Czy dziecko musi zeznawać

Nawet jeżeli czytelniczka, której córka ucierpiała w wypadku, wolałaby o nim zapomnieć, nie stanie się to szybko. Poszkodowana córka będzie musiała bowiem zeznawać w charakterze świadka. Natomiast czytelniczka może się postarać o to, by przesłuchanie odbyło się w najmniej stresujący dla dziecka sposób.

[srodtytul]Wypadek samochodowy: wykroczenie lub przestępstwo[/srodtytul]

Spowodowanie wypadku drogowego może być:

- [b]wykroczeniem[/b] - jeżeli ofiara doznała uszczerbku na zdrowiu nie przekraczającego siedmiu dni (uregulowanym w art. 86 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=D6A828DFB17CE2A3087E5C51D6399D6C?id=186056]kodeksu wykroczeń[/link]) lub

- [b]przestępstwem[/b] - gdy ofiara wypadku doznaje obrażeń przez więcej niż siedem dni (art. 177 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=1A2FB6FAD31E7517F94B4C97EAB93C54?id=74999]kodeksu karnego[/link]).

[srodtytul]Trzeba się stawić[/srodtytul]

Wypadek, w którym ucierpiała córka czytelniczki jest przestępstwem publicznoskargowym. Oznacza to, że prokurator, po otrzymaniu informacji od policji, wniesie oskarżenie do sądu. Zrobi to nawet, jeśli ofiara wolałaby o wypadku zapomnieć.

Zgodnie z art. 177 [link=http://www.rp.pl/aktyprawne/akty/akt.spr;jsessionid=0BADCC67D521F2359BB3D76062082130?id=75001]kodeks postępowania karnego[/link] każda osoba wezwana w charakterze świadka ma obowiązek stawić się i złożyć zeznania.

[srodtytul]Przesłuchanie dziecka[/srodtytul]

Pokrzywdzonego, który w chwili przesłuchania ma mniej niż piętnaście lat, wolno przesłuchać w charakterze świadka tylko raz, chyba że wyjdą na jaw istotne okoliczności, których wyjaśnienie wymaga ponownego przesłuchania, lub zażąda tego oskarżony, który nie miał obrońcy w czasie pierwszego przesłuchania pokrzywdzonego (art. 185a k.p.k.).

Przepis ten odnosi się przede wszystkim do przestępstw przeciwko wolności seksualnej, rodzinie i opiece. Jednak zdaniem prof. Moniki Płatek, kryminolog z Wydziału Prawa i Administracji Uniwersytetu Warszawskiego, [b] matka może zwrócić się do sądu o przesłuchanie dziecka w trybie art. 185a k.p.k., w związku z art. 2 par 1 pkt 3 k.p.k. i art 8 decyzji ramowej [/b](o której w ramce niżej).

Jak podkreśla prof. Monika Płatek [b]ochrona dziecka nie ogranicza się bowiem do przestępstw seksualnych. Stres, od którego dziecko ma prawo być wolne, wiąże się z samym już pobytem w sądzie, koniecznością spotkania z oskarżonym i odtwarzaniem traumy[/b]. Dziecko może być świadkiem w sprawie, jednak ze względu na wiek i ze względu na to, że jest osobą pokrzywdzoną[b] ma prawo do szczególnej troski przed dalszą bądź ponowną wiktymizacją[/b].

W tym celu - przypomina prof. Płatek - może i powinna być wykorzystana specjalna infrastruktura, np. pokoje znajdujących się poza sądem i przystosowane do przesłuchania dzieci.

Na [link=http://www.fdn.pl/strona.php?p=24]stronie internetowej Fundacji[/link] znajdują się szczegółowe informacje dotyczące programu "Dziecko - świadek szczególnej troski". Program ten realizuje Fundacja Dzieci Niczyje.

[ramka][b]Decyzja ramowa UE[/b]

Do szczególnej troski w stosunku do osób pokrzywdzonych zobowiązują nas nie tylko przepisy k.p.k., ale i [b]decyzja ramowa UE z 15 marca 2001 (2001/220/WSiSW)[/b]. Art 8 tej decyzji zobowiązuje do ochrony świadka i odebrania zeznań w sposób, zgodny z wymogami prawa do ochrony.

Wprawdzie przepisy k.p.k. mówią o szczególnym przesłuchaniu świadka poniżej lat 15 w wyszczególnionych przypadkach przestępstw (wśród których nie zostały wymienione przestępstwa z rozdziału XXI dotyczącego przestępstw w komunikacji), to nadal wiążą nas przepisy decyzji ramowej.[/ramka]

[ramka][b]Koalicja na Rzecz Przyjaznego Przesłuchania[/b]

Koalicja liczy 235 Koalicjantów. Wśród nich znalazło się m.in.: 41 sądów, 44 prokuratury, 54 instytucje samorządowe i organizacje pozarządowe, 13 jednostek policji, 81 profesjonalistów oraz Biura Rzecznika Praw Obywatelskich i Rzecznika Praw Dziecka

[b]Urzędy Centralne[/b]

- Ministerstwo Sprawiedliwości

- Rzecznik Praw Obywatelskich

- Rzecznik Praw Dziecka

- Komenda Główna Policji

[b]Sądy[/b]

- Sąd Apelacyjny w Katowicach

- Sąd Okręgowy w Częstochowie

- Sąd Okręgowy w Elblągu

- Sąd Okręgowy w Gdańsku

- Sąd Okręgowy w Lublinie

- Sąd Okręgowy w Łodzi

- Sąd Okręgowy w Płocku