Partie pięknieją za miliony

„Rz” ustaliła, ile największe partie wydają na usługi promocyjne i public relations.

Najbardziej szczegółowo udało się zanalizować wydatki Platformy Obywatelskiej i Sojuszu Lewicy Demokratycznej. Od stycznia do końca września tego roku z partyjnej subwencji Platforma wydała na promocję, reklamę, szkolenia, doradztwo z zakresu media relations prawie 2 mln zł. SLD – 250 tys. zł (szkolenia, public relations, eksperci). Za samo doradztwo z zakresu PR Sojusz zapłacił 78 tys. zł.

Wiceprezes Prawa i Sprawiedliwości Adam Lipiński określił wysokość wydatków swojego ugrupowanie na te cele na kilkadziesiąt tysięcy złotych miesięcznie. Jak ustaliła „Rz”, w tym roku kwota ta nie przekroczyła jeszcze 1 mln zł.

Odpowiedzi na pytania „Rz” odmówiło natomiast PSL.

Największe pieniądze płyną do doradców i konsultantów przy okazji wyborów. Tylko na ostatnią kampanię do europarlamentu PSL, PiS i PO wydały po 10 mln zł, SLD – UP – 7 mln zł.

Według Eryka Mistewicza, konsultanta politycznego, partie wydają na PR i marketing większość swojego rocznego budżetu. – W sumie polskie partie przeznaczają na to blisko 100 mln zł – mówi „Rz”. Zaznacza, że wydawanie tych pieniędzy jest słabo kontrolowane.

– Państwowa Komisja Wyborcza nie ma wiedzy, ile partie wydają na promocję – potwierdza Krzysztof Lorentz z PKW. – Poza tym jedna partia może wydać środki na ten cel z subwencji, inna z darowizn, z rachunku bieżącego.

[srodtytul]Tajna współpraca[/srodtytul]

Mistewicz przekonuje, że agencje PR bardzo się starają o podpisanie kontraktów z partiami politycznymi. – Wybory odbywają się jesienią. To oznacza, że kampania rozpoczyna się już w wakacje. Tymczasem jest to najtrudniejszy okres dla reklamy i PR, ponieważ na rynku brakuje wówczas zleceń – tłumaczy.

Jednak ani partie, ani agencje nie chcą ujawniać szczegółów współpracy. Dlaczego?

Andrzej Wyrobiec, skarbnik PO, twierdzi, że ujawnienie takich informacji może „naruszyć interes przedsiębiorcy, za co grozi odpowiedzialność karna, w tym kara pozbawienia wolności do lat dwóch”. Podobnie argumentuje Lipiński: – Nie mogę mówić o szczegółach umów PiS, bo są objęte tajemnicą handlową.

Spec od wizerunku Adam Łaszyn, który chwalił się umowami z PO, w rozmowie z „Rz” przyznaje, że nie chce mówić o swoich relacjach z partiami. Według niego taka współpraca utrudnia funkcjonowanie na rynku komercyjnym.

Pracujący w branży twierdzą, że są też inne powody, dla których agencje nie chwalą się tym, że pracują dla ugrupowania politycznego. – Bo współpraca z partiami przekłada się na kontrakty ze spółkami Skarbu Państwa – mówi „Rz” szef jednej z największych firm PR w Polsce. – Kontrakty to żyła złota. I nie ma szans ich zdobyć żadna agencja spoza klucza. Jednocześnie kodeks etyczny PR mówi, że piarowiec nie powinien być zorientowany politycznie, bo to godzi w jego obiektywizm.

Jeden z nich dodaje też: – Taki projekt robi się w najwyższej poufności, bo agencja pozyskuje niezwykle wrażliwe informacje. Dlatego liczy się zaufanie.

Czasem partyjne pieniądze płyną do samych polityków. Jacek Kurski, europoseł PiS, za pomysł z przedwyborczymi spotami z aktorką Cugier-Kotką otrzymał 41 tys. zł za prawa autorskie.

[srodtytul]Telewizja czy plakat[/srodtytul]

Najdroższe są kampanie telewizyjne. W zależności od czasu antenowego, liczby i długości spotów wydatki partii mogą sięgać milionów złotych. Niewiele tańsza jest kampania billboardowa, która kosztuje od kilku do kilkunastu milionów złotych. Za zorganizowanie konferencji prasowej trzeba zapłacić od 8 tys. zł (wynajęcie sali, poinformowanie dziennikarzy, nagłośnienie, skromny poczęstunek) do 100 tys. zł (duża sala w drogim miejscu, specjalne oświetlenie, plazma, baloniki, flagi).

Kosztuje też obowiązkowa już dla polityków obecność w Internecie. Wykonanie strony to koszt kilku tysięcy złotych, nakręcenie filmiku do sieci – od 2 tys. do 30 tys. zł (efekty specjalne, np. elementy rysunku, występ aktorów, montaż, głos).

Agencje proponują także szkolenia medialne (zachowanie przed kamerą, na konferencji, zajęcia z logopedą, z retoryki), minimum sześciomiesięczny kurs – od 12 tys. zł. Kursy z logopedą odbywają np. młodzi posłowie SLD. W sumie Sojusz inwestuje w nich blisko 35 tys. zł rocznie.

Z partyjnej kasy wydaje się też pieniądze na kampanie wizerunkowe dla najważniejszych polityków. Ich cenę trudno oszacować, agencje prowadzą w takich wypadkach indywidualne negocjacje.

[srodtytul]Akcja „na Leppera” wciąż popularna[/srodtytul]

Maciej Komarczuk, PR director w 5tka PR & Marketing Szeptany z Warszawy, agencji zajmującej się m.in. PR politycznym, przyznaje, że wśród rzeszy polskich polityków wciąż pokutuje myślenie z czasów Leppera i Tymochowicza. – Czyli że szybko da się wypromować coś z niczego i będzie z tego duży sukces – objaśnia Komarczuk.