Taksa adwokacka: Trybunał Konstytucyjny nie zajmie się przepisami ws. stawek

Wnioskowi adwokatury o zbadanie zgodności z konstytucją przepisów dotyczących stawek adwokackich nie nadano dalszego biegu.

Aktualizacja: 13.08.2019 06:16 Publikacja: 12.08.2019 18:28

Taksa adwokacka: Trybunał Konstytucyjny nie zajmie się przepisami ws. stawek

Foto: Adobe Stock

„O ile można przyjąć, że Prezydium NRA jako jej organ wykonawczy może – mimo braku upoważnienia w samej uchwale NRA – wystąpić z wnioskiem do Trybunału, o tyle treść takiego wniosku musi być zgodna z wolą NRA wyrażoną w treści jej uchwały" – czytamy w postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego, które zamknęło palestrze drogę do merytorycznego rozpoznania wniosku ws. rozporządzenia o stawkach. Zdaniem TK Prezydium NRA zbyt mocno zmodyfikowało jego treść. W efekcie nie przypominał uchwały NRA, którą miał wykonywać.

Czytaj też:

Minister Sprawiedliwości obniża stawki adwokacko-radcowskie

NRA: stawki adwokackie za pomoc z urzędu do pilnej zmiany

NRA złożyła wniosek do TK ws stawek adwokackich

Obniżki bez uzasadnienia

Sprawa dotyczy 2016 r., kiedy znowelizowano rozporządzenie w sprawie opłat za czynności adwokackie, a taksy odczuwalnie spadły.

– W rozporządzeniu tym minister sprawiedliwości – wbrew opinii NRA – zdecydował o istotnym obniżeniu stawek opłat za czynności adwokackie, działając nie tylko wbrew delegacji ustawowej, ale i wbrew interesowi społecznemu, gdyż stawki te, jak wiadomo, stanowią podstawę naliczenia zwrotu kosztów zastępstwa procesowego należnych stronie wygrywającej sprawę – mówi adwokat Rafał Dębowski, sekretarz Naczelnej Rady Adwokackiej. I wskazuje, że skoro delegacja ustawowa wiąże wysokość stawek z rodzajem i zawiłością sprawy, to jest oczywiste, że szef resortu sprawiedliwości nie może ustalać ich wysokości dowolnie. – Przykładowo w taki sposób, by pasowały do systemu komputerowego obsługującego elektroniczne postępowanie upominawcze, w którym – z niepojętych przyczyn – nie da się zmienić ich wysokości. Adwokatura od lat upominała się, by minister sprawiedliwości rzetelnie wykonywał delegację ustawową w zakresie wysokości opłat za czynności adwokackie. Zrozumiałe zatem, że logiczną konsekwencją obniżenia stawek wbrew opinii NRA musiała być skarga do TK – podnosi mecenas Dębowski.

We wniosku do TK Prezydium NRA wskazało, że jest on wykonaniem uchwały Rady nr 68/2016 (ws. zaskarżenia rozporządzenia w sprawie stawek za urzędówki) i nr 69/2016 (taksy za sprawy z wyboru).

Badając tę delegację, Trybunał dopatrzył się jednak nieścisłości. A mianowicie rozbieżności między treścią uchwał a wnioskiem co do przedmiotu i wzorców kontroli.

W wyjaśnieniach przesłanych do TK Prezydium NRA wskazało, że wniosek wykonuje jednak wyłącznie uchwałę Rady nr 69/2016, jednocześnie zawężając przedmiot kontroli.

Nie przekonało to sędziów: Leona Kieresa, Zbigniewa Jędrzejewskiego i Mariusza Muszyńskiego (przewodniczący i sprawozdawca). W postanowieniu wykazali, że prezydium nie tylko zawęziło przedmiot kontroli, ale i znacznie zmodyfikowało jego zakres, „wskazując jeden, ale inny wzorzec kontroli konstytucyjności".

Co na taki obrót sprawy NRA?

– Postanowienie o nieuwzględnieniu zażalenia rozbija się w istocie o sposób rozumienia treści art. 59 ust. 3 prawa o adwokaturze. Owszem, Prezydium NRA jest organem wykonawczym NRA, ale z mocy wskazanego przepisu może samodzielnie dokonywać – czyli, jak mówi ustawodawca, „sprawować" – wszelkie czynności Naczelnej Rady Adwokackiej z wyjątkiem czynności określonych w tym przepisie (np. uchwalanie regulaminów – red.) – komentuje sekretarz NRA.

