Zmniejsza się liczba nowych klas mundurowych. MON wyjaśnia

W tym roku do resortu obrony wpłynęło 29 wniosków o utworzenie oddziałów przygotowania wojskowego, z czego trzy nie spełniały wymagań formalnych – informuje MON.

– Mniejsza liczba zezwoleń na utworzenie nowych pierwszych klas w ramach programu Oddziały Przygotowania Wojskowego wynika przede wszystkim z mniejszej liczby zgłoszeń płynących z samych szkół – tłumaczy Paweł Bejda, wiceminister obrony (PSL). Jego zdaniem urealniono stan oddziałów „stosownie do zgłaszanych potrzeb i z uwzględnieniem niżu demograficznego”.

W 2024 r. limit zezwoleń na utworzenie OPW określono na 200 i nie został on zrealizowany, bowiem wpłynęło 70 wniosków ze szkół średnich o otwarcie 75 takich klas, z czego tylko 60 zostało rozpatrzonych pozytywnie. W 2025 r. zainteresowanie szkół było jeszcze mniejsze.

Dlaczego jest mniej klas wojskowych

Bejda tłumaczy, iż mniejsza niż w poprzednich latach liczba złożonych wniosków świadczy o tym, że potrzeby organów prowadzących szkoły w zakresie otwierania Oddziałów Przygotowania Wojskowego zostały zaspokojone. Wynika to z analizy wyników rekrutacyjnych do istniejących już klas oraz „możliwości jednostek wojskowych w zakresie zapewnienia wsparcia szkolenia uczniów OPW jako jednostki patronackie”. Bejda odpowiedział na interpelację poselską Mariusza Błaszczaka (PiS), byłego szefa MON w rządzie Mateusza Morawieckiego.

W „Rzeczpospolitej” już na początku roku wskazaliśmy, że spada zainteresowanie ze strony samorządów taką formą edukacji, która umożliwia uczniom poznanie warunków służby wojskowej.

Czytaj więcej

Wojsko

Czy pokolenie Z nas obroni? Oto wyniki badania

Jakie wartości są najważniejsze dla pokolenia Z, czy mają autorytety, czy są gotowi do walki w pr...

Do 2020 r. część klas o profilu wojskowym tworzona była wyłącznie z inicjatywy dyrektorów szkół w ramach innowacji pedagogicznych. W pilotażu uczestniczyły 124 szkoły, a klasy wojskowe ukończyło 11,6 tys. absolwentów. Od tamtego czasu działają one na takich samych zasadach jak inne klasy tworzone w szkołach średnich. Tyle że resort obrony je dofinansowuje oraz określa, ile dodatkowo takich klas może powstać każdego roku. W nowym roku szkolnym MON planuje dofinansować te klasy kwotą 34,3 mln zł.

W 2020 r. wydano 130 zezwoleń, w 2021 – 20, w 2022 – 115, w 2023 – 219. W ciągu ostatnich czterech lat liczba oddziałów przysposobienia wojskowego sukcesywnie wzrastała (w 2021 r. było ich 150, w 2022 – 265, 2023 – 484, 2024 – 544). Warto dodać, że w 2021 r. uczyło się w nich ok. 7,5 tys. uczniów, w 2022 r. ok. 15 tys., w 2023 – 25 tys., a w 2024 – 28 tys. Z danych MON wynika, że mniej więcej co trzeci absolwent takiej szkoły decyduje się związać z wojskiem, albo poprzez wstąpienie do służby zawodowej, na uczelnię wojskową lub do Wojsk Obrony Terytorialnej.

Jak wojsko widzi pokolenie Z

Z badania przeprowadzonego przez Centrum Doktryn i Szkolenia Sił Zbrojnych w Bydgoszczy wśród Polaków w wieku 18-25 lat (z 25 szkół średnich i uniwersytetów), o czym jako pierwsi napisaliśmy w „Rzeczpospolitej”, wynika, że od wojska odstrasza młodych konieczność bycia dyspozycyjnym (29 proc.) oraz częste zmiany miejsca zamieszkania (21 proc.). Jednocześnie w przypadku wybuchu wojny, aż 48 proc. byłoby gotowych walczyć o Polskę.

Analitycy wojskowi wskazali, że ważna dla tego pokolenia jest stabilność finansowa, przywiązywanie wagi do pozostania w pobliżu rodziny oraz pragmatyczne podejście do planowania przyszłości. Młodzi wskazali, że zachęcić do służby wojskowej mogłoby stałe zwiększanie wysokości wynagrodzenia (27 proc.), pełnienie służby w pobliżu miejsca zamieszkania (25 proc.), dodatkowe przywileje i perspektywa rozwoju indywidualnego (po 20 proc. wskazań).

Nauczyciele z klas wojskowych, z którymi rozmawialiśmy, mówili nam, że mają teraz do czynienia z tzw. cyfrowym pokoleniem, które jest podatne na różne wpływy. Charakteryzuje je łatwość korzystania z nowinek technologicznych, a ich pewność siebie wynika z łatwego dostępu do informacji i wiedzy. Zaś głównym źródłem informacji są media społecznościowe.