Nobel czy kłopoty dla Wolszczana

Jak dowiedziała się „Rz”, sprawa współpracy profesora Aleksandra Wolszczana z kontrwywiadem PRL może może mu zamknąć drzwi do USA

Publikacja: 07.10.2008 04:56

Profesor Aleksander Wolszczan jest wymieniany wśród kandydatów do tegorocznej Nagrody Nobla w dziedz

Profesor Aleksander Wolszczan jest wymieniany wśród kandydatów do tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki

Foto: Rzeczpospolita, Rafał Nowakowski Raf Rafał Nowakowski

Znany astronom był zarejestrowany od 1973 do 1988 r. jako tajny współpracownik „Lange” i pisał dla tajnych służb raporty o naukowcach spotykanych podczas zagranicznych wyjazdów. Jak twierdzi, nikomu nie szkodził swymi działaniami. Sprawę ujawniła w ubiegłym miesiącu „Gazeta Polska”.

[wyimek][b]NAGRODY NOBLA [/b][link=http://www.rp.pl/temat/60534.html][ul][li]Więcej w Raporcie specjalnym[/li][/ul][/link][/wyimek]

Mieszkający na stałe w USA Wolszczan prawdopodobnie ukrył fakt współpracy z komunistycznym wywiadem. Jak powiedział „Rz” Chris Rhatigan z Departamentu Bezpieczeństwa Wewnętrznego USA, przy składaniu podania o stały pobyt wnioskodawca musi wypełnić formularz, w którym jest pytanie: „Czy kiedykolwiek należałeś do, lub byłeś w jakikolwiek sposób związany z partią komunistyczną lub inną partią totalitarną?”. Teraz wszystko zależy od interpretacji terminu „związany”. Jeśli władze imigracyjne uznają, że we wniosku były nieprawdziwe informacje, mogą anulować zieloną kartę i wszcząć procedury deportacyjne.

Tyle przepisy. A co z oceną moralną? Reakcje uczelni, z którymi współpracuje lub współpracował Wolszczan, są różne. Dziekan Wydziału Astronomii i Astrofizyki Penn State University (Wolszczan jest tam wykładowcą) profesor Larry Ramsey powiedział „Rz”, że musi najpierw porozmawiać z astronomem po jego powrocie z Polski. – Należy się zastanowić, jak wyglądało życie młodego naukowca w kraju rządzonym przez represyjny reżim, i wstrzymać z osądami – oświadczył Ramsey.

Natomiast powrót prof. Wolszczana do Instytutu Maksa Plancka w Bonn, gdzie pracował w latach 70., jest mało prawdopodobny. O jego współpracy z PRL-owskim kontrwywiadem kierownictwo instytutu dowiedziało się z austriackich i szwajcarskich gazet.

– Wiemy, że prof. Wolszczan współpracował z komunistycznymi służbami, gdy był pracownikiem naszego instytutu. Nie jest u nas już mile widziany – mówi „Rz” Felicitas von Aretin, rzeczniczka stowarzyszenia Maksa Plancka. – Zatrudnienie osoby z taką przeszłością byłoby niezgodne z etycznymi zasadami naszej instytucji.

Instytut sprawdził od 1989 r. kilkudziesięciu naukowców z dawnej NRD, którzy złożyli podanie o pracę. Kilkunastu okazało się byłymi tajnymi współpracownikami enerdowskich służb. Nie zostali zatrudnieni.

– To kwestia prestiżu. Kto chce mieć w swoich szeregach człowieka, który się splamił donosami? – wyjaśnia „Rz” prof. Manfred Wilke, szef Komisji ds. Badań nad Rządami Niemieckiej Socjalistycznej Partii Jedności na Wolnym Uniwersytecie w Berlinie. – Każdy, kto donosił, szkodził. Jak nie uczelni, to kolegom lub krajowi, który go przyjął.

Sam Wolszczan o kontaktach z wywiadem PRL napisał w oświadczeniu tak: „Jeśli nie liczyć groteskowości tej sytuacji, nie widziałem w tym wtedy nic szczególnego”. Wczoraj nie udało nam się skontaktować z astronomem.

[i]Masz pytanie, wyślij e-mail do autorki: [link=mailto:a.rybinska@rp.pl]a.rybinska@rp.pl[/link][/i]

Znany astronom był zarejestrowany od 1973 do 1988 r. jako tajny współpracownik „Lange” i pisał dla tajnych służb raporty o naukowcach spotykanych podczas zagranicznych wyjazdów. Jak twierdzi, nikomu nie szkodził swymi działaniami. Sprawę ujawniła w ubiegłym miesiącu „Gazeta Polska”.

[wyimek][b]NAGRODY NOBLA [/b][link=http://www.rp.pl/temat/60534.html][ul][li]Więcej w Raporcie specjalnym[/li][/ul][/link][/wyimek]

Pozostało 86% artykułu
Wydarzenia
Bezczeszczono zwłoki w lasach katyńskich
https://track.adform.net/adfserve/?bn=77855207;1x1inv=1;srctype=3;gdpr=${gdpr};gdpr_consent=${gdpr_consent_50};ord=[timestamp]
Materiał Promocyjny
GoWork.pl - praca to nie wszystko, co ma nam do zaoferowania!
Wydarzenia
100 sztafet w Biegu po Nowe Życie ponownie dla donacji i transplantacji! 25. edycja pod patronatem honorowym Ministra Zdrowia Izabeli Leszczyny.
Wydarzenia
Marzyłem, aby nie przegrać
Materiał Promocyjny
Bank Pekao wchodzi w świat gamingu ze swoją planszą w Fortnite
Materiał Promocyjny
4 letnie festiwale dla fanów elektro i rapu - musisz tam być!