I nadmienia, że ustawodawca nie wyłączył uprawnienia Prezydium NRA do samodzielnego składania wniosków do Trybunału.

Pasmo niepowodzeń

– Samo rozstrzygnięcie TK nie dziwi, gdyż w obecnej dekadzie Trybunał już siedem razy na osiem wniesionych spraw odmawiał zajęcia się wnioskami NRA, wskazując na różne braki w ich konstrukcji – komentuje adwokat dr Karol Pachnik.

I przypomina, że TK wielokrotnie negował też prawo do rozpoznania skarg konstytucyjnych składanych przez adwokatów w ich indywidualnych sprawach dotyczących wynagrodzenia za sprawy z urzędu, akceptując stawki za wieloletnie prowadzenie sprawy na poziomie 60 czy 90 zł.

– Martwi mnie, że w tej sprawie nie było rzetelnej komunikacji samorządu adwokackiego. Pamiętam szumne ogłoszenia i zapowiedzi wystąpienia do TK.Choć jednak już w grudniu ubiegłego roku zapadło pierwsze postanowienie o odmowie nadania biegu wnioskowi NRA, informacja o tym nie była powszechna. Brak informacji o niewątpliwej porażce może być spowodowany nadchodzącymi wielkimi krokami wyborami nowych władz adwokackich. Nikt nie chce być kojarzony z przegraną – ocenia mecenas Pachnik.

Sygnatura akt: Tw 2/17

Co zdaniem TK wolno Prezydium NRA

„Analiza roli procesowej Prezydium na gruncie dotychczasowej praktyki władz samorządu adwokackiego w postępowaniu przed Trybunałem wskazuje jednoznacznie, że samoistne, tzn. bez umocowania w uchwale Naczelnej Rady Adwokackiej wnioskowanie przez Prezydium o przeprowadzenie abstrakcyjnej kontroli norm cechuje prawna nieskuteczność. Nie ulega bowiem wątpliwości, że zdolność wnioskowa, o której mowa w art. 191 ust. 1 pkt 4 konstytucji, przysługuje wyłącznie Naczelnej Radzie Adwokackiej, nie zaś jej organowi wykonawczemu, jakim pozostaje Prezydium" – sygn. akt Tw 3/11.

„Uchwała o zwróceniu się do Trybunału Konstytucyjnego z żądaniem kontroli hierarchicznej zgodności norm nie może pochodzić samoistnie (w sposób pomijający wolę NRA) od Prezydium. Podjęcie jej stanowi bowiem »czynność o charakterze nadzwyczajnym«, która z tego powodu nie może być dokonana samodzielnie przez organ wykonawczy" – sygn. akt Tw 2/17

„O ile można przyjąć, że Prezydium NRA jako jej organ wykonawczy może – mimo braku upoważnienia w samej uchwale NRA – wystąpić z wnioskiem do Trybunału, o tyle treść takiego wniosku musi być zgodna z wolą NRA wyrażoną w treści jej uchwały" – czytamy w postanowieniu Trybunału Konstytucyjnego, które zamknęło palestrze drogę do merytorycznego rozpoznania wniosku ws. rozporządzenia o stawkach. Zdaniem TK Prezydium NRA zbyt mocno zmodyfikowało jego treść. W efekcie nie przypominał uchwały NRA, którą miał wykonywać.

Pozostało 90% artykułu
2 / 3
artykułów
Czytaj dalej. Subskrybuj
Podatki
Nierealna darowizna nie uwolni od drakońskiego podatku. Jest wyrok NSA
Samorząd
Lekcje religii po nowemu. Projekt MEiN pozwoli zaoszczędzić na katechetach
Dane osobowe
Wyciek danych klientów znanej platformy. Jest doniesienie do prokuratury
Cudzoziemcy
Rząd wprowadza nowe obowiązki dla uchodźców z Ukrainy
Sądy i trybunały
Prokurator krajowy zdecydował: będzie śledztwo ws. sędziego Nawackiego