Kurczy się królestwo Platformy

Choć Platforma Obywatelska minimalnie wygrała z Prawem i Sprawiedliwością, politycy partii rządzącej mają poważne powody do niepokoju.

Rozkład poparcia w każdym z 13 okręgów pokazuje, że PO wciąż silna jest w Polsce północno- zachodniej, ale ugrupowanie Jarosława Kaczyńskiego zdobywa kolejne przyczółki. W pierwszych wyborach do Parlamentu Europejskiego w 2004 r. Platforma wygrała w dziewięciu okręgach, a PiS w jednym (Warszawa). Pięć lat później partia Kaczyńskiego utraciła stolicę, ale za to wygrała tam, gdzie silna była Samoobrona (w pozostałej części województwa mazowieckiego), zyskała też Polskę południowo- -wschodnią (Rzeszów i Lublin), gdzie wcześniej mocna była Liga Polskich Rodzin. Zabrała też Platformie Kraków, ale wciąż miała tylko cztery okręgi, a rywale dziewięć.

Jednak w niedzielnych wyborach PiS triumfował już w sześciu okręgach, a PO w siedmiu. Niewiele zabrakło, by ten rozkład był bardziej korzystny dla największej partii opozycyjnej, bo w kujawsko-pomorskim różnica wynosiła tylko 1 punkt procentowy

Zapas z Podlasia

Które regiony postawiły na PiS? Spektakularnie wygląda zamiana miejsc w województwie łódzkim. Partia Donalda Tusk straciła tam 12 punktów procentowych poparcia, a rywale zyskali 10. W poprzednich eurowyborach PO wygrała 43 proc. do 28 proc. Teraz według danych z większości obwodów PiS prowadzi tam 38 proc. do 31 proc.

Partia Kaczyńskiego zdobyła też więcej głosów w okręgu, który obejmuje województwa warmińsko-mazurskie i podlaskie. W 2009 r. na Platformę głosowało tam 38 proc., a na PiS 29 proc. wyborców. Teraz to PiS wygrał stosunkiem 36 do 26 proc. Co prawda nadal jest słabszy na Warmii i Mazurach, ale rekompensuje to sobie zwiększonym poparciem na Podlasiu.

Słabną w Krakowie

Problemem PiS są jednak wciąż największe okręgi, w których do urn chodzi najwięcej wyborców (Katowice, Kraków, Warszawa). Wygrywa tylko w jednym z trzech – Krakowie, który obejmuje województwa małopolskie i świętokrzyskie. W 2009 r. miał tam 41 proc., a PO 35 proc. poparcia.

W tych wyborach znacznie tam osłabł, ale jeszcze większy spadek poparcia dotyczył głównych rywali. PiS poparło 35 proc., a PO 23 proc. mieszkańców dwóch województw.

Wyborców prawicy partii Kaczyńskiego podebrały Solidarna Polska Zbigniewa Ziobry (10 proc. w tym okręgu; w całym kraju nie przekroczyła progu) oraz Polska Razem Jarosława Gowina (6 proc. poparcia w Małopolsce i Świętokrzyskiem).

Ziobro przekonał się boleśnie, ile znaczy utrata silnego partyjnego szyldu. Zdobył 61 tys. głosów, przez co wyprzedził Gowina (41 tys.). Jednak to osiągnięcie blednie w porównaniu z jego rezultatem sprzed pięciu lat. Wtedy 336 tys. głosów dało mu w kraju drugie miejsce za liderem PO na Śląsku Jerzym Buzkiem.

Były premier i przewodniczący Parlamentu Europejskiego podobnie jak w 2009 r. uzyskał najlepszy wynik indywidualny, ale też nie jest on tak imponujący. Wtedy poparło go 393 tys. ludzi, teraz 254 tys.

