjął zaskakującą decyzję. W 2000 roku wrócił do Moskwy, zamieszkał w małym dwupokojowym mieszkaniu i kupił używanego Land Rovera.
Czy to oznacza, że był już wtedy współpracownikiem rosyjskiej bezpieki lub wywiadu wojskowego? Wiele na to wskazuje. W tamtym czasie Dmitriew posiadał ukraiński paszport, ale zarejestrował zagraniczny samochód na podstawie oficerskiego prawa jazdy AM 1198939, wydanego w 2000 roku. Korzystając z bazy adresowej stolicy, „The Insider” sprawdził właścicieli dowodów tożsamości z podobnym zestawem liter i cyfr: trzech było absolwentami Akademii Wojskowej, ośmiu było zawodowymi oficerami GRU (wywiad wojskowy), a kolejnych 137 mieszkało w akademiku oficerskim Akademii Inżynieryjnej Sił Powietrznych im. Żukowskiego.
W jaki sposób obywatel Ukrainy wszedł w posiadanie tego dokumentu, pozostaje zagadką. Jednak źródła „The Insider” zauważają, że uzyskanie legitymacji oficerskiej lub legitymacji wojskowej w Rosji nie jest szczególnie trudne (wystarczy sowite podziękowanie w kopercie -red).
Następnie „oficer” Dmitriew pracował w rosyjskim oddziale amerykańskiego funduszu inwestycyjnego Delta Private Equity i został przewodniczącym Rosyjskiego Stowarzyszenia Inwestycji Bezpośrednich i Podwyższonych Ryzyka (RAVI). W 2007 roku przeszedł do pracy na Ukrainie do funduszu inwestycyjnego Icon Private Equity, którego głównym beneficjentem jest ukraiński oligarcha Wiktor Pińczuk, zięć byłego prezydenta Ukrainy Leonida Kuczmy. W swoim nowym funduszu Dmitriew przeprowadził szereg dużych transakcji: sprzedaż Delta Bank spółce General Electric, Delta Credit spółce Société Générale oraz akcji STS Media spółce Fidelity Investments.
Najlepszy okres w życiu Dmitriewa nadszedł po ślubie z Natalią Popową, bliską przyjaciółką i partnerką biznesową młodszej córki Putina, Jekateriny Tichonowej. Nikogo wówczas nie obchodził fakt, że Dmitrijew posiadał obywatelstwo ukraińskie. Jego kariera przyśpieszyła. W 2011 roku stanął na czele Rosyjskiego Funduszu Inwestycji Bezpośrednich o kapitale zakładowym w wysokości 10 mld dolarów. Jak wynika z listów wysłanych przez Dmitriewa, do których dotarł „The Insider”, jego bezpośrednim przełożonym był szef prezydenckiego zarządu ds. walki z korupcją, generał porucznik rosyjskiej bezpieki FSB Andriej Czobotow.