12 lat czekania na przeszczep

Izba wytknęła także, że „minister zdrowia nieskutecznie prowadził prace nad rozwojem teleinformatycznych rejestrów transplantacyjnych. W efekcie po upływie dziesięciu lat nadal trwały prace koncepcyjne i analityczne dotyczące utworzenia nowego systemu teleinformatycznego”. W rezultacie czas oczekiwania na przeszczep się wydłużał. W 2016 r. rekordziści na transplantację czekali ponad cztery lata (1599 dni), a w 2020 r. nawet 12 lat (4382 dni).

„Trudną sytuację w polskiej transplantologii mogłaby uzdrowić nowa ustawa Prawo transplantacyjne. Niestety minister zdrowia wstrzymał bezterminowo prace nad projektem ustawy Prawo transplantacyjne, rozpoczęte w ministerstwie z jego inicjatywy w 2017 r. W efekcie nie dokonano zmian, które mogłyby się przyczynić do poprawy organizacji i funkcjonowania systemu transplantacji w Polsce” – podsumowano.

Problem z nerkami

W tym roku najczęściej przeszczepiano nerki (217), wątrobę (91), serce (60), płuco (16). Niektóre pozyskano od żywych dawców. – Największy problem jest w kwalifikowaniu pacjentów – mówi Marta Serwańska-Świętek, nefrolog i transplantolog. Jak opowiada, przeszczepienie nerki jest najlepszą metodą leczenia schyłkowej niewydolności, bo zapewnia najlepsze rokowania. – Praktyczne przygotowanie pacjenta do przeszczepienia nerki leży najczęściej po stronie lekarza nefrologa w stacji dializ lub w poradni nefrologicznej – mówi lekarka.

Lekarz kwalifikując pacjenta do takiej operacji, kieruje go na szereg badań oraz nadzoruje proces zgłoszenia pacjenta do Krajowej Listy Oczekujących na Przeszczepienie (KLO). By było to możliwe, pacjent musi mieć wykonany pakiet kilkunastu niezbędnych badań laboratoryjnych, obrazowych oraz konsultacji specjalistycznych. To zajmuje nawet kilka miesięcy. Niezbędna jest też aktualizacja większości badań co 12 miesięcy.

– Pacjenci do przeszczepienia trafiają i są utrzymywani na Krajowej Liście Oczekujących (KLO) dzięki zaangażowaniu, empatii, dobrej woli i zaradności nefrologów, w tym lekarzy stacji dializ organizujących wykonanie niezbędnych badań pacjentów, pomimo systemowych i administracyjnych barier ze strony szpitali i poradni specjalistycznych – mówi dr Serwańska-Świętek.

Wykonanie kompletu badań nie jest łatwe, bo terminy badań trzeba zgrać z dializoterapią, która u wielu pacjentów przeprowadzana jest kilka razy w tygodniu. Tym bardziej, że jest to coraz trudniejsze, bo pacjentów przybywa, a placówek nie. Istnieje też ryzyko, że z uwagi na niską wycenę świadczeń i rosnące koszty paliwa i utrzymania placówki, stacje zaczynają przymierzać się do zamknięcia.