Wynik Platformy Obywatelskiej stopniał na Śląsku z ponad 56 proc. poparcia do niecałych 40. Dystans do PO zmniejszył PiS – uzyskał 27,67 proc. głosów, o ponad 5 pkt proc. więcej niż pięć lat temu. W tym regionie słabsze były Solidarna Polska i Polska Razem (wspólnie miały prawie 6,5 proc. poparcia). Tomasz Adamek, Tadeusz Cymański i Marek Migalski mieli po kilkanaście tysięcy głosów na niemal 700 tys. oddanych na Śląsku. Obie partie słabo wypadły również w Warszawie. Paweł Kowal z Polski Razem przekonał 20 tys. wyborców, a Jacek Kurski z Solidarnej Polski nieco ponad 7 tys.

PO (40,5 proc. poparcia) pokonała PiS (28,5 proc.). Jednak tu również partia Kaczyńskiego nadrabia dystans. Pięć lat temu PO miała 52,5 proc. poparcia, PiS 24 proc.

Podzielona lewica

Rywalizacja na lewicy doprowadziła do marginalizacji Europy Plus Twojego Ruchu, która nie zdołała przekroczyć progu w całym kraju. Ale w stolicy ma ona jeszcze jeden wymiar. SLD również prawdopodobnie nie będzie miało tam swojego przedstawiciela, co oznacza, że Warszawa będzie miała europosłów tylko z partii prawicowych.

W poprzednich eurowyborach kandydat SLD Wojciech Olejniczak zdobył niemal 73 tys. głosów i zyskał mandat. Tym razem poparło go niespełna 30 tys. wyborców. Prawie drugie tyle głosów zebrał Ryszard Kalisz z koalicji pod patronatem Aleksandra Kwaśniewskiego i Janusza Palikota. By przekroczyć próg, wszyscy kandydaci w całym kraju musieli uzyskać nieco ponad 300 tys. głosów. Liderzy małych komitetów

Liderzy małych komitetów liczyli, że większość tego poparcia zdobędą ich lokomotywy w najludniejszych rejonach. Jednak w Europie Plus zawiódł nie tylko Kalisz. Na Śląsku senator Kazimierz Kutz uzyskał zaledwie ponad 20 tys. głosów, w Wielkopolsce europoseł Marek Siwiec nieco ponad 16 tys. Słabe wyniki znanych kandydatów mocno przyczyniły się do wyborczej klęski Europy Plus.

Oto nowi europosłowie:

Platforma Obywatelska

Jerzy Buzek, Danuta Hübner, Bogdan Zdrojewski, Róża Gräfin von Thun, Janusz Lewandowski, Jacek Saryusz-Wolski, Dariusz Rosati, Adam Szejnfeld, Barbara Kudrycka, Jarosław Wałęsa, Elżbieta Łukacijewska, Danuta Jazłowiecka, Julia Pitera, Tadeusz Zwiefka, Bogdan Wenta, Jan Olbrycht, Agnieszka Kozłowska?- Rajewicz, Michał Boni, Marek Plura

Prawo i Sprawiedliwość

Janusz Wojciechowski, Bolesław Piecha, Tomasz Poręba, Ryszard Legutko, Andrzej Duda, Ryszard Czarnecki, Zdzisław Krasnodębski, Dawid Jackiewicz, Karol Karski, Mirosław Piotrowski, Zbigniew Kuźmiuk, Marek Gróbarczyk, Anna Fotyga, Marek Jurek, Kosma Złotowski, Kazimierz Ujazdowski, Stanisław Ożóg, Beata Gosiewska, Jadwiga Wiśniewska

Nowa Prawica

Janusz Korwin-Mikke, Stanisław Żółtek, Robert Iwaszkiewicz, Michał Marusik

Sojusz Lewicy ?Demokratycznej

Janusz Zemke,

Adam Gierek,

Lidia Geringer de Oedenberg,

Bogusław Liberadzki,

Krystyna Łybacka

Polskie Stronnictwo Ludowe

Czesław Siekierski, Jarosław Kalinowski, Krzysztof Hetman, Andrzej Grzyb

Wielkie porażki

Mandatu nie zdobyło wielu znanych polityków:

PO:

Jacek Rostowski, Michał Kamiński