Szybsze procesy, ale bez nagrywania rozpraw

To propozycje zmian w [link=http://aktyprawne.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr?id=70930]kodeksie postępowania cywilnego[/link] przygotowane przez Ministerstwo Sprawiedliwości. Wczoraj projekt został przyjęty przez Komitet Rady Ministrów.

[srodtytul]Mniej formalności[/srodtytul]

Głównym celem nowelizacji jest usprawnienie postępowania cywilnego. Służyć ma temu m.in. odformalizowanie wykazywania się umocowaniem. Po zmianach adwokat ma sam uwierzytelnić nie tylko odpis pełnomocnictwa, ale także odpisy dokumentów, z których wynika umocowanie.

W zakresie tzw. doręczeń: przekształcenie możliwości doręczeń pism między adwokatami w obowiązek oraz rozszerzenie listy podmiotów, przez które doręczeń dokonywać może sąd, o „innego uprawnionego operatora pocztowego”.

Postępowanie dowodowe mają skrócić (i bardziej uwiarygodnić) surowsze rygory przesłuchania stron – z odpowiedzialnością karną za fałszywe zeznania.

Wreszcie rozszerzenie kompetencji referendarza sądowego i dokonywanie czynności przez sąd bez rozprawy (na posiedzeniu niejawnym). A także podniesienie maksymalnej grzywny za naruszenie powagi sądu, jego zarządzeń z 1 tys. zł do 5 tys. zł.

[srodtytul]Adwokat z urzędu[/srodtytul]

Dość poważne zmiany dotyczą przyznawania adwokata (radcy) z urzędu. Nowością ma być uniezależnienie jej od uprzedniego uzyskania zwolnienia z kosztów sądowych. Ułatwienie idzie dalej, mianowicie [b]zainteresowany ma prawo wskazać adwokata, który miałby go reprezentować[/b], a wtedy organ samorządu w miarę możliwości i w porozumieniu ze wskazanym prawnikiem go wyznaczy. Doprecyzowano, że obowiązek pomocy trwa do prawomocnego zakończenia postępowania (bez kasacji).

Adwokat korzystający z prawa do odmowy sporządzenia skargi kasacyjnej (gdy nie widzi dla niej podstaw) ma być zobowiązany do zawiadomienia o tym sądu niezwłocznie, aby dać stronie szansę na ustanowienie pełnomocnika z wyboru jeszcze przed upływem terminu złożenia kasacji. W razie zaś ustanowienia adwokata lub radcy na wniosek zgłoszony w terminie wniesienia zażalenia, skargi kasacyjnej termin na ich złożenie będzie przesunięty (ma biec od daty doręczenia prawnikowi orzeczenia, które skarży).

Rządowy projekt nie zawiera sztandarowego pomysłu ministra Ziobry: nagrywania rozpraw. Ma go projekt PiS, który jest już w Sejmie. Obecna ekipa nie widzi potrzeby aż tak dużych inwestycji, ale deklaruje uregulowanie tych kwestii w odrębnej ustawie.

[srodtytul]Rejestrowanie odroczone[/srodtytul]

– Przyhamowaliśmy prace nad tamtym projektem, gdyż rząd zapowiedział swój – powiedział „Rz” Jerzy Kozdroń, poseł PO, przewodniczący komisji nadzwyczajnej ds. zmian w kodyfikacji. – Będę proponował ich wspólne rozpatrzenie, gdyż jest w nim wiele pomysłów, które możemy zaakceptować. Ale są też zbyt daleko idące, a nawet zakwestionowane już przez Trybunał Konstytucyjny. Dlatego w poselskim wariancie nie mogą być przyjęte.

– Nagrywanie rozpraw jest w naszym projekcie kwestią najważniejszą, [b]nie tylko dlatego, że przyśpieszy procesy, ale zwiększy też wiarygodność protokołów, a zastrzeżeń do nich zgłaszanych jest wiele[/b] – powiedział „Rz” Andrzej Dera, poseł sprawozdawca PiS-owskiego projektu. – To najlepsza forma kontroli sądu. Gdyby nasz projekt został odrzucony, wniesiemy te pomysły jako poprawkę.

[ramka][b]Proponowane zmiany[/b]

- możliwość wystąpienia o adwokata z urzędu niezależnie od zwolnienia z kosztów sądowych

- przedłużenie terminu do złożenia kasacji o czas ubiegania się o adwokata

- uproszczenie wykazywania się umocowaniem przez adwokata