Rada Gminy Lelkowo w woj. warmińsko-mazurskim podjęła 4 lutego 2020 r. dwie uchwały. Dotyczyły zamiaru likwidacji szkoły podstawowej w Zagajach oraz punktu przedszkolnego przy tej szkole. Za to miałaby powstać szkoła filialna z klasami I–III z oddziałem lub punktem przedszkolnym, podporządkowana szkole podstawowej w Lelkowie, prowadzącej klasy I–VIII.

Przekształcenie małych szkół w filialne ma je ratować przed likwidacją z powodów demograficznych i finansowych. W małych miejscowościach czy wsiach nie da się utrzymać, przy rosnących kosztach, szkół z niewieloma uczniami. Coraz więcej samorządów zamierza więc je likwidować bądź przekształcać w szkoły filialne.

Czytaj także: Inicjatywa Dom to nie filia szkoły: jedynka z pracy domowej sprzeczna z przepisami

Rozstrzygnięciem nadzorczym wojewoda warmińsko-mazurski stwierdził nieważność uchwały RG Lelkowo w punkcie dotyczącym utworzenia przy szkole filialnej w Zagajach oddziału i punktu przedszkolnego. Wsparł się przepisem (art. 95 ust. 3) ustawy – Prawo oświatowe mówiącym, że w szkole podstawowej filialnej nie może działać ani oddział, ani punkt przedszkolny.

W skardze na rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie gmina Lelkowo zwróciła uwagę, że w prawie oświatowym nie ma przepisu, który wykluczałby posiadanie przez szkołę filialną oddziałów i punktów przedszkolnych. Wójt gminy wyjaśnił, że przygotowując uchwałę, wzorowano się na rozwiązaniach z innych gmin, w których organy nadzoru nie kwestionowały oddziałów i punktów przedszkolnych. Podstawowe szkoły filialne z punktami czy oddziałami przedszkolnymi są też w województwie warmińsko-mazurskim. Gdyby uznać argumentację wojewody, należałoby je wszystkie zakwestionować.

Sąd uchylił rozstrzygnięcie nadzorcze wojewody. Stwierdził, że uchwała nie narusza przepisów ustawy – Prawo oświatowe, z których wynika, że w szkołach podstawowych są oddziały przedszkolne. Nie ma więc podstaw do przyjęcia, że nie mogą działać w filialnych. Żaden przepis ustawy tego nie wyklucza – stwierdził WSA. Chodzi bowiem o zapewnienie jak najszerszego dostępu dzieci do wychowania przedszkolnego, m.in. w punktach czy oddziałach przedszkolnych w szkołach podstawowych. Po uznaniu decyzji wojewody dzieci z Zagajów nie miałyby dostępu do przedszkola. Wyrok jest nieprawomocny.

Sygnatura akt: II SA/Ol 364/20