Firmowy prawnik nie zawsze ma zagwarantowaną posadę

Rozwiązanie stosunku pracy za wypowiedzeniem przez jednostkę organizacyjną z powodu nienależytego wykonywania obowiązków radcy prawnego może nastąpić po uprzednim zasięgnięciu opinii rady okręgowej izby radców prawnych. Tak stanowi art. 19 ust. 1 ustawy z 6 lipca 1982 o radcach prawnych (DzU z 2010 r. nr 10, poz. 65, dalej ustawa).

Opinię tę należy przesłać firmie w ciągu 14 dni od dnia otrzymania od niej zawiadomienia o zamiarze rozstania.

Przepis ten przewiduje  obowiązek konsultacji zamiaru rozwiązania za wypowiedzeniem stosunku pracy radcy prawnego. Pracodawca nie jest jednak związany jej wynikiem. Regulacja ta przypomina wymóg przeprowadzenia konsultacji związkowej z art. 38 k.p. Jeśli radca jest reprezentowany przez związek zawodowy, konieczne są dwie konsultacje: jedna ze związkiem zawodowym, druga z okręgową izbą radców prawnych.

Konieczność przeprowadzenia konsultacji z art. 19 ust. 1 ustawy rozciąga się na wypowiedzenie każdej umowy o pracę, bez względu na jej rodzaj. Nie ogranicza się zatem tylko do tej zawartej na czas nieokreślony. Przy czym szef musi skonsultować z okręgową izbą radców prawnych wyłącznie zamiar złożenia wypowiedzenia z powodu nienależytego wykonywania przez radcę jego obowiązków.

Nie ma natomiast takiego wymogu w razie innych powodów wymówienia, np. zmian organizacyjnych, problemów finansowych lub likwidacji stanowiska pracy. Wyraźnie wskazał na to Sąd Najwyższy w wyroku z 3 listopada 1997 (I PKN 335/97).

Stwierdził, że obowiązek pracodawcy zasięgania opinii okręgowej izby radców prawnych i dokonywania oceny pracy radcy w razie rozwiązania z nim za wypowiedzeniem stosunku pracy nie dotyczy sytuacji, w której przyczyną rozstania jest reorganizacja (likwidacja) stanowiska pracy radcy, niełącząca się z negatywną oceną jego pracy.

Szczególnie chronieni są ci pracownicy, wobec których rozwiązanie angażu jest dopuszczalne tylko po uzyskaniu zgody innego organu, np. imiennie wskazani działacze związkowi, oraz ci, wobec których w ogóle jest zakazane rozstanie, np. kobiety w ciąży. Nie można więc za takie osoby uznać radców prawnych, bo art. 19 ustawy nie przewiduje takiej konstrukcji.

Tak też wskazał SN w uzasadnieniu wyroku z 14 grudnia 2010 (I PK 117/10). Chcąc więc wymówić radcy stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracownika przy zwolnieniach indywidualnych na mocy art. 10 ustawy o zwolnieniach grupowych (DzU z 2003 r. nr 90, poz. 844 ze zm.), pracodawca nie musi zwracać się do związku zawodowego z zawiadomieniem o zamiarze wymówienia i czekać na ewentualny sprzeciw organizacji.

Według bowiem art. 10 ust. 2 ustawy o zwolnieniach grupowych przy ich trybie indywidualnym szefowi wolno rozstać się za wypowiedzeniem z pracownikami, którzy z mocy odrębnych przepisów podlegają szczególnej ochronie przed wymówieniem lub rozwiązaniem i wobec których wolno wypowiedzieć angaż przy grupowym zwolnieniu. Pod warunkiem że nie sprzeciwi się temu zakładowy związek w ciągu 14 dni od otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wymówieniu. Ale przepis ten w ogóle nie dotyczy radców prawnych.

Przykład

Pan Andrzej był radcą prawnym zatrudnionym na umowę o pracę. Z powodu przeprowadzanych zmian organizacyjnych szef złożył mu wypowiedzenie.

Pan Andrzej odwołał się od niego do sądu i wskazał, że jako radca prawny jest szczególnie chronionym pracownikiem i dlatego szef przed złożeniem mu wymówienia powinien zwrócić się do związku zawodowego i czekać, czy ten nie wyrazi sprzeciwu.

Sąd oddalił jednak jego powództwo. Uznał, że zatrudnienie radcy nie korzysta ze szczególnej ochrony. Dlatego szef nie musiał zawiadamiać związku i czekać na jego sprzeciw wobec zamiaru rozwiązania umowy.

Autor jest sędzią Sądu Okręgowego w Kielcach

Zobacz więcej w serwisie:

Prawnicy, doradcy i biegli

»

Adwokaci i radcowie

»

Radcowie

Kadry i płace

»

Zwolnienia z pracy

»

Rozwiązanie umowy o pracę

»

Wypowiedzenie umowy o pracę